9:00
31/12

Άντονι Χόπκινς: Η αποθέωση της υποδήλωσης

Μισός Ουαλός-μισός Άγγλος, ο 86χρονος Άντονι Χόπκινς με τις πέντε υποψηφιότητες για όσκαρ και το ένα – φάβα και κιάντι – βραβείο, έχει μια εξαιρετικά μακρά καριέρα που ξεκινά ουσιαστικά από το 1968 και τον ρόλο του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου στο «Λιοντάρι στον Χειμώνα» ανάμεσα στην Κάθριν Χέπμπερν και τον Πίτερ Ο' Τουλ.

Έχει παίξει πρακτικά τα πάντα, από Σαίξπηρ μέχρι τον Βασιλιά Ώντιν (στην Μπράνα εκδοχή του Θώρ – άρα πάλι Σαίξπηρ) κι από περίπου οτιδήποτε του θεατρικού ρεπερτορίου μέχρι αδιανόητες σαχλαμάρες που εξοντώνουν το ταλέντο του – αλλά εξυπηρετούν δραστικά την εύρωστη οικονομία του. Διαλέξαμε τους επτά καλύτερους ρόλους του ή, καλύτερα, τους επτά ρόλους που τον προτιμούμε, εξαιρώντας οτιδήποτε τηλεοπτικό έχει κάνει (κι έχει κάνει αρκετά) προκειμένου να διευκολυνθεί το ελαφρύ και υγιεινό μας έργο.

Πάμε λοιπόν!

1. Ο Άνθρωπος Ελέφαντας (The Elephant Man, 1980) του Ντέιβιντ Λιντς

Ποιος θα περίμενε το «στρωτό» «Άνθρωπο Ελέφαντα» μετά το «Eraserhead» (και μετά το «Ντιούν», φαντάσου...) από τον Ντέιβιντ Λιντς, είναι όμως ο Άντονι Χόπκινς που θριαμβεύει εδώ, σε μια ερμηνεία υποδήλωσης, συγκρατημένης μελαγχολίας και αποφασισμένης στάσης. Το κάτι που έχει ο Χόπκινς είναι αυτό. Να μιλά σιγά, να αφήνει το σώμα του σ' ένα ασυνήθιστο λύσιμο, σε μια κίνηση που μοιάζει χαλαρή αλλά δεν έχει τίποτα περιττό.

2. Η Ανταρσία του Μπάουντι (Bounty, 1984) του Ρότζερ Ντόναλντσον

Στην κλασσική ιστορία του πλοίου και της ανταρσίας του Φλέτσερ Κρίστιαν στον Κάπτεν Μπλάι, μια ταινία πάνω στην άσκηση εξουσίας και την δυσκολία της διοίκησης, το ριμέικ του πάντα ικανού Ρότζερ Ντόναλτσον είναι λανθασμένα παραγνωρισμένο. Σε σενάριο Ρόμπερτ («Λόρενς της Αραβίας») Μπολτ και με τον εκρηκτικό Μελ Γκίμπσον απέναντι στον σαδιστή Κάπτεν Μπλάι του Χόπκινς (και σάουντρακ του Βαγγέλη Παπαθανασίου..), η Ανταρσία βρίσκει μια άλλη πλευρά του Χόπκινς, πιο εξωστρεφή (στάνταρ μίμηση στα «Trip» του Γουίντερμπότομ), αλλά ξανά τρομερά πειθαρχημένη, αρθρωμένη και ολοκληρωτική – σε βαθμό που, κατά την γνώμη μου, να υπερτερεί ακόμα και του Τσαρλς Λώτον της εκδοχής του '35 και του Τρέβορ Χάουαρντ εκείνης του '62.

3. Η Σιωπή των Αμνών (The Silence of the Lambs, 1991) του Τζόναθαν Ντέμι

Δεν ξέρω ποιος μπορεί να είχε προφητεύσει αυτή την ερμηνεία, αυτή είναι και η δουλειά των καλλιτεχνών-σκηνοθετών-κελευστών που πάνε μπροστά και ξέρουν κάτι που δεν ξέρουμε εμείς, όπως και να 'χει ο Ντέμι κάτι είχε διαβλέψει, τα κλασσικά σταθερά του κοντινά (πολύ κοντινά) βρήκαν εδώ το απόλυτο θέμα τους και το σινεμά έναν λόγο που πάντα θα είναι ένα γιγάντιο, αισθητικό κι αισθησιακό βήμα παραπέρα από κάθε τηλεορασίτσα. Ο Χάνιμπαλ του Χόπκινς είναι τα πάντα από το κάτι, είναι ο πάγος κι o άνθρωπος μαζί, είναι επικίνδυνος αλλά και έρμαιο. Μέγιστη, κινηματογραφική ερμηνεία. 

4. Τα Απομεινάρια μιας Μέρας (The Remains of the Day, 1993) του Τζέιμς Άιβορι

Η άλλη, η δυστυχής, όψη της αποτραβηγμένης αγγλικότητας, η ενσάρκωση ενός ανθρώπου που πρέπει να βρίσκεται παντού κι όμως να είναι απών, η δυναμική εξέλιξη της ανάγνωσης του Χόπκινς όταν θα συνειδητοποιήσει πως ήταν απών κι απ' την δική του ζωή, όλα φτιαγμένα, σφυρηλατημένα καλύτερα, με το ελάχιστο, μ΄ένα βλέμμα αφηρημένο στο κενό, έναν χαιρετισμό που έμεινε εκκρεμής, μια χειρονομία που δεν θα συμβεί ποτέ. Ο Χόπκινς φαντάζομαι θα είναι ευγνώμων, διότι υπήρξε αυτό το έργο, αυτός ο χαρακτήρας κι αυτή η δουλειά των Άιβορι/Τζαμπβάλα. Χωρίς αυτά, η άπταιστη σύνοψη του «τρόπου Χόπκινς» δεν θα είχε συμβεί ποτέ.

5. Στη Χώρα της Σκιάς (Shadowlands, 1993) του Ρίτσαρντ Ατένμπορο

Οι συμπτώσεις της τέχνης και του σινεμά, ιδίως αν είσαι αρκετά nurd να τις διαπιστώνεις, είναι κάποτε συναρπαστικές. Κι αυτή η ταινία, που στον καιρό της χαραμίστηκε από την εγχώρια κριτική, είναι ένα ρομαντικό δράμα κλάσεως που συν τοις άλλοις φτιάχνει ένα χαρακτήρα για τον Χόπκινς, τρόπον τινά, sequel αυτού στα «Απομεινάρια». Μόνο που εδώ ο εσωστρεφής άνθρωπος καλείται να βγει από το κέλυφος κι ο Χόπκινς διευρύνει την γκάμα του με την πολύτιμη έκφραση πάθους ενός ανθρώπου στην πρώτη του φορά. 

6. Nixon (1995) του Όλιβερ Στόουν

Χαμένο στον χρόνο και στα κιτάπια της παραγωγής ενός σκηνοθέτη που έκτοτε βρέθηκε σε ελεύθερη πτώση – εγώ λέω και πριν στην ίδια πτώση ήταν αλλά τέλος πάντων – το «Νίξον» είναι μια χειρουργικής μανίας διερεύνηση των μέσων του αμερικανικού 20ου αιώνα και της γέννημα-θρέμμα τους προσωπικότητας του Ρίτσαρντ Νίξον. Ο Χόπκινς, υπό την διαλεκτική (για Στόουν) μπαγκέτα της σκηνοθεσίας, διακτινίζεται στην σαιξπηρική χώρα ανάγνωσης ρόλου, την παντρεύει με την χωριάτικη προέλευση του πολιτικού και δίνει ένα πολύ ενδιαφέρον αποτέλεσμα που προτάθηκε και για όσκαρ πρώτου ανδρικού ρόλου.

7. Ο Πατέρας (The Father, 2020) του Φλοριάν Ζελέρ

Μπορεί οι προσδοκίες (και η εξωκινηματογραφική επικαιρότητα) να έδινε προβάδισμα στην δυνατή, φλογερή ερμηνεία του Τσάντγουικ Μπόουζμαν στην «Θρυλική Μα Ρέινι», ο Χόπκινς τελικά χάρισε στα Όσκαρ του 2021 την μεγάλη ανατροπή. Και δικαίως. Οι λέξεις είναι φτωχές για να περιγράψουν την σχεδόν βιωματική ποιότητα που προσδίδει ο Χόπκινς στον χαρακτήρα του Άντονι (τι ειρωνεία!). Με φορτισμένη φυσικότητα, συσσωρευμένη εμπειρία ζωής, άψογη τεχνική επάρκεια, χροιά και ένταση φωνής που διαχειρίζεται μαεστρικά (οι εναλλαγές διαθέσεων στην συναντηση με την Λόρα) κι εκφραστικό εύρος που θα καθυποτάξει τους δακρυικούς σας αδένες (ειδικά στο φινάλε), ο Άντονι Χόπκινς παραδίδει μία μεγαλειώδη ερμηνεία αναφοράς, που καταλύει το όριο ρόλου και ηθοποιού. Υπερθεματίζει τις κινηματογραφικές αρετές του «Πατέρα» και τις μετουσιώνει σε μία άπταιστη, ειλικρινή κατάθεση ψυχής. Πάνος Γκένας