Ο Δρόμος μας

Η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας ανέλαβε την παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την ίδρυση του κόμματος, επιχειρώντας μία ιδεολογική και συναισθηματικά φορτισμένη αναδρομή πάνω στην πορεία, τους αγώνες, τις θυσίες και τα λάθη του σημαντικότερου πολιτικού φορέα εκπροσώπησης των διεκδικήσεων της εργατικής τάξης στη χώρα μας.

Το αποτέλεσμα είναι «Ο Δρόμος Μας», ένα ιστορικού χαρακτήρα ντοκιμαντέρ που ξεκινά από την ίδρυση του κόμματος (τότε Σ.Ε.Κ.Ε.) τον Νοέμβριο του 1918 στον Πειραιά, περνά στην εδραίωσή του σε κύρια «φωνή» των εργατών, την αντίσταση και το ΕΑΜ, τα χρόνια του εμφυλίου, των εξοριών και των δεκαετιών παρανομίας, τη χούντα και τους αντιδικτατορικούς αγώνες, φτάνοντας στη μεταπολίτευση, τη νομιμοποίηση και τελικά τη μετα-σοβιετική πραγματικότητα.

Μοιάζει με ντοκιμαντέρ εσωτερικής κατανάλωσης που δύσκολα μπορεί να ιδωθεί ως μη κατηχητικό.

Γνωστοί ηθοποιοί που τυγχάνει να είναι υποστηρικτές του κόμματος, είτε εμφανίζονται ενώπιον της κάμερας (Παύλος Ορκόπουλος, Λίλα Καφαντάρη, Δημήτρης Αλεξανδρής) είτε δανείζουν τη φωνή τους (Ελένη Γερασιμίδου, Κώστας Καζάκος) εκτελώντας χρέη ενός θα λέγαμε συλλογικού αφηγητή που συνοδεύει το ξεδίπλωμα ενός πλούσιου αρχειακού υλικού. Παράλληλα, δραματοποιημένα μέρη αναλαμβάνουν να «ζωντανέψουν» κομβικούς σταθμούς αυτής της πορείας (βλ. το ιδρυτικό συνέδριο), σε μία αισθητικά άκρως προβληματική επιλογή που «κλωτσάει» έντονα στο μάτι όποιου ενδιαφέρεται να δει το «Ο Δρόμος Μας» ως μία κανονική ταινία τεκμηρίωσης.

Όμως το ζήτημα με το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ δεν άπτεται του αισθητικού μέρους. Έχει κυρίως να κάνει με το ερώτημα σε τι κοινό απευθύνεται, πέραν των φίλων και ψηφοφόρων του κόμματος, ή έστω εκείνων που δηλώνουν συμπαθούντες αυτού. Γιατί αυτό που ιδανικά θα μπορούσε να είναι μία ιστορικού χαρακτήρα ενδοσκόπηση που θα «ανοίγεται» σε θεατές με ενδιαφέρον στο πολιτικό ντοκιμαντέρ, μοιάζει περισσότερο με ένα οπτικοακουστικό υλικό προσεκτικά ζυγισμένο πάνω στην επίσημη γραμμή του κόμματος. 

Έτσι, ιστορικές φιγούρες του ΚΚΕ όπως ο Άρης Βελουχιώτης και ο Νίκος Ζαχαριάδης, για χάρη των οποίων πολλή κουβέντα έχει γίνει ως προς τη σχέση τους με το κόμμα, αναφέρονται ελάχιστα στην ταινία, την ώρα που οι όποιες αναφορές σε στρατηγικά λάθη του ΚΚΕ κατά την 100άχρονη πορεία του μένουν αυτό ακριβώς: απλές αναφορές. Υπό το πρίσμα αυτό, «Ο Δρόμος Μας» μοιάζει με ντοκιμαντέρ εσωτερικής κατανάλωσης που δύσκολα μπορεί να ιδωθεί ως μη κατηχητικό. Χάνοντας έτσι την ευκαιρία να επικοινωνήσει καλύτερα τις αδιαμφισβήτητες αλήθειες που ακούγονται για την καταλυτική συμβολή του ΚΚΕ στους αγώνες και τις διεκδικήσεις του εγχώριου εργατικού κινήματος.