13:07
17/9

Αν Μπάνκροφτ: 5 ταινίες για μία εκλεκτική πρωταγωνίστρια

Θρέμμα νεοϋορκέζα, μεγαλωμένη στο Μπρονξ και ιταλικής καταγωγής, η Αν Μπάνκροφτ πέρασε πολλά κι άφησε ίχνος σπουδαιότερο από αυτό που θυμούνται πια σήμερα οι περισσότεροι. «Αντράκι» και Θηλυκό οξύθυμο και σοφό μαζί, επιστρατεύθηκε, όπως τόσες άλλες, από τον Ντάρυλ Ζάνουκ στις αρχές της δεκαετίας του ’50, δίνοντάς της την ευκαιρία για μια καριέρα στο σινεμά για την οποία η Μπάνκροφτ πολέμησε όσο λίγες.

Με ντεμπούτο στο θέατρο δίπλα στον Χένρι Φόντα και σε σκηνοθεσία Άρθουρ Πεν, συνεργασίες με, μετέπειτα, κολοσσούς (ακόμα και τον Μιχάλη Κακογιάννη σε μια παράσταση στο Μπρόντγουεϊ σε έργο του Άλντους Χάξλεϊ!) και πρώτη εμφάνιση στο σινεμά στο «Don’t Bother to Knock» (μια από τις άγνωστες αλλά αξιοσημείωτες πρωταγωνιστικές ταινίες των πρώτων χρόνων της Μέριλιν Μονρό, στα 1952), η Αν Μπάνκροφτ θα άφηνε εποχή με την πληθώρα και την ποικιλία των βραβείων αλλά, ακόμα περισσότερο, με την ανυποχώρητη καλλιτεχνική στάση και τις θαραλλέες επιλογές και αρνήσεις ρόλων της – περίφημη η ατάκα της στον Τζόζεφ Λόουζι, αρνούμενη τον ρόλο στο (εξαίσιο) «The Go-Between» (1971), «θέλεις να παίξω τη μάνα της Τζούλι Κρίστι;».

Ας δούμε πέντε (από διπλάσιες, τουλάχιστον) ταινίες της που αξίζει να ανακαλύψετε.

«Ο Πρωτάρης» του Μάικ Νίκολς

Ο λόγος της παραπάνω ατάκας ήταν η τεράστια επιτυχία της εδώ. Παίζοντας μια σεξουαλικά ανικανοποίητη σύζυγο η Μπανκροφτ την πέφτει στον πρωτάρη Χόφμαν (μόλις έξι χρόνια μικρότερό της στην πραγματικότητα) και γράφει ιστορία δημιουργώντας ένα κινηματογραφικό στερεότυπο και όντας, σήμερα πια, ίσως το μοναδικό στοιχείο μιας ταινίας, πρωτοπόρας αλλά και στυλιστικά γηρασμένης σε αρκετά της σημεία. Μία υποψηφιότητά της για όσκαρ, πάντως, ήταν εδώ.

«Το Θαύμα της Άνι Σάλιβαν» του Άρθουρ Πεν

Δέκα χρόνια μετά το ντεμπούτο της, αρκετή τηλεόραση και συμμετοχή σε ταινιές των Άντονι Μαν («The Last Frontier», το παραγνωρισμένο, θαυμάσιο, γουέστερν της «δεκαετίας γουέστερν» του σκηνοθέτη) και Ζακ Τουρνέρ («Nightfall», εκείνο το καταπληκτικό θρίλερ μιας επίσης άδικα άγνωστης φιλμογραφίας), η επιτυχία δεν ερχόταν, στο θέατρο υπήρχε πολλή περισσότερη αναγνωρισιμότητα και εκτίμηση, έρχεται ο ρόλος της Άνι Σάλιβαν, της δασκάλας τυφλών που αναλαμβάνει την Έλεν Κέλερ.

Βραβευμένη ήδη με Τόνι από την θεατρική παράσταση, η Μπάνκροφτ είναι το συγκλονιστικό κέντρο βάρους ενός έργου που δεν έγινε ποτέ μεγάλη επιτυχία, έβαλε όμως μια και καλή την Μπανκροφτ στα τεφτέρια της βιομηχανίας και της χάρισε το μοναδικό της Όσκαρ.

«The Pumpkin Eater» του Τζακ Κλέιτον

Δύο χρόνια μετά, σε σκηνοθεσία του Τζακ Κλέιτον (στην πρώτη του ταινία μετά την σπουδαία διασκευή στο «Στρίψιμο της Βίδας» του Τζέιμς με τους «Innocents» του 1961), μια δυστυχώς άγνωστη ταινία, ο «Αμαρτωλός Γάμος» για τον Έλληνα διανομέα, είναι μια γερή, φεμινιστική ταινία με κέντρο της μια γυναίκα πολλαπλά κακομεταχειρισμένη από τον άνδρα της (Πίτερ Φίντς) που μιλά για την οικογένεια, τον γάμο και την γυναίκα σ’ αυτά, σε μια γόνιμη, «πειραγμένη» διασκευή του Χάρολντ Πίντερ στο βιβλίο της Πενέλοπε Μόρτιμερ. Η Μπάνκροφτ κερδίζει το βραβείο ερμηνείας στο φεστιβάλ των Καννών και μια ακόμα υποψηφιότητα πρώτου γυναικείου στα Όσκαρ.

«The Turning Point» του Χέρμπερτ Ρος

Την χρονιά του Pumpikn Eater (1964) η Μπάνκροφτ παντρεύεται τον Μελ Μπρουκς, ακολουθούν το «Slender Thread» (σκηνοθετικό ντεμπούτο του Πόλακ), «Πρωτάρης» και συμμετοχές σε ταινίες του Μπρουκς («Blazing Saddles», «Silent Movie»), παίζει την Μαγδαληνή στον «Ιησού από τη Ναζαρέτ» του Τζεφιρέλι, σκηνοθετεί (και γράφει και παίζει) την μία και μοναδική της σκηνοθεσία (το αξιέπαινο «Fatso», με τον φίλο και «αδελφό» Ντομ ΝτεΛουίζ) παίζει σε Νιλ Σάιμον, στο «Prisoner of Second Avenue» δίπλα στον Λέμον και, για καλύτερα, συμπρωταγωνιστεί με την Σίρλεϊ Μακ Λέιν στο «Turning Point» υποδυόμενη μια πρίμα μπαλαρίνα – έναν ρόλο για τον οποίον μετάνοιωσε που δεν πήρε η Όντρεϊ Χέπμπερν.

Η ταινία παίρνει 11 υποψηφιότητες (πρώτου ρόλου και για τις δύο κυρίες!), δεν κερδίζει ούτε ένα (άθλο που το «Πορφυρό Χρώμα» του Σπίλμπεργκ θα επανελάμβανε οκτώ χρόνια μετά) και η Μπάνκροφτ, στα 45 της είναι εντυπωσιακή στην ερμηνευτική πρόκληση – αν και δεν χόρευε η ίδια στην πραγματικότητα, η μεταμόρφωση του σώματός της είναι αξέχαστη.

​«Οδός Τσάρινγκ Κρος 84» του Ντέιβιντ Τζόουνς

Μία ταινία «μικρή» κι ελάχιστα ειδωμένη (παραδόξως στα καθημάς θα την θυμούνται οι παλαιότεροι αφού υπήρχε σε VHS σε μια εποχή δύσκολη για τέτοιους τίτλους) για έναν ασυνήθιστο, πονετικά ανολοκλήρωτο έρωτα, με την Μπάνκροφτ να δημιουργεί απ’ το ελάχιστο μια «γυναικεία» ταινία και να την μεταμορφώνει.

Θαραλλέα, ικανή για «όχι», με εύρος και χαρακτήρα ερμηνευτικά αδίστακτο, η Αν Μπάνκροφτ είναι πάντα εκεί, αποτυπωμένη σ’ ένα σέλιλοϊντ για τα μάτια μας μόνο, συστήνοντας μια μίτρα ερμηνευτριών που σήμερα δύσκολα θα εντοπίσεις (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων) παρά την τόσο ευνοϊκότερη εποχή.