Βίντεο: Είναι τελικά η κριτική του κινηματογράφου η τέχνη της υπερανάλυσης;

Σ’ ένα βίντεο που από τον τίτλο του απαντά θετικά στο ερώτημα του τίτλου, μελετάται μέσω στοχευμένων παραδειγμάτων («Brokeback Mountain», «King Kong» αλλά βασικά Κιούμπρικ), η υπόθεση πως πολύ συχνά η κριτική ανάλυση δίνει λανθασμένη σημασία σε πτυχές της ιστορίας και του κάδρου, συμπεραίνοντας πράγματα που δεν ήταν στις προθέσεις του δημιουργού. Νερό στον μύλο των λαϊκιστών κριτικών δηλαδή, που όσο το κριτικό σώμα είναι με την πλάτη στο ταπί ψωνίζουν «συμφωνίες» με το «πλατύ κοινό» και βγάζουν εγωπαθείς, ιδεοληπτικές ανοησίες τις αναλύσεις επί αναλύσεων που συμβαίνουν σε όλον τον πολιτισμένο, καλλιεργούμενο κόσμο (η Ελλάδα δεν πιάνεται) που διδάσκει και διδάσκεται κινηματογράφο.

Με αφορμές τύπου «Room 237» (ένα παιγνιώδες ψευτοντοκιμαντέρ που αναλίσκεται σε όποια παλαβομάρα έχει γραφτεί ποτέ αναλύοντας τη «Λάμψη» του Κιούμπρικ), το βίντεο προσπαθεί με έναν ήπιο, αλλά κατά βάθος υπονομευτικό, τρόπο να πει πως η κριτική κάνει λάθος να διαβάζει μεταφορές, αλληγορίες και σύμβολα (πως ο «Κινγκ Κονγκ» είναι μια αλληγορία πάνω στη δουλεία, ας πούμε) ή πως είναι άσχημο και λάθος οι λέξεις να γειώνουν την αίσθηση μιας ταινίας.

Η προσεκτική επιλογή οπτικού και ηχητικού υλικού από Κιούμπρικ, (Ανν) Χάθαγουεϊ, Ταραντίνο, Κοέν, Λιντς, Αρονόφσκι και άλλων, επικοινωνεί τελικά την άποψη πως οι ταινίες, όπως η μουσική, βιώνονται αλλά δεν αναλύονται. Αναμφίβολα ο κόσμος που βαριέται να διαβάζει και οι κριτικοί τύπου αγαπημένο μου ημερολόγιο, που συζητούν μακροσκελώς περιγραφικά ή απλά σε υποκειμενική ασυδοσία ένα έργο τέχνης (που ίσως πια δεν συμφωνούμε πως είναι το σινεμά), θα βρουν ένα ακόμα τέλειο σκαλοπάτι να δικαιολογήσουν την βαριεστημάρα τους, να μάθουν, να γίνουν καλύτεροι ή/και να αλλάξουν. Έτσι κι αλλιώς η κριτική, ιδίως σε χώρες που ποτέ δεν υπήρξαν φιλομαθείς κι εν προκειμένω σινεφιλικές, έχει πάψει.