11:45
26/12

Ανασκοπηση 2017: 10 ταινίες-must που... δεν είδατε!

«Song to Song» του Τέρενς Μάλικ

Ολόκληρο το πολύπλοκο φιλμικό έργο του οραματιστή σκηνοθέτη Τέρενς Μάλικ ορίζεται όχι τόσο από τις απαντήσεις που επιχειρεί να δώσει, όσο από τις επιμονές ερωτήσεις στις οποίες καλείσαι ουσιαστικά εσύ να απαντήσεις. Υπαρξιακές εσωτερικές επεξεργασίες αναμιγνύονται με αισθητήριες συναντήσεις, με βιωματικές εμπειρίες, με γεγονότα που σημαδεύουν πρώτα το ασυνείδητο και αυτό με τη σειρά του προβάλλει τις βασανισμένες περιπλανήσεις του μυαλού σε εικόνες απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς. 

Και όλα αυτά εμβολιασμένα με βαθιές νύξεις και προβληματισμούς ενός ιδεαλιστικού ρομαντισμού που είτε θυμίζει κάτι από τα παλιά είτε είναι πολύ μπροστά από την εποχή του. Φτάνοντας στην ένατη πια ταινία του, τυχαία στιγμιότυπα ερωτικών τριγώνων, ανολοκλήρωτοι διάλογοι γεμάτοι εμμονές και σχολαστικά μοντάζ-συνενώσεις εικόνων και ιδεών, επιχειρούν να σκιαγραφήσουν το δύσκολο πνευματικό ταξίδι του σπουδαίου δημιουργού, καθώς ο ίδιος (τραγούδι με το τραγούδι, ήχο με ήχο) συνεχίζει τη μοναχική του πορεία προς αναζήτηση της ανθρώπινης υπόστασης. Π.Αχ.

«Ghost Stories» των Άντι Νάιμαν και Τζέρεμυ Ντάισον

Ξεκινώντας από την αρχετυπική ανθολογία τρόμου, το μπουνιουελικής κορύφωσης «Dead of Night», η Βρετανία έχει μακρά παράδοση σε αυτό το υποείδος του φανταστικού, με τις ταινίες του στούντιο της Amicus να έχουν τροφοδοτήσει με εφιάλτες ουκ ολίγους σινεφίλ μέσα στα χρόνια.

Bασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό έργο, το Ghost Stories συνεχίζει αυτή την παράδοση, αφηγούμενο τρεις απλές, πλην άκρως αποτελεσματικές ιστορίες φαντασματικού τρόμου, με μια τέταρτη πιο σύνθετη να λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα τους κατά τα 2/3 του φιλμ, για να ξετυλιχθεί κι αυτή με την σειρά της σε μια σουρεαλιστική τελευταία πράξη. Το σκηνοθετικό δίδυμο φαίνεται να έχει να καταθέσει κάτι ενδιαφέρον πάνω στο τί μπορεί να συνιστά ένα φάντασμα, κύριο μέλημα του όμως είναι να σκαρώσει ένα διασκεδαστικό φιλμικό τρενάκι του τρόμου. Και τα καταφέρνει μια χαρά. Γ.Β.

«Jeannette: The Childhood of Joan of Arc» του Μπρούνο Ντιμόν

Για τον Μπρούνο Ντιμόν της «Φλάνδρας» και του «Καμίλ Κλοντέλ 1915», το «Jeannette» σηματοδότησε την πρώτη φορά που ο Γάλλος δημιουργός προσέγγισε το προσφιλές του δράμα εποχής μέσα από τη φόρμα του μιούζικαλ. Και τι μιούζικαλ δηλαδή! Μίνιμαλ και φουλ ανατρεπτικό, ο Ντιμόν τρολάρει εδώ μετά μουσικής, με τρομερή επιδεξιότητα και βιτριολική διάθεση, τα βασανιστικά νεανικά διλήμματα της Ζαν (προτού γίνει Ντ’Αρκ) αναφορικά με το αν θα πρέπει να ηγηθεί της προσπάθειας των Γάλλων να απαλλαγούν από τον αγγλικό ζυγό.

Και όπως αποδείχθηκε, μόνο ένας εντελώς αψυχολόγητος σκηνοθέτης όπως αυτός που μας έκανε να τρώμε τα καθίσματα (αλλά και να ψιλογουστάρουμε) καθώς βλέπαμε τα χαΐρια της «Οικογένειας Βαν Πέτεγκεμ», θα μπορούσε να σαμποτάρει τόσο ευρηματικά τη σοβαροφανή σχέση των Γάλλων με το λαμπρό παρελθόν τους. Ν.Σ.

«Chavela» των Κάθριν Γκουντ και Νταρίσα Κάι

Η ζωή της Τσαβέλα Βάργκας, μιας από τις πιο σημαντικές τραγουδίστριες του 20ου αιώνα, αποτυπώνεται σε ένα κινηματογραφικό πορτρέτο που συλλαμβάνει την επιθυμία μιας γυναίκας να διεκδικήσει με το τραγούδι της, τη δική της «φωνή». Βασισμένο σε μία αποκλειστική συνέντευξή της στις αρχές των ‘90s και με λυρικό, αφηγηματικό όχημα τα πασίγνωστα τραγούδια της, το «Chavela» αποκαλύπτει τους μύθους και τα γεγονότα της ζωής μίας δυναμικής γυναίκας, που τόλμησε να ντυθεί, να μιλήσει, να τραγουδήσει και να ερμηνεύσει έναν συναρπαστικό ρόλο: τον εαυτό της.

Από τα παραδοσιακά rancheras και τις σπαραχτικές μπαλάντες, μέχρι τις δωρικές ερμηνείες στις ζωντανές εμφανίσεις της και την παγκόσμια αποδοχή μέσα από τις ταινίες του Πέδρο Αλμοδόβαρ, το ελπιδοφόρο, οδυνηρό, μελωδικό και βαθιά πνευματικό ταξίδι της Τσάβελα στην αυτο-αποδοχή μετουσιώνει την καρδιά και την ψυχή αυτού του ντοκιμαντέρ σε ένα συγκινητικό, κινηματογραφικό «τραγούδι». Π.Γ.

«My Happy Family» (Chemi Bednieri Ojakhi) των Νανά Εκβτιμισβίλι και Σίμον Γκροβ

Τρεις γενιές μιας γεωργιανής οικογένειας συγκατοικούν κάτω από την ίδια ασφυκτική στέγη. Το ζευγάρι, τα παιδιά, τα πεθερικά, όλοι δημιουργούν τις συνθήκες για ένα πολύβουο σπιτικό όπου κάθε υποψία ηρεμίας χάνεται μέσα στις φωνές, τα τραγούδια και τη φασαρία. Μια μέρα μετά τον εορτασμό των 52ων γενεθλίων της, η μητέρα αποφασίζει να εγκαταλείψει του πάντες. Νοικιάζει ένα διαμέρισμα στην άλλη άκρη της πόλης και επιχειρεί να εγκαινιάσει εκ νέου τη ζωή της. Μόνο που η οικογένεια μοιάζει με το μοναδικό ακλόνητο δεσμό από τον οποίο ποτέ δεν θα μπορέσει κανείς να ξεφύγει.

Κι αυτό είναι το γλυκόπικρο αστείο που μετατρέπουν σε θαυμάσια ταινία οι δυο σκηνοθέτες, μεταφράζοντας μια καθημερινότητα όχι πολύ μακριά από τη δική μας σε ένα ανεπιτήδευτο μάθημα νατουραλιστικού σινεμά, οξυδερκούς παρατήρησης, συγκρατημένου δράματος και ερμηνειών-στολίδι, όλα απόρροια ενός γεμάτου ανθρωπιά σεναρίου από αυτά που θα έπρεπε να εμφανίζονται συχνότερα στο σινεμά. Λ.Κ.

Από τους Πάνο Αχτσιόγλου, Γιάννη Βασιλείου, Πάνο Γκένα, Κωστή Θεοδοσόπουλο, Λουκά Κατσίκα και Νεκτάριο Σάκκα