Μαύρα Χριστούγεννα

Η δεύτερη απόπειρα ριμέικ της καλτ ταινίας τρόμου του 1974 (για όσους την αγνοούν αποτέλεσε έμπνευση για το «Halloween» του Κάρπεντερ) απομακρύνεται από τη λογική του slasher, παίρνει μια παλιομοδίτικη υπερφυσική στροφή και συντονίζεται - επιγραμματικά - με την woke κουλτούρα και τον φεμινισμό. Αντίθετα με το καναδικό πρωτότυπο φιλμ αλλά και την ατυχέστατη προσπάθεια αναβίωσής του το 2006, το «κακό» εδώ δεν είναι πια το πειραγμένο μυαλό κάποιου ψυχοπαθούς αλλά η ίδια η πατριαρχία που παριστάνοντας την αμυνόμενη επιτίθεται δολοφονικά και συντονισμένα.

Στα νέα «Μαύρα Χριστούγεννα» που είναι γραμμένα και γυρισμένα από γυναίκες (Σοφία Τακάλ στη σκηνοθεσία, μαζί της η Έιπριλ Γουλφ στο σενάριο), οι κοπέλες μιας αδελφότητας μπαίνουν στο στόχαστρο ενός αγνώστου την ώρα που η σχολή τους ερημώνει για γιορτές, πριν ανακαλύψουν πως αυτό που τους απειλεί αποτελεί μέρος μιας συνωμοσίας που συνδυάζει τον μισογυνισμό με τα τελετουργικά μύησης και τη μαύρη μαγεία.

Το σενάριο των Τακάλ και Γουλφ  δοκιμάζει φιλότιμα να μιλήσει για το σήμερα μέσα από το υπόβαθρο των ηρωίδων

Το σενάριο των Τακάλ και Γουλφ διατηρεί από το πρωτότυπο φιλμ μονάχα το πλαίσιο (αδελφότητες), δοκιμάζοντας φιλότιμα να μιλήσει για το σήμερα μέσα από το υπόβαθρο των ηρωίδων. Βλέπουμε π.χ. την Ράιλι (Ίμοτζεν Πουτς) να παλεύει να διαχειριστεί το γεγονός ότι βιάστηκε από συμφοιτητή της, ειδικά από τη στιγμή που η καταγγελία της αγνοήθηκε από τις πανεπιστημιακές αρχές. Ο χαρακτήρας της Πουτς («28 Εβδομάδες Μετά», «Green Room») αντικατοπτρίζει το πρόβλημα της κουλτούρας βιασμού που σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ «The Hunting Ground» (2015) έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις εντός των αμερικανικών πανεπιστημίων.

Στο πλευρό της Ράιλι στέκεται μεταξύ άλλων η Κρις (Αλεΐζ Σάνον), η ακτιβίστρια της παρέας που μαζεύει υπογραφές ενάντια στον μισογύνη καθηγητή Γκέλσον (Κάρι Έλγουες), ενώ έχει ήδη πετύχει την απομάκρυνση της προτομής του ιδρυτή της σχολής, ο βίος και η πολιτεία του οποίου δε συνάδουν πλέον με το πνεύμα του καιρού μας. Αυτό με την προτομή, εκτός του ότι μπορεί να διαβαστεί (και) ως σκωπτικό σχόλιο απέναντι στην τάση αναγωγής της ιστορίας με σημερινούς όρους, καθίσταται κεντρικό σημείο της πλοκής καθώς γύρω του στήνεται μια αποκρυφιστική αυτοκρατορία λευκών ανδρών που αντεπιτίθεται με στόχο την αιματηρή υποδούλωση των γυναικών.

H ταινία της Τακάλ γίνεται επεξηγηματική σε ανυποχώρητο και εν τέλει ενοχλητικό βαθμό

Αν κάτι πρέπει να αναγνωρίσουμε στα «Μαύρα Χριστούγεννα» είναι πως - αντίθετα με την πλειονότητα των ριμέικ - διεκδικούν λόγο ύπαρξης έχοντας διάθεση ριζικής επαναπροσέγγισης του αρχικού υλικού. Πέραν πάντως από την αλλαγμένη θεματική τους, επενδύουν λιγότερο στο χριστουγεννιάτικο κλίμα συγκριτικά με τις δύο προηγούμενες ταινίες - και ενδεχομένως με κάθε άλλο φιλμ τρόμου που παίζει σε ανάλογους γιορτινούς τόνους (βλ. «Silent Night, Deadly Night»), κλείνουν το μάτι στις ταινίες του «Εξορκιστή» μέσα από δύο ξεκάθαρες αναφορές, επιδεικνύουν εγκράτεια στη βία κάτι που λειτουργεί εις διπλούν αφού πέρα από PG-13 καταλληλότητα εξασφαλίζει απόσταση ασφαλείας από την απολαυσιακή οπτική του exploitation, ενώ την πέφτουν εμμέσως και στη mansplaining ρητορική δείχνοντας όλους τους λευκούς άνδρες ως κακούς και αθωώνοντας μονάχα τον μαύρο (Κάλεμπ Έμπερχαρντ), με τον αστερίσκο ωστόσο πως ακόμα και αυτός είναι επιρρεπής στα «ξόρκια» της πατριαρχίας.

Από την άλλη, η ταινία της Τακάλ γίνεται επεξηγηματική σε ανυποχώρητο και εν τέλει ενοχλητικό βαθμό, φλερτάρει με την camp αισθητική (ειδικά στις σκηνές των τελετουργικών) δίχως να της βγαίνει, η υπερφυσική πλευρά της πλοκής της έχει μια αφέλεια που δεν πείθει ακόμα και αν την πάρεις όσο χαλαρά η πρόχειρη φτιαξιά της προτρέπει, το fun στοιχείο της είναι περιορισμένο, ενώ κινηματογραφικά αποδεικνύεται σαφώς υποδεέστερη από άλλες φεμινιστικού χαρακτήρα δημιουργίες όπως το προ διετίας γαλλικό «Revenge». Συν τοις άλλοις, για τις αδελφότητες και όλες τους τις παθογένειες τα έχει πει απείρως καλύτερα, συνοπτικά και δίχως περιττές επισημάνσεις το «Social Network».