Αφιέρωμα Μπέργκμαν: «Καλοκαίρι με τη Μόνικα» και «Bergman Island» - αφιερωματα , θεματα || cinemagazine.gr
12:26
19/4

Αφιέρωμα Μπέργκμαν: «Καλοκαίρι με τη Μόνικα» και «Bergman Island»

Με αφορμή το αφιέρωμα «Μία Αιωνιότητα και ένας Αιώνας: Μπέργκμαν 1918 – 2018» από 19 – 22 Απριλίου στους κινηματογράφους Άστορ και Ανδόρα, το ΣΙΝΕΜΑ γράφει για τις ταινίες του σπουδαίου δημιουργού.

Στo πλαίσιo των παγκόσμιων εορτασμών για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου δημιουργού Ίνγκμαρ Μπέργκμαν (1918 – 2018), η Weird Wave, ο κινηματογράφος ΑΣΤΟΡ και ο κινηματογράφος ΑΝΔΟΡΑ, σε συνεργασία με το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών, το Swedish Film Institute, το Swedish Institute και την Πρεσβεία της Σουηδίας στην Αθήνα, διοργανώνουν ένα αφιέρωμα προβολών των σημαντικότερων ταινιών του.

Ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών, ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, ή αλλιώς «ο ποιητής με την κάμερα», αναζήτησε να αποτυπώσει και να αναδείξει το μυστήριο, την έκσταση και την ολότητα της ύπαρξης μέσα από μικρογραφίες της καθημερινότητας, εστιάζοντας με εμμονική συνέπεια το φακό του στις προσωπικές σχέσεις. Με το έργο του, ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν αναδιατύπωσε τα μεγάλα ερωτήματα γύρω από την ανθρώπινη συνθήκη, αλλάζοντας για πάντα τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε (το) σινεμά.

Ενημερωθείτε για το αναλυτικό πρόγραμμα εδώ.

ΠΡΟΒΟΛΕΣ Πέμπτης 19 Απριλίου

ΑΣΤΟΡ
19.00 BERGMAN ISLAND (Θα ακολουθήσει Q+A με τη σκηνοθέτιδα)
21.30 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΜΕ ΤΗ ΜΟΝΙΚΑ (προλογίζει ο Δημήτρης Καλαντίδης, πρόεδρος ΟΚΛΕ)

ΑΝΔΟΡΑ 
19.00 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΜΕ ΤΗ ΜΟΝΙΚΑ
21.30 BERGMAN ISLAND

Καλοκαίρι με τη Μόνικα (Sommaren med Monika, 1953)

Ο Χάρι, ένας ντροπαλός 19χρονος υπάλληλος, θα ερωτευτεί τρελά την 17χρονη Μόνικα. Οι δυο τους θα αποδράσουν σε μία ερημική ακρογιαλιά και θα περάσουν ένα ονειρεμένο καλοκαίρι. Η αναπόφευκτη επιστροφή στην πραγματικότητα, όμως, θα ματαιώσει τα όνειρά τους.

«Ο καθένας πρέπει να δει το “Καλοκαίρι με τη Μόνικα” και μόνο για τη στιγμή όπου η Χάριετ Άντερσον, πριν κάνει έρωτα με τον άντρα που έχει διώξει μία φορά, κοιτάζει σταθερά μέσα στην κάμερα, τα γελαστά μάτια της συννεφιάζουν και μας καλούν να γίνουμε μάρτυρες της αποδοκιμασίας της, που αναγκάστηκε να διαλέξει χωρίς τη θέλησή της την κόλαση αντί για τον παράδεισο. Είναι η πιο θλιμμένη σκηνή στην ιστορία του σινεμά». Ζαν Λικ Γκοντάρ

Το «Καλοκαίρι με τη Μόνικα» είναι η «πιο αυθεντική ταινία του πιο αυθεντικου σκηνοθέτη», παραληρούσε από ενθουσιασμό ο Ζαν Λικ Γκοντάρ σε ένα μνημειώδες άρθρο του στα Cahiers du Cinema, και δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε το γιατί:  με την αιθέρια σκιαγράφηση μιας ουτοπικής απόδρασης αλλά και τον θάνατο των ψευδαισθήσεων ως τελική επιλογή, ο Μπέργκμαν έδειχνε το δρόμο προς ένα σινεμά ελεύθερο, ρομαντικό και σκληρό την ίδια στιγμή, που ήταν αποφασισμένο να περιφρονήσει μία σειρά από συμβάσεις. Όπως και η ίδια η ηρωίδα του, που πολλοί αντιμετώπισαν επιπόλαια ως αποκύημα μισογύνικης φαντασίας. 

Στην πραγματικότητα η Μόνικα είναι μία από τις πιο ελεύθερες ηρωίδες που είχαν εμφανιστεί μέχρι τότε στο σινεμά. Ενσαρκωμένη με ακραίο αινιγματικό αισθησιασμό από τη Χάριετ Άντερσον λειτουργεί ως κάτι άπιαστο, σαν το νερό ή το μυστήριο της ύπαρξης που θα ταλαιπωρούσε τον Μπέργκμαν. Γυρισμένο ως διαδοχή πλάνων που άλλοτε χαϊδεύουν τα σώματα των ηρώων και άλλοτε τα εγκλωβίζουν σαν φυλακή, ικανό να μείνει για πάντα στη μνήμη σου και μόνο χάρη στο εκτυφλωτικό λευκό της απόδρασης, το «Καλοκαίρι με τη Μόνικα» είναι κάτι περισσότερο από το πιο απατηλό love story ή το πιο όμορφο μελόδραμα. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα έργα του κινηματογραφικού ρομαντισμού!

Bergman Island (2006) της Marie Nyreröd

O Ingmar Bergman (1918-2007) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σκηνοθέτες παγκοσμίως. Με ταινίες του, όπως τα «Χαμόγελα καλοκαιρινής νύχτας», «Η Έβδομη σφραγίδα», οι «Άγριες φράουλες» και «Φάννυ και Αλέξανδρος» κέρδισε το σεβασμό και την αναγνώριση. 

Στην ταινία είναι ογδόντα πέντε χρονών, έχοντας ασχοληθεί περισσότερα από εξήντα χρόνια με τη σκηνοθεσία. Στην ταινία αυτή, για πρώτη φορά, μας παρουσιάζει τον κόσμο του στο απομονωμένο και μυστηριώδες νησί Fårö της Βαλτικής. Οι θεατές περνούν τη γαλάζια πόρτα με την επιγραφή – φυσικά στα σουηδικά –  «Ιδιωτική περιοχή, Προσοχή σκύλος», μολονότι εδώ και τριάντα χρόνια δεν υπάρχει σκύλος, από τότε που έφυγε το ντάτσχουντ της Liv Ullmann. Η επιγραφή όμως υποδηλώνει πως εδώ ζει ένας άνθρωπος που θέλει να μείνει μόνος, έχοντας ως μοναδική του συντροφιά τη θάλασσα και τους προσωπικούς του δαίμονες. 

Η ταινία Saraband, που έκανε πρεμιέρα το 2003, αποδείχθηκε το αποχαιρετιστήριο έργο του. «Τελείωσε τώρα», είπε. Μαζί με την σκηνοθέτιδα Marie Nyreröd αναπολεί τη ζωή και τη μακρόχρονη καριέρα του στον κινηματογράφο, το θέατρο και την τηλεόραση. Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει πολυάριθμα αποσπάσματα από τις σημαντικότερες ταινίες του και σπάνιο υλικό από τα παρασκήνια των έργων του, προερχόμενα από το προσωπικό του αρχείο.