Έφυγε στα 81 του από επιπλοκές λόγω κορονοϊού ο τεράστιος θεατρικός συγγραφέας Τέρενς ΜακΝάλι

Η επιδημία δεν κάνει εξαιρέσεις και στο πρόσωπο του φημισμένου συγγραφέα, βραβευμένου με 4 Τόνι κι ένα Έμμυ, πήρε έναν άνθρωπο-ζωντανή χρονογέφυρα με την εύφορη δεκαετία του ‘60, τις αναζητήσεις του ’70 και, ιδιαίτερα στην περίπτωσή του, μιας και τότε άνθισε εντελώς δημιουργικά, τα χρόνια από το ’80 κι έπειτα, την σκοτεινή εποχή του AIDS. Ειρωνικά ο ΜακΝάλι γλίτωσε από τη μάστιγα που πήρε μια πλειάδα φίλων και γνωστών του για να υποκύψει, ύστερα από αρκετά προβλήματα της δικής του υγείας, στην επιδημία του κοροναϊού.

Ο ΜακΝάλι γεννήθηκε στη Φλόριντα, με γονείς που «δεν θυμάμαι κάποια ώρα της ημέρας να ήταν νηφάλιοι» και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη το 1956. Στις αρχές του ‘60 μπήκαν στο ίδιο ταξί με τον  Έντουαρντ Άλμπι, ο τελευταίος του είπε να ανέβει για ένα τελευταίο ποτό, κι έμειναν μαζί για τα επόμενα 4 χρόνια, κατά την διάρκεια των οποίων ο Άλμπι θεμελίωσε την γιγάντια θέση του στην αμερικανική θεατρογραφία του 20ού αιώνα. Ωστόσο ο ΜακΝάλι ποτέ δεν βολεύτηκε με την κλειστή στάση του Άλμπι σε σχέση με την σεξουαλικότητά του. «Ήταν πολλή δουλειά να ζεις μέσα στο ψέμμα».

Την εποχή εκείνη πρωτοεμφανίζεται και στα θεατρικά πράγματα με έργα που ναι μεν σφαγιάζονται κριτικά, ωστόσο αποτελούν τις πρώτες φωνές ομοφυλοφιλικής θεματολογίας στην αμερικανική σκηνή. Μολονότι ανοιχτά gay ποτέ δεν δέχτηκε τον εγκλωβιστικό προσδιορισμό του gay θεατρικού συγγραφέα. «Υπάρχει καλό και κακό θέατρο», έλεγε πάντα και προς επίρρωση αυτού ήρθε και το «Φράνκι και Τζόνι», το γνωστότερο έργο του στο σινεφίλ κοινό, που γράφτηκε στις αρχές του ’90 και ο ίδιος μάλιστα ανέλαβε και το σενάριο της ταινίας του Γκάρι Μάρσαλ με τον Αλ Πατσίνο και τη Μισέλ Φάιφερ.

Για τον κινηματογράφο υπάρχουν άλλες δύο, λιγότερο γνωστές, δουλειές που αξίζει να δει κάποιος. Το πρώτο είναι το «Ritz» (1976), μια φάρσα βασισμένη σε θεατρικό που χάρισε το βραβείο Τόνι στη Ρίτα Μορένο, έχει πολλή πλάκα και είναι η ιστορία ενός straight τύπου που καταφεύγει σε μια gay σάουνα για να γλιτώσει από τον ψυχασθενή (και μαφιόζο) γαμπρό του. Το άλλο είναι το «Love! Valour! Compassion!» (1997), που δεν είδαμε ποτέ στη χώρα μας, έργο βασισμένο στο ομώνυμο και βραβευμένο με Τόνι θεατρικό, απολαυστική κομεντί (αλλά όχι μόνο) με οκτώ gay άντρες που κάνουν τις καλοκαιρινές διακοπές τους σ’ ένα παραλίμνιο σπίτι στη Νέα Υόρκη, την εποχή του AIDS και την (διαχρονική) εποχή που η μέση ηλικία φέρνει λογιών κρίσεις σ’ αυτούς που την διασχίζουν. Μόνο «πρόβλημα» ότι ο Νέιθαν Λέιν (ποικίλη και ανθεκτική στον χρόνο η καλλιτεχνική τους συνύπαρξη) του θεατρικού αντικαταστάθηκε από τον καλό μεν «αλλά όχι Νέιθαν Λέιν», Τζέισον Αλεξάντερ.

Ήταν ωραίος τύπος ο ΜακΝάλι, από παιδάκι ποτισμένος στις ουσίες της κλασικής μουσικής και της όπερας, χρόνιος συνεργάτης του «Live at the Met», στυλοβάτης και του μουσικού θεάτρου με πολλές συνεργασίες που άφησαν εποχή και μεταγραφές σε μιούζικαλ επιτυχιών όπως το «Kiss of the Spider Woman», το «Full Monty», το «Dead Man Walking», το «Three Decembers» που βασίζεται σε πρωτότυπο κείμενό του. Για τους εγχώριους θεατρόφιλους, σημειώνουμε τον (πρακτικά) μονόλογο «Master Class», βασισμένο στις διαλέξεις της Μαρία Κάλλας στο Τζούλιαρντ τις αρχές του ’70, που είδαμε και στην Ελλάδα εντυπωσιακά, από τη Μαρία Ναυπλιώτου. Άλλη μια από σπόντα επαφή με την Ελλάδα, ένα θεατρικό του 1968, το «I Cuba Si!», διαβάζουμε, πάνω στην δύσπιστη σχέση της σύγχρονης τότε Αμερικής με την επανάσταση, στο οποίο πρωταγωνίστησε η Μελίνα Μερκούρη.

Άδοξα έφυγε ο άνθρωπος, όπως όλοι όσοι πέφτουν θύμα της επιδημίας που μας βρήκε, ας είναι ελαφρύ το χώμα.

Αναζητήστε το «Every Act of Life» του Τζεφ Κάουφμαν, ντοκιμαντέρ που χρονογραφεί τις δημιουργικές έξι δεκαετίες του Τέρενς ΜακΝάλι στο θέατρο και τον αγώνα των LGBTQ δικαιωμάτων.