12:00
2/6

Λένι Νίχαους (1929-2020): Αποχαιρετισμός στον υπέροχο jazzman

Δυο μέρες μετά τα γενέθλια του καλού του φίλου, Κλιντ Ίστγουντ, έφυγε πλήρης ημερών ο τακτικός συνθέτης και ενορχηστρωτής όλων των ταινιών του σκηνοθέτη από το 1985 μέχρι και το «Gran Torino» του 2008.

Ο Νίχαους γεννήθηκε στο Σεν Λούις, κι όταν ανακοίνωσε στον πατέρα του (που ήταν βιολονίστας σε βωβά σινεμά που είχαν ζωντανή μουσική συνοδεία) ότι θα αρχίσει να μαθαίνει σαξόφωνο, επειδή του άρεσε ο Χάρι Τζέιμς και ο σαξοφωνίστας Κόρκι Κορκόραν, ο πατέρας του αναφώνησε «Πιάνο ή βιολί, με το σαξόφωνο θα καταλήξεις να παίζεις σε μπουρδέλα!». «Δεν είχε κι άδικο», είπε κάποτε ο Λένι, «μερικές φορές έπαιξα σε απίστευτα καταγώγια». Ο Λένι ξεκίνησε να συνθέτει και να γράφει ενορχηστρώσεις για μεγάλες μπάντες ήδη από το σχολείο. Μπήκε στην μπάντα του περίφημου Σταν Κέντον στις αρχές του '50, κι όταν έφυγε στα τέλη της δεκαετίας είχε παραδώσει πάνω από 100 ενορχηστρώσεις γι΄αυτόν. Με δικό του σχήμα, κουιντέτο, σεξτέτο, οκτέτο, ηχογράφησε και έξι δίσκους εκείνη την εποχή.

Έπαιξε και για τον Φιλ Κάριον, ενώ στην δεκαετία του '60 έκανε δουλειές για τον Ντιν Μάρτιν, την Κάρολ Μπαρνέτ και τον Μελ Τορμέ. Κάπου εκεί γνωρίστηκε και με τον Τζέρι Φίλντινγκ, μεγάλο όνομα, bandleader και συνθέτης για το σινεμά, γεγονός που τον έφερε καρμικά κοντύτερα στην συντροφιά Ίστγουντ. Για τον Φίλντινγκ έκανε ενορχηστρώσεις για τα «Αδέσποτα Σκυλιά» του Πέκινπα, το «Μούτρο» του Γουίνερ, το «Συνδικάτο» του Τζον Φλυν, το «Φέρτε μου το Κεφάλι του Αλφρέντο Γκαρσία» του Πέκινπα και άλλα πολλά.

Με τον Ίστγουντ γνωρίστηκαν το 1953 όταν υπηρετούσαν και οι δύο στον πόλεμο της Κορέας. «Έπαιζα τα βράδια σ΄ένα jazz μαγαζάκι κοντά στην Σάντα Κρουζ και κάθε βράδυ ήταν εκεί». Το πάθος τους για την μουσική τους ένωσε και όταν ο Τζέρι Φίλντινγκ πέθανε πρόωρα το 1980, μπήκε στη συντροφιά της Malpaso. Πρώτη του δουλειά ήταν το «Σε Τεντωμένο Σχοινί», με ήχο κλασικό της δυτικής ακτής της εποχής και επιρροές από το Νότο, μιας και η ταινία εκτυλίσσεται στη Νέα Ορλεάνη.

Η σημαντικότερη ενορχηστρωτική στιγμή είναι αναμφισβήτητα η δουλειά του για το τεράστιο «Bird» (1988), όπου ο Νίχαους πήρε τα σόλο του Τσάρλι Πάρκερ, έγραψε καινούργια backing tracks, έμαθε στον Φόρεστ Γουίτακερ τα βασικά και παρέδωσε ένα μνημειώδες σάουντρακ για τους λάτρεις της τζαζ. 

Όσο περνούσε ο καιρός, και ο Ίστγουντ βεβαιωνόταν για την συνθετική του ικανότητα, ο Νίχαους ήταν ο άνθρωπος που ενορχήστρωνε τα έργα προσφέροντάς τους το αποτελεσματικότερο ηχητικό σπίτι. Μέσα στα χρόνια αυτά ο συνθέτης σπάνια συνεργάστηκε αλλού, αν και θα τον βρεις ας πούμε και πάλι ως ενορχηστρωτή στο σίκουελ του Νίκολσον στην «Chinatown», το «Two Jakes».

Ήταν ένας τζαζ μέντορας ο Λένι Νίχαους, πέραν της εκτενούς δισκογραφίας έγραψε και βιβλία για την τζαζ, για όλα τα επίπεδα μάθησης, κέρδισε κι ένα Emmy για το τηλεοπτικό «Lush Life» του 1993, όπου ο Φόρεστ Γουίτακερ ήταν παρών παίζοντας ξανά το σαξόφωνο που του έμαθε ο Λένι.

Απώλεια, ασφαλώς, το χαμηλό του προφίλ και η υψηλή συνεισφορά τον κάνουν ανεκτίμητο, ήταν και μέρος της συντροφιάς ενός κινηματογραφικού δαχτυλιδιού, δεν είναι εύκολα πράγματα αυτά. Η μουσική όμως θα είναι πάντα εδώ.