Νερούδα

Ούτε συμβατική βιογραφία πάνω στη ζωή και το έργο του μέγιστου Χιλιανού (και βραβευμένου με Νόμπελ) ποιητή, ούτε πολιτική αναδρομή στο ταραχώδες παρελθόν μιας χώρας, ούτε φιλμαρισμένο μάθημα Ιστορίας. Το «Neruda» είναι ένα πανέμορφο οπτικά, ευρηματικό σεναριακά και κινηματογραφημένο με απίστευτο ζήλο φιλμ το οποίο παίζει δεξιοτεχνικά με τις απρόσμενες διόδους της αφήγησης και τον τρόπο με τον οποίο η πραγματικότητα και η μυθοπλασία γίνονται απαραίτητο κομμάτι των ανθρωπίνων ζωών.

Στην ταινία οι πρωταγωνιστές είναι δύο：Στη μια μεριά βρίσκεται ο Πάμπλο Νερούδα των ημερών της δεκαετίας του '40, την εποχή που το καθεστώς της χώρας του αναθεματίζει τον κομμουνισμό και σπρώχνει τον ένθερμα πολιτικοποιημένο καλλιτέχνη να εγκαταλείψει κυνηγημένος την πατρίδα του και να αναζητήσει καταφύγιο στο εξωτερικό. Στην άλλη μεριά συναντάμε το νεαρό αστυνομικό επιθεωρητή που έχει βαλθεί να βρει και να τον συλλάβει και ο οποίος χρησιμεύει επιπλέον στο φιλμ ως αφηγητής, υπογραμμίζοντας συχνά όσα βλέπουμε στην οθόνη μέσα από μια άκρως ειρωνική και ενίοτε απαξιωτική πρόζα.

Ενα πανέμορφο οπτικά, ευρηματικό σεναριακά και κινηματογραφημένο με απίστευτο ζήλο φιλμ το οποίο παίζει δεξιοτεχνικά με τις απρόσμενες διόδους της αφήγησης και τον τρόπο με τον οποίο η πραγματικότητα και η μυθοπλασία γίνονται απαραίτητο κομμάτι των ανθρωπίνων ζωών.

Για τον πραγματικό Νερούδα, την έντονη πολιτική του δράση και το τεράστιο πολιτιστικό του εκτόπισμα θα μάθουμε ελάχιστα από την ταινία. Για τον επίμονο αστυνομικό που βρίσκεται στο κατόπι του, το φιλμ θα μας αφήσει να μαντέψουμε σταδιακά ότι μάλλον αποτελεί ραδιούργο αποκύημα της φαντασίας του λογοτέχνη. Ανάμεσα στους δυο ήρωες ο σκηνοθέτης και ο σεναριογράφος θα εγκαθιδρύσουν ένα λανθάνον νουάρ μυστήριου, όμοιο με τις ίντριγκες των ντετέκτιβ βιβλίων που αφήνει ως επισκεπτήριο ο Νερούδα στον αστυνομικό που τον καταδιώκει και κινηματογραφημένο σε απαράμιλλο και πολύχρωμο σινεμασκόπ.  

Και όσο καθώς η πραγματικότητα και η μυθοπλασία συγκλίνουν και αποκλίνουν με διαφορά μερικών πλάνων, το «Neruda» εισχωρεί ολοένα και πιο βαθιά σε όσα συμβαίνουν στο μυαλό του ποιητή, όσο εκείνος πλάθει ηρωικές φαντασίες για τον εαυτό του και επινοεί εξιδανικευμένες εξιστορήσεις  για πράγματα και πρόσωπα που δεν υπάρχουν. Αλλά καταλήγουν να γίνουν κομμάτια ενός τεράστιου μηχανισμού κατασκευής μύθων, που δεν είναι άλλος από την ανθρώπινη Ιστορία.