9:04
18/5

Ο Ματέο Γκαρόνε επιστρέφει στον κόσμο του εγκλήματος με έναν ταπεινό θρίαμβο

Με το μικρής κλίμακας αλλά υποδειγματικό «Dogman», ο βραβευμένος Ιταλός σκηνοθέτης του «Γόμορρα» μας προσφέρει αυτή που μοιάζει να είναι μέχρι στιγμής η αρτιότερη ταινία του φετινού διαγωνιστικού.

Αποστολή στις Κάννες: Νεκτάριος Σάκκας

Στην τέταρτη παρουσία του στο διαγωνιστικό των Καννών, ο δις βραβευμένος με το Μέγα Βραβείο της Επιτροπής για τα «Reality» (2012) και «Γόμορρα» (2008), Ματέο Γκαρόνε, επιστρέφει στη θεματική που ακριβώς μία δεκαετία πριν τον έκανε ευρέως γνωστό. Τότε με τα «Γόμορρα» η κλίμακα του εγχειρήματος ήταν σαφώς μεγαλύτερη, καθώς έχτιζε μια ανατριχιαστικά ρεαλιστική παλέτα της ιταλικής μαφίας. Τώρα με τον «Dogman» στρέφει το ενδιαφέρον του σε ακόμα μία αληθινή ιστορία εγκλήματος, που παρότι δε συγκρίνεται με τα έργα και τις ημέρες της διαβόητης Καμόρα, είχε καταφέρει εν έτει 1988 να σοκάρει με την αγριότητά της την ιταλική κοινή γνώμη.

Ο τίτλος της ταινίας αναφέρεται στον Μαρτσέλο (Μαρτσέλο Φόντε), έναν κάπως κακομοίρη κακοποιό που διατηρεί κατάστημα φροντίδας σκύλων σε μια ξεχασμένη από θεό κι ανθρώπους γωνιά της Ρώμης. Παρά τις παρανομίες του, ο καχεκτικός Μαρτσέλο διατηρεί ψήγματα ανθρωπιάς, φροντίζει να τα έχει καλά με όλα τα μούτρα της πιάτσας και να περνά όσο γίνεται απαρατήρητος, έχοντας πάντα στο νου του και την κόρη του. Ωστόσο, βλέπει τη ζωή του να ασφυκτιά από την παρουσία του Σιμόνε (Εντοάρντο Πέσι), ενός πρώην πυγμάχου που τρομοκρατεί συστηματικά τη γειτονιά.

Ο Γκαρόνε ανατέμνει τον ανθρωπάκο που καταφεύγει στη βία, ως απόρροια της καθολικής του συντριβής σε έναν κόσμο ολόπλευρης επιθετικότητας.

Ο 49χρονος Γκαρόνε βασίζει την (αμβλυμμένη σε σχέση με τα αληθινά γεγονότα) πλοκή της ταινίας του στο μπλούλινγκ που δέχεται ο Μαρτσέλο και την εξερεύνηση των ορίων του. Με τα κουκιά της ιστορίας αναφορικά με τον πρωταγωνιστή και τον ανταγωνιστή να είναι στην πραγματικότητα μετρημένα, το «Dogman» φροντίζει να κάνει την υπέρβαση σε όλα τα υπόλοιπα επίπεδα. Ξεκινώντας από το location, αφού το μέρος στο οποίο έχει γυριστεί η ταινία είναι πραγματικά απίστευτο και ζέχνει αστική παρακμή, θυμίζοντας κάτι από το «Atlantic City» του Λουί Μαλ.

Έπειτα είναι οι ταιριαστές ερμηνείες των Φόντε και Πέσι, οι οποίοι θα έπρεπε να πάρουν από τώρα σπίτι τους το βραβείο ανδρικής ερμηνείας, παρέα. Όλη η ταινία είναι πάνω τους και ο Γκαρόνε πράττει τα δέοντα ώστε να βγάλουν τον καλύτερο εαυτό τους. Αντίστοιχα όμως εκπληκτική δουλειά έχει γίνει στη φωτογραφία, η οποία μορφοποιεί ιδανικά το ύφος ενός δράματος που ψηλαφεί τα όρια της αξιοπρέπειας και εξετάζει την σπασμωδική απόπειρα ανάκτησης του όποιου εαυτού έχει απομείνει όταν κύματα βίας οδηγούν το άτομο στην απελπισία.

Με το «Dogman» ο Γκαρόνε καταφέρνει έναν ταπεινό θρίαμβο, ανατέμνοντας τον ανθρωπάκο που καταφεύγει στη βία ως απόρροια της καθολικής του συντριβής σε έναν κόσμο ολόπλευρης επιθετικότητας. Μάλιστα, το φιλμ του αυτό αποδεικνύεται θεαματικά πιο μαζεμένο σε σύγκριση με το φιλόδοξο αλλά ανισοβαρές «Παραμύθι των Παραμυθιών», ενώ χαρακτηρίζεται από μία αξιοπρόσεκτη λιτότητα σε κάθε σεκάνς, με την απουσία επιτήδευσης να έρχεται να τονίσει την θλιμμένη ωριμότητα και την τραχύτητα με την οποία ο Ιταλός σκηνοθέτης προσεγγίζει το ζοφερό του σύμπαν.

Όμως πέρα από τα επιμέρους, αξίζει να παρατηρήσει κανείς δύο δομικές επιλογές του «Dogman». Αφενός την πληρότητα που προσδίδει στον χαρακτήρα του Μαρτσέλο ο κύκλος που σχηματίζουν η πρώτη σκηνή (στην οποία φροντίζει ένα εξαγριωμένο ροντβάιλερ) με την καθοριστική συνάντησή του με τον Σιμόνε λίγο πριν το φινάλε. Αφετέρου, στην καταληκτική σεκάνς, που με τις διάφορες κεκαλυμμένα παράδοξες λεπτομέρειές και την ονειρική της υφή έρχεται να σηκώσει την ταινία πολύτιμους πόντους πάνω από το γήινο επίπεδο μιας πολύ απλής πλοκής.

Γιατί αυτό το κλείσιμο που επιλέγει ο Γκαρόνε είναι τόσο διακριτικά καθοριστικό και επισκοπικό, που αφήνει την κατάλληλη χαραμάδα ώστε να επικοινωνήσει στον θεατή την έκταση της πλήρους απομόνωσης του κεντρικού χαρακτήρα, ο οποίος είναι δέσμιος ενός γκετοποιημένου προαστιακού τοπίου που έχει ξύσει προ πολλού τον πάτο του βαρελιού.