13:31
9/10

Με την κάμερα για καβαλέτο: 13 ταινίες που το σινεμά «ζωγραφίζει»

«Laura» (1944) του Όττο Πρέμινγκερ
Ορισμικό νουάρ αλλά και οριστική ταινία πάνω στο φάντασμα και το ανεπίτευκτο της φαντασίωσης, η τελειότητα του Πρέμινγκερ έχει έναν πίνακα της πρωταγωνίστριας που δίνει τα όνομά της στον τίτλο του έργου. Υπό το βλέμμα του πίνακα αυτού οργανώνεται ένα ολόκληρο έργο, υπό την σκιά της fatale ομορφιάς της δρομολογείται η πτώση του νουαρικού ανδρός, στην αχλή της φαντασίας της συμβαίνει ενδεχομένως κι ένα από τα ωραιότερα twist του σινεμά.

«Το Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι» (The Picture of Dorian Gray, 1945) του Άλμπερτ Λιούιν
Πολλές φορές έχει γυριστεί το διάσημο έργο του Όσκαρ Γουάιλντ, πολλές έχει ατυχήσει, όχι όμως κι εδώ. Με ασυναγώνιστο σύμμαχο τον Τζορτζ Σάντερς για Λόρδο Χένρι και μια θαυμάσια φωτογραφία (το Όσκαρ εκείνης της χρονιάς), η μεταφορά αυτή είναι αυτόματο entry στη λίστα μας λόγω θέματος βέβαια, αλλά θεμελιώνεται από το πόσο αισθαντικά και αμοραλιστικά καταλαβαίνει μιας ιστορία που μέσα της η ηθικολογία και η έκπτωση του χαρακτήρα πολεμούν εξοντωτικά με θύμα την ανθρώπινη φύση.

«Η Κάλπικη Λίρα» (1955) του Γιώργου Τζαβέλλα
Κρίμα είναι επειδή μόνο η τέταρτη ιστορία του σπονδυλωτού έργου του σκηνοθέτη ταιριάζει στη λίστα μας να την αφήσουμε απ’ έξω. Άλλωστε στο μοραλιστικό, αντί-υλιστικό αυτό κόσμημα, η ιστορία του Παύλου και της Αλίκης παραμένει ως σήμερα (κι όμως!) ένα από τα μεγαλύτερα ρομαντικά κρίματα που έχουμε δει. Στη μέση ένας πίνακας, για εκείνη θυσία για εκείνον ματαιοδοξία. Η αγάπη συχνά βροντοφωνάζει με ψίθυρο και όσοι δεν δύνανται δεν ακούν. Όπως και να ‘χει η Λαμπέτη, ο Χορν, μαζί μ’ ένα βάρος μεγαλύτερο απ’ τη ζωή που μόνο το σινεμά δικαιολογεί, κι η τυχαία τους σύντομη συνάντηση στην Ηρώδου Αττικού, όρισε την ρομαντική λύπη για το ελληνικό σινεμά.

«Αγωνία και Έκστασις» (The Agony and the Ecstasy, 1965) του Κάρολ Ριντ
Χολιγουντιανή εκδοχή της δημιουργίας της Καπέλα Σιξτίνα με τον Τσάρλτον Ίστον Μικελάντζελο και τον Ρεξ Χάρισον Πάπα Ιούλιο;! Κι όμως ναι, σ’ ένα έργο που, αρμοστά, είναι στα μάτια του θεατή του, έχει ελαττώματα, έχει όμως κι εκείνη της ευεξία της αρτιότητας χωρίς την αφέλεια του χολιγουντιανού διαβάσματος. Η ιστορία είναι έτσι κι αλλιώς φοβερά ενδιαφέρουσα, ο Πάπας ήταν έξαλλος με τον Μικελάντζελο και ο Χάρισον με τον Ίστον (δεν μιλιόντουσαν) και το έργο έκανε κάποιες εισπράξεις κι απέφερε και πέντε «καλλιτεχνικές» (Κοστούμια, Μουσική, Σκηνογραφία, Φωτογραφία, Ήχος) οσκαρικές υποψηφιότητες. Εν συνεχεία πέρασε αμίλητα στην μουσειακή ιστορία από την οποία κάνουμε μια απόπειρα να το ελευθερώσουμε.