15:48
20/11

10ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου Αθήνας: Οι συντελεστές προτείνουν τα highlights του Φεστιβάλ

Το 10ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας επιστρέφει από σήμερα 20 Νοεμβρίου και το πλούσιο πρόγραμμά του περιλαμβάνει φρέσκα ονόματα, πρωτότυπες αφηγήσεις, πειραματικές προτάσεις και άχαστες κινηματογραφικές προβολές που αξίζει να απολαύσετε στους φιλόξενους χώρους της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, του Exile Room, ενώ κάποιες από τις δράσεις του φιλοξενούνται και στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών.

Συμμετέχοντας στον εορταστικό χαρακτήρα της 10ης διοργάνωσης, το cinemagazine.gr ρώτησε τους συντελεστές του Φεστιβάλ για τα highlights του φετινού προγράμματος και εκείνοι ανταποκρίθηκαν με τεράστια θέρμη και εξαιρετικές προτάσεις. Τους/τις ευχαριστούμε από καρδιάς, ευχόμαστε χρόνια πολλά και καλή επιτυχία!

- Κατεβάστε το ωρολόγιο πρόγραμμα του 10ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου
- Κατεβάστε τον κατάλογο του 10ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου

Μαρία Κομνηνού
Διευθύντρια 10ου ΦΠΚΑ, Πρόεδρος Ταινιοθήκης της Ελλάδος

Από το διεθνές διαγωνιστικό: την περιπλάνηση στη βροχερή Καλκούτα που μετατρέπεται σταδιακά σε δαντική κόλαση (Σπίρτα). Το υγρό στοιχείο και οι διαβατήριες τελετές  στη ζούγκλα (Η βροχή τραγουδάει  στο χωριό των νεκρών). Τη  Μαλίκα ως φύλακα του κενού (Οδός Σάχαρα 143). Τη σωματικότητα στην προσπάθεια διαφυγής της Σεκόντα από την οικογένεια-βραχυκύκλωμα (Λοβ μι τέντερ). Την επίσκεψη σε κλασσικά κινηματογραφικά κείμενα, όπως η «Κινέζα», από μαθητές ενός γαλλικού λυκείου, που μυούνται στην πολιτική μέσω του κινηματόγραφου (Οι ήττες μας). Το στοιχείο της κυκλικότητας και των αντικατοπτρισμών στην ερωτική ιστορία της Ασάκο (Asako I & II). Τη νεανική επαναστατικότητα στην Αγγλία των 90ς (Beats). Τα προβλήματα της γυναικείας ταυτότητας μέσα σε μια κοινωνία που βρίσκεται σε μετάβαση και η ίδια (Αργεντινή Ξανά και Ξανά). Αλλά και μία σπάνια εικόνα του προεπαναστατικού δημοφιλούς ιρανικού κινηματογράφου, πριν απαγορευτεί το 1979, στο Φιλμφαρσί.

Νίνα Βελιγράδη
Προγραμματίστρια

Για τη 10η έκδοση του Πρωτοποριακού Φεστιβάλ προτείνω ολόκληρο το αφιέρωμα στην Μαρί Λοζιέ και ειδικότερα την Μπαλάντα των Τζένεσις και Λέιντι Τζέι. Πρόκειται για το τρυφερό πορτραίτο του πρωτοπόρου της βιομηχανικής μουσικής Τζένεσις και της συντρόφου του, Λέιντι Τζέι που προσπάθησαν να γίνουν ένα με ασυνήθιστο τρόπο. Το ζευγάρι μπήκε στην διαδικασία αλλεπάλληλων πλαστικών εγχειρήσεων και αλλαγής φύλου με σκοπό να μοιάσουν ο ένας όσο περισσότερο γίνεται στον άλλον, ονομάζοντας το καλλιτεχνικό τους σχέδιο «Πανδρόγυνο». Η ταινία γυριζόταν για επτά χρόνια και ολοκληρώθηκε μετά τον αιφνίδιο θάνατο της Λέιντι Τζέι. Aποτελεί το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του ύφους της Λοζιέ, γυρισμένη στο χέρι με κάμερα 16mm. H Λοζιέ καταφέρνει να αποθανατίσει ταυτόχρονα ένα ριζοσπαστικό, καλλιτεχνικό όραμα και μια μοναδική ιστορία αγάπης. Συγκαταλέγεται στην κατηγορία των καλλιτεχνών που κάνουν τον κόσμο μας πιο ασφαλή.

Φαίδρα Παπαδοπούλου
Προγραμματίστρια, Συντονισμός Προγράμματος

Όποιος δεν έχει διαβάσει το βιβλίο αναφορά για το σινεμά Hitchcock/ Truffaut, μια χειρονομία αγάπης του υιού Τριφό προς τον πατέρα Χίτσκοκ, παρακολουθώντας το αφιέρωμα αυτό, θα πάρει μια ιδέα για τη σχέση μεταξύ του άρχοντα του σασπένς και του ηγέτη της νουβέλ βαγκ, τους οποίους χωρίζει μια ήπειρος και μια γενιά. Οι αγαπημένες χιτσκοκικές ταινίες του Τριφό  Υπόθεση Νοτόριους και Σιωπηλός μάρτυς μέσα από μια νέα οπτική, η πρώτη ως πρότυπο σεναριογραφίας και η δεύτερη ως η  πιο καθαρή έκφραση της κινηματογραφικής ιδέας, με βάση τη συνομιλία των δύο σκηνοθετών. Η νύφη φορούσε μαύρα, Ο άνδρας που αγαπούσε τις γυναίκες και Οπωσδήποτε την Κυριακή οι τρεις ταινίες του Τριφό που συνομιλούν με το έργο του Χίτσκοκ. Η Ρεβέκκα και Ο νοικάρης ξεχωρίζουν για την αποκατάστασή τους, αν και όλες οι ταινίες  προβάλλονται σε ψηφιακά αποκατεστημένες κόπιες. Το αφιέρωμα συμπληρώνει το ντοκιμαντέρ Χίτσκοκ/Τριφό, το οποίο προβάλλεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ένα ηχητικό και οπτικό ντοκουμέντο των συναντήσεων των δύο σκηνοθετών στο οποίο παρεμβαίνουν κορυφαίοι σκηνοθέτες.  

Ιάκωβος Σκενδερίδης
Προγραμματιστής

Αντίθετα από αυτό που μου ζητήθηκε, θα αναφερθώ μόνο σε ένα "μη χάσετε". Το αφιέρωμα σε μέρος του έργου της σκηνοθέτιδος και εικαστικού Εύας Στεφανή, που τόσο μοναδικά χρησιμοποιεί αρχειακό υλικό, home videos και φιλμ super 8 για τη δημιουργία σύντομων εικαστικών "ποιημάτων" και παρατηρητικών ντοκιμαντέρ. Είδος ντοκιμαντέρ γνωστό και ως κινηματογράφος της παρατηρήσης που όπως έχει πει σε συνέντευξη της η Εύα, "στη σχεδόν ουτοπική έκφανσή του, καταφέρνει να αποδώσει αυτό που ίπταται του πραγματικού, ενώ αυτό που απεικονίζει δεν είναι παρά αυτό που φαίνεται". Ραντεβού στις αίθουσες αλλά και στο Masterclass της Εύας Στεφανή με τίτλο "Το ντοκιμαντέρ χωρίς κάμερα".

Όλια Βερροιoπούλου
Programmer

Πάνε κοντά 30 χρόνια που ο Φλοράν Μαρσί διασχίζει πολεμικά μέτωπα και πεδία ανά τον κόσμο, εκεί που γράφεται η ιστορία, καταγράφοντας με την κάμερά του πολέμους, ξεσηκωμούς, απελευθερώσεις, μάχες και αγώνες. Φέτος για πρώτη φορά ο γάλλος ντοκιμενταρίστας έρχεται στην Ελλάδα να παρουσιάσει ολόκληρο το έργο του, που ερευνά την πραγματικότητα του πολέμου και τον τρόπο καταγραφής των εικόνων του. Τρομερά επίκαιρος αλλά και συνάμα διαχρονικός, προσφέρει μία έκρηξη ανθρωπισμού σε μία εποχή γενικευμένων συγκρούσεων και παραπληροφόρησης. To highlight του αφιερώματος η μαστερκλας του σκηνοθέτη στις 28 του μηνός: «πως στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της τεχνητής νοημοσύνης, μπορούν οι εικόνες να είναι ακόμα επαναστατικές;».

Γιάννης Σακαρίδης
Σκηνοθέτης Τελετών  Έναρξης και Λήξης

Το 10ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου είναι από τα λίγα φεστιβάλ του κόσμου όπου συναντιούνται οι δύο Avant garde, η πρωτοπορία του παγκόσμιου σινεμά χθες και σήμερα. Ο Truffaut με τη Suzan Pitt, ο Bellocchio με τη Marie Losier, η Στεφανή με τον Robert Beavers. Δύσκολα να ξεχωρίσω κάτι από ένα μεγαλειώδες πρόγραμμα, που όποιοι αφιερώσουν αυτές τις μέρες του φεστιβάλ, θα το θυμούνται μια ζωή. Δεν θα έχανα την Αθηναϊκή Πρεμιέρα της καινούριας ταινίας του Pedro Costa Βιταλίνα Βαρέλα όπου ο νέος πειραματισμός του στο docufiction, κέρδισε το πρώτο βραβείο στο πρόσφατο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Λοκάρνο.

Δημήτρης Παπανικολάου
Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Οξφόρδης, επιμελητής αφιερώματος

Το αφιέρωμα Κάτι τρέχει με την Οικογένεια έχει ταινίες που όλοι γνωρίζουμε και συζητάμε τα τελευταία χρόνια. Έχει όμως και μερικές εκπλήξεις. Όπως ένα πρόγραμμα με εξαιρετικές ταινίες μικρού μήκους με θέμα την οικογένεια. Από τη συγκλονιστική στην απλότητά της Μαμά γύρισα, του Δημήτρη Κατσιμίρη, στην εντυπωσιακής πολυπλοκότητας Washingtonia της Κωνσταντίνας Κοτζαμάνη, κι από εκεί στην πρωτοτυπία της 37 μέρες της Νικολέτας Λεούση, το χιουμορ του Προφιτερόλ (Χρυσάνθη Καρφη-Κώη), τη δυναμική του Έκτορα Μαλό (Ζακλίν Λέντζου), την αμεσότητα του Χρυσόψαρου (Γ. Αγγελόπουλος) και την επικαιρότητα του βιντεοκλίπ  Ένα αλλιώτικο παιδάκι (Μαρίνα Δανέζη):  η ελληνική οικογένεια ως χώρος βίας αλλά και ανίας, κανιβαλικός αλλά και καρναβαλικός, χώρος κρυμμένων μυστικών αλλά και επανορθωτικών αποκαλύψεων. Επιλέξαμε επτά ταινίες, θα μπορούσαμε κι άλλες πολλές: οι μικρού μήκους τα τελευταία χρόνια αναπτύσσουν τα θέματα του ελληνικού κινηματογράφου συχνά με τρόπο πολύ πιο άμεσο και πιο πολιτικό απ’ ό,τι οι σύγχρονές τους μεγάλου μήκους μας έχουν συνηθίσει.

Νίκος Μύρτου
Διδακτικό προσωπικό,  Εργαστήριο Οπτικοακουστικών Μέσων, Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ, ΕΚΠΑ

Tο 10ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου έχει ένα εξαιρετικά πλούσιο πρόγραμμα,  ως ΕΔΙΠ στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ όμως, δεν θα μπορούσα να μην έχω αδυναμία στο πολύ ιδιαίτερο πρώτο φοιτητικό μας πρόγραμμα. Οι επιλογές του διημέρου στο Exile Room θα δώσουν μια ολοκληρωμένη εικόνα στον θεατή για το επίπεδο των φοιτητικών παραγωγών. Γνωρίζοντας ότι μεροληπτώ υπέρ των φοιτητών μου θα προτείνω τις δουλείες που έχουν δημιουργηθεί από το ΕΚΠΑ!  Συγκεκριμένα το τρίπτυχο Λούης-Taboo-Ubuntu είναι μια διαδρομή σε σημεία της πόλης, ορατά και αόρατα. Από τον Κεραμεικό μέχρι την Βικτώρια καθημερινά σημεία μέσα από μια νεανική ματιά. Από τον καφέ, στον χορό και σε χώρους ταμπού!

Κατερίνα Κουτσογιαννάκη
Γενικός συντονισμός & οργάνωση παραγωγής 10ου ΦΠΚΑ

Η υπαινικτική θλίψη στο βλέμμα της  Λέϊνορ Σιλβέϊρα, μούσας του εμβληματικού σκηνοθέτη Μανοέλ ντε Ολιβέιρα, που κοσμεί την αφίσα του 10ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, πυροδοτεί την «περιέργεια» μου και κατευθύνει, ευθύς αμέσως, την επιλογή μου στο αφιέρωμα στον υπέροχο Πορτογάλο, με τίτλο Υπογράφοντας το φως. Δίπλα σε αυτό, η ενότητα Αποκατεστημένες και Υπέροχες μας δίνει την ευκαιρία να απολαύσουμε, στην κινηματογραφική αίθουσα, ορισμένα από τα αριστουργήματα της έβδομης τέχνης, ωφελούμενοι από τις σημαντικές πρωτοβουλίες μεγάλων ευρωπαϊκών  ταινιοθηκών για την συντήρηση και αποκατάσταση ταινιών-θησαυρών της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, στο   πλαίσιο που ορίζουν τα τελευταία τεχνολογικά επιτεύγματα στον ψηφιακό 21ο αιώνα.

Σάββας Καρέλης
Συντονισμός έκδοσης και web

Αν θα έπρεπε να επιλέξω μία ταινία από τις περίπου 170 που προβάλλονται στο 10ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, αυτή δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από το Easy Rider, η ταινία σταθμός μιας ολόκληρης γενιάς. Τώρα, 50 χρόνια μετά την εμφάνισή της στην μεγάλη οθόνη, το "Easy Rider" επιστρέφει στην Ταινιοθήκη για δύο προβολές, σε μία πλήρως αποκατεστημένη έκδοση. Και είμαι τόσο περίεργος, αν ο ξένοιαστος καβαλάρης με την καλτ μηχανή του στον αυτοκινητόδρομο και υπό τον ήχο της μουσικής των Steppenwolf, δημιουργεί τα ίδια συναισθήματα όπως όταν την είχα πρωτοδεί εκεί κάπου στα 70s… 

Ευάννα Βενάρδου
Υπεύθυνη Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας, δημοσιογράφος

Κατηγορήθηκαν για νοσηρότητα, για άγρια βωμολοχία, για σεναριακές  απιθανότητες, για μια διαστρεβλωμένη απεικόνιση της αγίας ελληνικής οικογένειας . Κατηγορήθηκαν από την μία για ακραίο νατουραλισμό και από την άλλη για  ακραία  παραδοξότητα. Όμως  το Σπιρτόκουτο του Γιάννη Οικονομίδη, ο  Κυνόδοντας του Γιώργου Λάνθιμου και η Στρέλλα του Πάνου Κούτρα, που προβάλλονται στο αφιέρωμα Κάτι τρέχει με την Οικογένεια,  συμπυκνώνουν για μένα με τον καλύτερο τρόπο αυτό που είναι ο σύγχρονος ελληνικός κινηματογράφος. Μια γροθιά στο στομάχι, μια αντισυμβατική ματιά στην οικογένεια που (ευτυχώς)  δεν είναι μόνο έτσι, αλλά είναι KAI έτσι ή θα μπορούσε, στην περίπτωση της Στρέλλας, να είναι ακόμα και έτσι -γιατί η ζωή προχωρά, η Ελλάδα αλλάζει και οι έλληνες κινηματογραφιστές καταγράφουν την αλλαγή αυτή. Τρεις ταινίες, τρεις εκ διαμέτρου αντίθετες αισθητικές, τρεις πυλώνες του νέου ελληνικού σινεμά που αξίζει να γνωρίσουν οι νεότεροι στην μεγάλη οθόνη.

Ιωάννα Πιπίδη
Digital Communication

Εκτός από τα κλασσικά διαμάντια που προσμένω να απολαύσω ξανά στο πανί και  τους σύγχρονους δημιουργούς που περιμένω να ανακαλύψω, το «κερασάκι» στο πρόγραμμα των γενεθλίων  μας είναι για μένα η Suzan Pitt στο American Experimental, σε επιμέλεια Haden Guest.  Όντας λάτρης του animation, ο σουρεάλ, ονειρικός κόσμος που εικονογραφεί, συζητώντας από την ψυχική υγεία μέχρι τη γυναικεία σεξουαλικότητα, με έχει ιντριγκάρει ώστε να ανυπομονώ να χαθώ μέσα σε αυτή την ανεπανάληπη στην Ελλάδα προβολή!

Ελίζα Σόρογκα 
Υπεύθυνη φιλοξενίας και δημοσίων σχέσεων

Προτείνω, στο σύνολό του, το αφιέρωμα Το μοντέρνο ως πείραμα. Ματιά ελλήνων σκηνοθετών που τίμησαν το πειραματικό σινεμά με ταινίες από το 1952 και τον Δράκο του Νίκου Κούνδουρου μέχρι το 2010 και το Νερό στο τραπέζι της Βουβούλας Σκούρα. Μου κινεί το ενδιαφέρον να δω το διαφορετικό “βλέμμα” πειραματισμών στην Ελλάδα, στο χρονικό εύρος εξήντα ετών. 

Στέφανος Μίνογλου
Βοηθός Γραφείου Τύπου, σκηνοθέτης
Δεν θα ήθελα να χάσω με τίποτα  τις ταινίες από το αφιέρωμα στον Μάρκο Μπελόκιο — ταινίες που δύσκολα βλέπει κανείς,  πόσω μάλλον στην μεγάλη οθόνη, το Ορλάντο της Σάλι Πότερ για την ερμηνεία του Κουέντιν Κρισπ ως Ελισάβετ Α’, και το αφιέρωμα στην Εύα Στεφανή με ταινίες που επέλεξε η ίδια — για την ιδιαίτερη μάτια της στην σύγχρονη ελληνική κοινωνία.  Επίσης το Διεθνές Διαγωνιστικό για την μεγάλη ποικιλία νέων ταινιών, και τον διάλογο Χίτσκοκ/Τρυφώ που σίγουρα δεν πρέπει να χάσει κάθε λάτρης του σινεμά.

Μιχάλης Αστράς
Boηθός Γενικού Συντονισμού Παραγωγής

Η τελευταία και καλύτερη ταινία του Κώστα Μανουσάκη, ο θρυλικός Φόβος (1966) είναι ένα τολμηρό και αληθινά σπουδαίο φιλμ. Τοποθετούμενο στην κατηγορία θρίλερ (χαρακτήρων), στην πραγματικότητα συνδυάζει πολλά είδη μαζί. Και με όχημα το φόβο, που απορρέει από ένα έγκλημα, ο βιρτουόζος σκηνοθέτης καθοδηγεί μαεστρικά τη μεγαλοαγροτική ελληνική οικογένεια (και μια ολόκληρη φυλή) προς τη διάλυσή της έχοντας ως συμμάχους μια πανέμορφη ασπρόμαυρη φωτογραφία, υπέροχη υπερβατική μουσική και εξαίρετους ηθοποιούς (προεξάρχοντος του Βλάχου). Παραγνωρισμένο δημιούργημα, από "εμπορικό" σκηνοθέτη γαρ, δεν έβρισκε ποτέ θέση ανάμεσα στις "σοβαρές" ελληνικές ταινίες. Μία θέαση στη μεγάλη οθόνη θα (σας) αλλάξει αυτή την πεποίθηση.

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ

Στο ταμείο της Ταινιοθήκης της Ελλάδος και στο viva.gr:
https://www.viva.gr/tickets/cinemas/tainiothiki-tis-ellados-lais/10o-festival-protoporiakou-kinimatografou/

Γενική είσοδος: 5 ευρώ.
Κάρτα 5 προβολών: 20 ευρώ
Κάρτα 10 προβολών: 35 ευρώ
Κάρτα 20 προβολών: 65 ευρώ
Ειδική κάρτα 10 προβολών (AμεA και συνοδός, άνεργοι, φοιτητές, μαθητές, εκπαιδευτικοί, ατέλειες και άτομα άνω των 65 ετών): 25 ευρώ.

Σημείωση: Ο αριθμός των καρτών είναι περιορισμένος. Θα διατίθενται από 29 Οκτωβρίου και μέχρι εξαντλήσεως.

Η είσοδος σε όλες τις προβολές του Exile Room καθώς και στην προβολή που θα πραγματοποιηθεί στο Γαλλικό Ινστιτούτο (Αύριο Τρίπολη/Tomorrow Tripoli, του Φλοράν Μαρσί, την Τρίτη 26/11, 8 μ.μ.) είναι δωρεάν.

Tαινιοθήκη της Ελλάδος
Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, μετρό Κεραμεικός, τηλ. 210 3612046

Exile Room
Αθηνάς 12, 3ος όροφος, μετρό Μοναστηράκι, τηλ.210 3223395