13:13
17/3

Απόψε ο πολυβραβευμένος «Γιος της Σοφίας» της Ελίνας Ψύκου στην ΕΡΤ2

Μπορεί να έχουν περάσει 40 χρόνια, είναι όμως γεγονός πως ο αρκούδος Μίσα, η αξιολάτρευτη μασκότ των Ολυμπιακών αγώνων της Μόσχας του 1980, χαράχτηκε στο υποσυνείδητο όσων μεγάλωσαν τη δεκαετία του ‘80 ως ένα αναμνηστικό τοτέμ αγνής συγκίνησης, ένα αντικείμενο που συνοψίζει μία ιερή, φαντασιακή χώρα συναισθημάτων. Και πάνω σ’ αυτή την ιδέα η Ελίνα Ψύκου, τέσσερα χρόνια μετά το πολυβραβευμένο ντεμπούτο της «Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά», αφηγείται ένα παραμύθι για ένα παιδί που αναζητά το «τέλος καλό όλα καλά», σε μία Ελλάδα που ζει ακόμη το δικό της μύθο, λίγο πριν τον εφιάλτη.

Μια φορά κι έναν καιρό, λοιπόν, ο μικρός Μίσα έρχεται να ζήσει με τη μητέρα του Σοφία, μετά από ένα μεγάλο διάστημα αποχωρισμού. Ο Ουκρανικής καταγωγής Μίσα, φθάνει στην Ελλάδα του 2004, στην Αθήνα των Ολυμπιακών Αγώνων, στη χώρα της ανάπτυξης, στο λίκνο του πολιτισμού. Η μητέρα του όμως έχει ένα μυστικό. Στο νέο σπιτικό τον περιμένει και ένας νέος πατέρας, ο κατά πολύ μεγαλύτερος Κος Νίκος, δημοφιλής τηλεοπτικός παραμυθάς μιας Ελλάδας που ζούσε «στον γύψο». Το παραμύθι αρχίζει να γίνεται ακόμα πιο σκοτεινό, όταν εκεί έξω δεν υπάρχει ένας κόσμος που υποδέχεται θαυμαστά ένα άγνωστο παιδί, αλλά μία επικίνδυνη συνθήκη που κρύβει πραγματικούς δράκους.

Στόχος της Ψύκου είναι να απομυθοποιήσει τα στερεότυπα μιας κοινωνίας που έμαθε να «’βλογά τα γένια της» και να γαλουχεί με άτεγκτη πατριδογνωσία τα παιδιά της. Με τολμηρές αντιθέσεις που συμπυκνώνουν την ιστορία μιας χώρας που αντιμετωπίζει την πολιτική και πολιτιστική παρακαταθήκη της εικονικά, η σκηνοθέτιδα εγκλωβίζει τον Μίσα (εξαιρετικός ο Victor Khomut στην πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση) και τη μητέρα του Σοφία (με τη συγκινητική ερμηνευτική λιτότητα της Valery Tscheplanowa) σε ένα σπίτι-μαυσωλείο του οικογενειακού παρελθόντος και της ιστορικής παράδοσης.

Ο Θανάσης Παπαγεωργίου, στο ρόλο του κύριου Νίκου, ενσαρκώνει ιδανικά την άκαμπτη και αδιάλλακτη νεοελληνική υπερηφάνεια και αλαζονεία. Μέσα στο διαμέρισμά του, η παλαιωμένη όψη της φωτογραφίας, η πνιγηρή εντυπωσιακή σκηνογραφία και τα σταθερά πλάνα περιγράφουν αυστηρά την προβληματική σχέση του Νίκου και του θετού γιου, με την Ψύκου να κινεί την κάμερα μόνο στις παραμυθένιες αποδράσεις του Μίσα, ένα φαντασιακό διάλειμμα από το βαρύ φορτίο της «ιστορίας» και της πραγματικότητας.

Σε μία επιβεβλημένη οικογενειακή συνθήκη που δεν τον αφορά και χωρίς πηγαίο ενδιαφέρον να μάθει περισσότερα για τη νέα πατρίδα, ο Μίσα αποφασίζει να βγει στον έξω κόσμο εν μέσω Ολυμπιακού ονείρου. Εκεί θα συναντήσει τον Βίκτωρ με τη νεανική ορμή του Αρτέμη Havalits (Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Ηθοποιού στις 24ες Νύχτες Πρεμιέρας) και θα διαπιστώσει πως κάτω από την επιφάνεια συνυπάρχει ένας κόσμος που δεν άγεται από Ολυμπιακά ιδεώδη. Αυτό όμως δεν κοστίζει στον αφηγηματικό άξονα της ταινίας, η Ψύκου δεν ξεχνά πως η ταινία έχει βασικό πρωταγωνιστή ένα μικρό παιδί. Παράλληλα ευχάριστη έκπληξη αποτελούν οι διάσπαρτες χιουμοριστικές πινελιές, με βασική αρωγό την απολαυστική Υβόννη Μαλτέζου, αλλά και η δημιουργική αντιπαραβολή δυο τηλεοπτικών σειρών, μιας ρώσικης και μίας ελληνικής, ένα κλείσιμο του ματιού στην υπεραπλούστευση  των ιστορικών προσώπων και συμβόλων.

Μία ενήλικη ματιά στις ανήλικες ανάγκες, ένα σχόλιο για την πολιτιστική ανταλλαγή που συνεχίζει ακόμα και σήμερα να βρίσκει δύσκολα κοινό πλαίσιο, μα πάνω απ’ όλα ένα σκοτεινό παραμύθι για την οικογένεια, τις μητρικές-νεράιδες και τους θετούς-δράκους, ο «Γιος της Σοφίας» αποτελέι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες ελληνικές ταινίες των τελευταίων χρόνων.

Διαβάστε ακόμη:
Ο Μίσα στα Φεστιβάλ του κόσμου! Η Ελίνα Ψύκου ξεφυλλίζει το φωτογραφικό άλμπουμ του «Γιου της Σοφίας»

Φεστιβάλ - Βραβεία
Φεστιβάλ Tribeca – Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Διεθνές Διαγωνιστικό Πρόγραμμα
Φεστιβάλ Σαράγεβο – Βραβείο Καλύτερης Ταινίας CICAE (Διεθνής Ένωση Καλλιτεχνικών Αιθουσών)
Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νϋχτες Πρεμιέρας - Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Ηθοποιού (Αρτέμης Havalits)
Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου – Βραβεία 2018: Καλύτερης ταινίας, Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Β΄ Ανδρικού ρόλου (Θανάσης Παπαγεωργίου), Σκηνικών

Συμμετοχή σε περισσότερα από 20 διεθνή Φεστιβάλ

Συντελεστές

Σενάριο - Σκηνοθεσία: Ελίνα Ψύκου | Παραγωγοί: Γιώργος Καρναβάς, Κωνσταντίνος Κοντοβράκης | Συμπαραγωγοί: Boris Chouchkov, Janja Kralj | Πρωταγωνιστούν: Victor Khomut, Valery Tscheplanowa, Θανάσης Παπαγεωργίου, Αρτέμης Havalits, Αρετή Σεϊνταρίδου, Υβόννη Μαλτέζου, Μαρία Φιλίνη, Μαρίνος Βεσλεμές και ο Χρήστος Στέργιογλου | Διεύθυνση φωτογραφίας: Διονύσης Ευθυμιόπουλος | Καλλιτεχνική διεύθυνση: Πηνελόπη Βαλτή | Κοστούμια: Μάρλι Αλειφέρη | Σκηνικά: Σταύρος Λιόκαλος | Μοντάζ: Nelly Ollivault | Ηχοληψία: Boris Trayanov | Σχεδιασμός ήχου: Περσεφόνη Μήλιου | Μακιγιάζ: Valentin Valov, Petya Simeonova | Κομμώσεις: Μαρία Κούκια | Βοηθοί σκηνοθέτες: Κατερίνα Μπαρμπατσάλου, Ρηνιώ Δραγασάκη, Μίλτος Ντζούνης | Διεύθυνση παραγωγής: Γιώργος Ζέρβας | Συντονισμός παραγωγής: Λήδα Μπουζούκου | Κάστινγκ: ready2cast, Αρασέλη Λαιμού, Asya Smekalova | Σχεδιασμός αφίσας: Ιφιγένεια Βασιλείου | Φωτογραφία αφίσας: Έφη Γούση | Διάρκεια: 111’ | Χώρες παραγωγής: Ελλάδα, Βουλγαρία, Γαλλία | Μια παραγωγή της: Heretic Σε συμπαραγωγή των: Chouchkov Brothers, Kinoelektron, SIF309, Stefi, Prosenghisi, Steficon | Με την υποστήριξη των: Eurimages, Ελληνικού Κέντου Κινηματογράφου, Centre National du Cinéma et de l' Image Animée, Bulgarian National Film Center, Creative Europe, ΕΡΤ και Berlinale Residency

H ταινία προβάλλεται απόψε (17/03/2020) στις 22:00 στην ΕΡΤ2.