12:22
11/7

Βαλεντίνα Κορτέζε: Μικρός αποχαιρετισμός για μια μεγάλη κυρία

Η Λομβαρδή Βαλεντίνα Κορτέζε, μεγάλωσε στο Τορίνο, σπούδασε υποκριτική στη Ρώμη και πολύ νωρίς, μέσα στον Πόλεμο, από τις αρχές του ’40 μπήκε στο σινεμά. Ήταν εκεί όταν εκκολαπτόταν το ιταλικό κινηματογραφικό θαύμα του ’40 και των επόμενων τριών δεκαετιών. Από το «Quarta Pagina» (1942) γνώρισε τον Φελίνι που ήταν ο σεναρίστας, ωραία θα ήταν να δούμε αυτό το έργο, έπαιζε και στο «Roma città libera» (1946) του νεορεαλιστή Παλιέρο, αμέσως μετά τον Πόλεμο, με τον ντε Σίκα δεύτερο ρόλο και τον Ρότα στη μουσική.

Το 1949 είναι η χρονιά που η καριέρα της ανατέλλει με το «Glass Mountain», το «Black Magic» (Γουέλς παρόντος ως Καλιόστρο) και δυο ωραίες νουάρ περιπέτειες, μία του Ντασέν («Άνθρωποι του Αίματος») και μία του Ρίτσαρντ Θορπ («Malaya»), που είναι η κορυφή του τριγώνου ανάμεσα σε Σπένσερ Τρέισι και Τζίμι Στιούαρτ! Κάπου εκεί ξεκινά η διεθνής της καριέρα, που επικυρώνεται με μια από τις γνωστότερες ταινίες της, το «House on Telegraph Hill» (ε.τ. «Για Λίγη Αγάπη», κατάλαβες…) που είναι ένα ωραιότατο νουάρ του Ρόμπερτ Γουάιζ και ως γνωστόν τα νουάρ ελάχιστη σχέση φέρουν με το αίτημα της αγάπης.

Στις «Σκιές στην Ομίχλη» του ’52 επικυρώνεται ο ρόλος της ιέρειας του b-movie που χαλαρά κέρδισε στην πορεία των επόμενων χρόνων- δίπλα της ο Ρετζιανί και μια μικρή ονόματι Όντρεϊ Χέμπερν! Στα μέσα του ’50 περνάει αξέχαστα από την «Ξυπόλυτη Κόμισσα» του Μάνκιεβιτς, πρωταγωνιστεί στις δυνατές «Τέσσερις Ερωμένες» του Αντονιόνι κι εγκαθίσταται στη Ρώμη. Για τα επόμενα χρόνια θα είναι μια ταλαντούχα, ελαφρώς αναξιοποίητη, καρατερίστα που «έπεσε» πάνω σε μια σπουδαία εποχή πρωταγωνιστριών κι ας μην ήταν χειρότερή τους. Δεν σταμάτησε ποτέ το θέατρο, δεν έλεγε και πολλά όχι σε ταινίες παντελώς άγνωστες σήμερα εκτός Ιταλίας και σήμερα αναδιφώντας την ιστορία της δεν μπορείς να μην σταθείς σε ξέφωτα μιας καριέρας.

Την πετυχαίνεις στον «Βαραββά» με τον Άντονι Κουίν, περνάει από το «Visit» του Βίκι το ’64, που έχει Μπέργκμαν και ξανά Κουίν πρωταγωνιστές (περισσότερα για την Μπέργκμαν σε σχέση με την Κορτέζε σε λίγο), θαυμάσια ταινία αυτή,  είναι σε φοβερό Μπάβα («Το Κορίτσι που Είδε τον Δολοφόνο») – αλλά κατάλαβες είδος παραγωγών… - είναι σπουδαία στην «Ιουλιέτα των Πνευμάτων» του Φεντερίκο που είναι πια φτασμένος τότε. Η Βαλεντίνα Κορτέζε είναι πια μια δευτεραγωνίστρια αγωνίστρια που φέρνει ολκή και γοητεία στις πολλές (και σπάνια καλές) ταινίες που συμμετέχει. Η ιστορία της ζωής της.

Όλντριτς το ’68 στο «σκοτωμένο» και καλτ «Legend of Lylah Clare», παίζει σε άγνωστους ντε Μπροκά και Μονιτσέλι, είναι στην πρώτη σκηνοθεσία του Μαξιμίλιαν Σελ («Πρώτη Αγάπη», που ήταν και υποψήφια ξενόγλωσσου για την Ελβετία τότε), είναι στο «Madly» με τον Ντελόν που έχει κι ωραία μουσική, είναι στο «Αδελφός Ήλιος, Αδελφή Σελήνη» του Τζεφιρέλι, είναι (επιτέλους) και σ’ ένα αξιόλογο την «Δολοφονία του Τρότσκι» του Λόουζι, παίζοντας την γυναίκα του Μπάρτον-Τρότσκι.

Το ’73, ανέλπιστα αλλά πέρα για πέρα δίκαια είναι στην «Αμερικάνικη Νύχτα» του Τριφό και φτάνει ως τα Όσκαρ. Σε μια χρονιά γερή από ονόματα (Μπέργκμαν, Λαντ, Καν και Τάλια Σάιρ), το Όσκαρ θα πάει στην Μπέργκμαν για τον «Φόνο στο Όριαν Εξπρές» που θα της απολογηθεί από το πόντιουμ θεωρώντας την καλύτερη που έπρεπε να βραβευθεί. Είχε δίκιο.

Ωστόσο τα καλτ κι οι δευτεράντζες θα συνεχιστούν αλύπητα και μετά την υποψηφιότητα (Φούλτσι είναι τα καλά φαντάσου), για να φτάσουμε στο πέρασμα ως γοητευτικότατη Ηρωδιάδα στον «Ιησού από τη Ναζαρέτ» τον τζεφιρελικά επώνυμο, κι από εκεί πέρα ένα ασίγαστο χάος μέχρι να φτάσουμε στο εκκεντρικό πέρασμά της στον αγαπησιάρη Γκίλιαμ στις «Περιπέτειες του Βαρώνου Μυνγχάουζεν» στα τέλη του ’80.

Παραγνωρισμένη, υποτιμημένη μα στην καρδιά μανιωδών (του σινεμά) άλλων δεκαετιών, η Βαλεντίνα Κορτέζε κρατά την δική της θέση και δεν θα ξεχαστεί όσο είμαστε εμείς εδώ.