7:33
23/2

Berlinale 2018: Μια νύχτα στο «Museo» με τον Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ

«Μην αφήνεις την αλήθεια να σου χαλάει μια όμορφη ιστορία». Με αυτή την πραγματικά μαγική φράση κλείνει ένα αρκετά ιδιαίτερο φιλμ όπως είναι το «Museo» του Αλόνσο Ρουισπαλάσιος. Ένα φιλμ που περισσότερο από heist movie είναι μια ταινία για τη διαφορά ανάμεσα στην αλήθεια και την εκάστοτε εκδοχή της. Όχι τυχαία, το «Museo» ξεκινά δηλώνοντας ότι δε βασίζεται απλώς στα αληθινά γεγονότα της απίθανης ληστείας που διέπραξαν δύο φοιτητές με στόχο το Εθνικό Μουσείο Ανθρωπολογίας στο Μέξικο Σίτι το ’85, αλλά αποτελεί «ρέπλικα» της υπόθεσης που είχε συγκλονίσει τότε το Μεξικό. Γιατί μόνο εφόσον πιάσουμε την αρχή και το τέλος του νήματος που υφαίνει ο Μεξικανός σκηνοθέτης (βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου στη Μπερλινάλε το ’14 με το «Güerros»), μπορούμε να δούμε πού πραγματικά θέλει να το πάει. Το κατά πόσο τα καταφέρνει, εν μέσω διάφορων περίεργων πειραματισμών ως προς το ύφος του εγχειρήματος, είναι φυσικά μια άλλη ιστορία.

Το “Museo”προσπαθεί περισσότερο να εστιάσει στον αντίκτυπο παρά σε αυτή καθεαυτή τη ληστεία.

Οι Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ και Λεονάρντο Ορτίσγκρις πρωταγωνιστούν ως οι αιώνιοι φοιτητές Χουάν και Μπεν οι οποίοι, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο κίνητρο πέραν από την έξαψη του εγχειρήματος - οκ, και τα λεφτά - αποφασίσαν να ληστέψουν χριστουγεννιάτικα από το Μουσείο Ανθρωπολογίας θησαυρούς αμύθητης αξίας, την ώρα που οι οικογένειές τους απολάμβαναν το γιορτινό τραπέζι. Μόνο το επόμενο πρωί συνειδητοποιούν από τις ειδήσεις τον αντίκτυπο της πράξης τους, καθώς μια ολόκληρη χώρα αντιμετωπίζει τους δράστες περίπου ως εθνικό εχθρό που ατίμασε ένα νευραλγικό κομμάτι της πολύπαθους ιστορικής κληρονομιάς της Αμερικής.

Ένα πρώτο αξιοσημείωτο στοιχείο στο «Museo» είναι ότι περισσότερο προσπαθεί να εστιάσει στον αντίκτυπο παρά σε αυτή καθεαυτή τη ληστεία. Πέραν από την ίδια την πράξη ή τους δύο νεαρούς, θέση πρωταγωνιστή στην ταινία διεκδικεί το ερώτημα για το πώς πλαισιώνεται η πολιτιστική κληρονομιά και δευτερευόντως, με ποιο τρόπο νομιμοποιείται ή απονομιμοποιείται αυτού του είδους η πλαισίωση από κράτη, οργανισμούς ή άτομα. Επίσης, στο «Museo» ίσως δει κανείς να διαχέεται ένα σκωπτικό σχόλιο πάνω στο αν το έκθεμα  - και κατά συνέπεια το πλαίσιο που το φιλοξενεί - αποτελούν αυθεντικό μέρος ενός πολιτιστικού συνεχούς ή απλά μια ρέπλικα ξεριζωμένη από το σημείο αναφοράς της. Και για να το θέσουμε απλούστερα, αποτελεί πράξη αρχαιοκαπηλείας μονάχα η ληστεία των Χουάν και Μπεν ή μήπως η έννοια αυτή περιλαμβάνει και τις πρακτικές με τις οποίες τα περισσότερα μουσεία ανά τον κόσμο γεμίζουν τις προθήκες τους;

Ακόμα, έχει ένα κάποιο ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο ο Ρουισπαλάσιος σκιαγραφεί τους δύο πρωταγωνιστές. Εκεί που οι Αρχές θεωρούν πως έχουν απέναντί τους ένα διεθνές κύκλωμα αρχαιοκάπηλων, το «Museo» αντιπαραθέτει με σχεδόν κωμική αντίστιξη τους ερασιτεχνικούς χειρισμούς μιας νεανικής τρέλας η οποία τυγχάνει κατά παράδοξο τρόπο να πετυχαίνει και να αποτυγχάνει ταυτόχρονα. Αυτού του είδους η αντίφαση δε, αναφορικά με την ανάγκη της κοινής γνώμης να μισήσει (ως ιερόσυλους εχθρούς) και ταυτόχρονα να «θαυμάσει» (ως εγκληματίες διεθνούς κλάσης) εκείνους που μπόρεσαν να προσβάλλουν ιερά και όσια την ώρα που εμείς ως θεατές ερχόμαστε αντιμέτωποι με το απομυθοποιητικό ποιον των κοενικά ηλίθιων ληστών, λειτουργεί τελικά ως η απόλυτη επίρρωση του επιμύθιου «μην αφήνεις την αλήθεια να χαλάει μια όμορφη ιστορία».

Στο μεταξύ πάντως, ο Ρουισπαλάσιος έχει επιτρέψει στην αφήγησή του να πλατειάσει υπερβολικά, αδειάζοντάς τη από ρυθμό καθώς παίζει με τις μουσικές και το εμβόλιμο στυλ στην κινηματογράφηση επιμέρους σκηνών. Έτσι, ενώ η ένταση μεταξύ των Χουάν και Μπεν γυρίζεται σαν να πρόκειται για σκηνή κορύφωσης από ταινία των αδερφών Κοέν, το ντουμπλαρισμένο ξύλο που παίζει ο πρώτος λίγο μετά στο μπαρ θυμίζει ταινία των Μπαντ Σπένσερ και Τέρενς Χιλ. Το χειρότερο όμως είναι πως όσο πλησιάζουμε στο φινάλε, τόσο πιο πιθανό είναι να καταλήξουμε με άδειο ντεπόζιτο ως προς το ενδιαφέρον μας για τους δύο πρωταγωνιστές.

Κοινώς, οι Χουάν και Μπεν, παρότι άρματα της ταινίας, καταλήγουν μετακινούμενες ρέπλικες στην ίδια τους την ιστορία, η οποία από το δεύτερο μισό της λειτουργεί πρωτίστως ως ένα διαρκές σχόλιο και ένα meta κλείσιμο του ματιού, ξεχνώντας την όποια δραματουργική αναγκαιότητα.

Το 68ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου θα διαρκέσει από τις 15-25 Φεβρουαρίου 2018 και το ΣΙΝΕΜΑ / cinemagazine.gr σας υπόσχεται καθημερινά τις πιο ζεστές ανταποκρίσεις!

Διαβάστε ακόμη:
Berlinale 2018: Η «Eva» του Μπενουά Ζακό με την Ιζαμπέλ Ιπέρ δεν θα σας βάλει σε πειρασμό
Berlinale 2018: Ένα «Real Estate» που αναμένεται να μείνει ανοίκιαστο επ’ αόριστον
Berlinale 2018: Το «Madeline’s Madeline» της Τζόζεφιν Ντέκερ είναι το πειραματικό σινεμά που αξίζει να δεις
Berlinale 2018: Το «Unsane» του Στίβεν Σόντερμπεργκ είναι ένα αποτυχημένο app​
Berlinale 2018: «Μακάρι να το είχα όταν ήμουν 15», o Στίβεν Σόντερμπεργκ παίζει με το iPhone
Berlinale 2018: Γκας Βαν Σαντ και Χοακίν Φοίνιξ στο συγκινητικό μονοπάτι του «Don’t Worry, He Won’t Get Far On Foot»
Berlinale 2018: Ο Γκας Βαν Σαντ ευχαριστεί για το «Don’t Worry, He Won’t Get Far on Foot» τον Ρόμπιν Γουίλιαμς
Berlinale 2018: Τι έκανες «Damsel» στην Άγρια Δύση;
Berlinale 2018: Το «U - July 22» αναβιώνει ανατριχιαστικά τη σφαγή στην Ουτόγια​
Berlinale 2018: Τα οικογενειακά (και κινηματογραφικά) αδιέξοδα του «Figlia Mia»
Berlinale 2018: Η Ιστορία επαναλαμβάνεται στο εξαιρετικό «Transit» του Κρίστιαν Πέτζολντ
Berlinale 2018: Ο Αλεξέι Γκέρμαν Τζ. επιστρέφει με τον «Ντοβλάτοφ» στα σοβιετικά του φαντάσματα
Berlinale 2018: Αντέχει η αγάπη στο χρόνο, τα χρέη και τους πειρασμούς;
Berlinale 2018: Το Φεστιβάλ Βερολίνου άνοιξε αυλαία (κουνώντας την ουρά του)
Berlinale 2018: Who let the dogs out? Μα φυσικά ο Γουές Άντερσον!
Berlinale 2018: Το φεστιβάλ ξεκινά και αυτές είναι οι ταινίες που ανυπομονούμε να δούμε!