Ταινία της Εβδομάδας: Το «Booksmart» είναι η σχολική κομεντί ενηλικίωσης της γενιάς του

Τα φιλμ που επικεντρώνονται στα κρίσιμα «ενδιάμεσα» χρόνια της ενηλικίωσης, εμφανίστηκαν με απαιτήσεις κι επιτυχία στην επαναστατική δεκαετία του ‘50 («Επαναστάτης Χωρίς Αιτία»). Έκτοτε κάθε δεκαετία σημειώνει την δική της συμβολή με την δεκαετία του ‘80 να έχει στο οπλοστάσιό της τον κυρίαρχο δημιουργό του είδους, τον Τζον Χιουζ, που με ταινίες όπως το «Breakfast Club», το «Sixteen Candles», την «Κουκλίτσα με τα Ροζ» και την «Πιο Κουφή Μέρα του Φέρις Μπιούλερ», σημάδεψε τους θεατές που μεγάλωσαν μαζί τους.

Η σοβαρή επιτυχία της Γουάιλντ, πέρα από την σχεδόν συνολική αρτιότητα του έργου της (οι ελάχιστες αντιρρήσεις δεν χρειάζεται να σκιάσουν την «στρατευμένη» στήριξη του έργου), είναι πως παίρνει ακριβώς την σκυτάλη αυτή, υπερκερνώντας μια πολυπληθέστατη –και μέτρια- φιλμογραφία των τελευταίων είκοσι ετών, που στην καλύτερη περίπτωση έχει μόνο δύο επαρκείς συμβολές, το «Mean Girls» (2004) και το «Superbad» (2007). Τα ‘90ς στο διαγώνισμα είχαν ένα και καλό, το «Κορίτσι του Μπέβερλι Χιλς» (Clueless, 1995) που είναι και το μόνο με γυναίκα στο τιμόνι (Έιμι Χέκερλινγκ).

Εγκρατής, με χιούμορ, οξυδέρκεια και τόλμη, αποτύπωση των νευρώσεων της εφηβείας

Το «Booksmart» είναι ίσως η καλύτερη ταινία από όλες αυτές ή έτσι δείχνει στο φως της εποχής της – που καταφέρνει και στην εντέλεια να σκιαγραφήσει. Δικαιούται τα εισαγωγικά της «γενεαλογικής» ταινίας κι ελπίζεις να μην βρεθεί τόσο αδύναμη, όπως δείχνουν τα πράγματα δυστυχώς, απέναντι στην ίδια την εποχή που περιγράφει, της κεραυνοβόλας ταχύτητας που σκοτώνει την προσοχή κι έχει τραυματίσει βαθιά το word of mouth που κάποτε απέδιδε, έστω καθυστερημένες, τιμές σε ταινίες που τις δικαιούνταν. Ο τρόπος που βλέπονται πια οι ταινίες, ο χρόνος (και η συγκέντρωση) που τους αναλογεί, είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για το μελετημένο «Booksmart».

Το οποίο έχει το μεγάλο προτέρημα της εγκράτειας μιας ταινίας που συναισθάνεται τον ρόλο της. Που μπορεί να παράγει εκ νέου του απαραίτητους σχολικούς ανθρωπότυπους τους είδους (οι σπασίκλες, οι μοναχικές όμορφες με το μυστικό, ο nerd με την χρυσή καρδιά, οι πλαστικοί καλλονοί, οι δάσκαλοι κι οι γονείς), μπορεί να τους εισάγει όλους ανεξαιρέτως με λιτότητα και εντυπωτική ευκρίνεια, δέχεται το στοίχημα να καταδείξει την πολυμορφία (πες την και διαφορετικότητα) χωρίς διδακτισμό και μοδάτα πιστοποιητικά, έχει πλάκα, χιούμορ, διάβασμα και σβελτάδα, ενώ ταυτόχρονα επιχειρεί στην σέξι τόλμη, που κυμαίνεται από την ποιητικότητα (η υποβρύχια σκηνή στην πισίνα) στην κυριολεξία (η ερωτική σκηνή στην τουαλέτα), χωρίς ποτέ να χάνει τον στόχο.

Ο στόχος δεν είναι άλλος από την αποτύπωση της (ενίοτε νευρωτικής) εφηβικής ευαισθησίας, της ανάγκης του ανήκειν, της (οχλοκρατικής) σκληρότητας της συμμαθητών, της τρίχας που γίνεται τριχιά όταν κάνεις τα πρώτα σου βήματα, της ωραίας ηλικίας (όλες ωραίες είναι) που νομίζεις πως χάνεις γιατί αισθάνεσαι πως δυστυχείς, αλλά, στ’ αλήθεια, συμβαίνει σε όλο της το μεγαλείο και το καταλαβαίνεις καλύτερα χρόνια μετά. Κάπως έτσι μια καλή ταινία απλώνει τα δίχτυα της και σε όλες τις χρονιές αποφοίτησης του κοινού της, έχοντας την τέχνη να βρίσκει τα αειθαλή της εφηβικής ψυχής, εκείνα που δεν σβήνουν όσο οι ρυτίδες βαθαίνουν.

Τέλος, είναι η νέτη σκέτη ευρηματικότητα της Γουάιλντ, που παίρνει αμπάριζα από τις δύο έξοχης χημείας πρωταγωνίστριές της και δένει, είτε σε ραπάρισμα ωραίας φιλίας (η εξέλιξη της οποίας περιέχει μια σεναριακή ευκολία πάντως) ή σε ιντερμέδιο με stop motion κούκλες (!!) αλλά και σε μια ισόρροπη αποτύπωση της εσωτερικότητας και της φρενίτιδας, όλο το υπέροχο σφρίγος της νεότητας, της ομορφιάς της ζωής που, ιδίως όταν ξεκινάς να την ψηλαφείς, αναφαίνεται πρωτόγνωρη και μαγική.

Θα φύγεις με χαμόγελο χαραγμένο και, πιο πιθανά, θα θέλεις και γρήγορα να το ξαναδείς.