11:03
9/5

Είναι το «Vertigo» το καλύτερο soundtrack όλων των εποχών;

Θάνατος και Έρως.

Αυτό είναι το δίπολο που εμπνέει ένα από τα σημαντικότερα σάουντρακ της ιστορίας του κινηματογράφου, γραμμένο για μια από τις καλύτερες (ενδεχομένως και η καλύτερη;) ταινίες όλων των εποχών. Στο «Δεσμώτη του Ιλίγγου» κάθε καρέ και κάθε νότα έχουν συνωμοτήσει για να υπηρετήσουν με ακρίβεια την επί της οθόνης φιλμική χημεία και τη συγκινησιακή της ώσμωση με το κοινό. Ο Μπέρναρντ Χέρμαν με διάθεση ονειρική, άρα εμμονική και μελαγχολική, συνέθεσε σε πλήρη αρμονία με τις εικόνες μία υπνωτιστική μουσική συμφωνία.

Παράλληλα ο Άλφρεντ Χίτσκοκ σκηνοθέτησε μια πραγματεία πάνω στη νεκροφιλική παρεκτροπή μιας παθιασμένης αγάπης. Ο «Δεσμώτης» αποτελεί, μόλις την τέταρτη συνεργασία Χίτσκοκ-Χέρμαν, αλλά φανερώνει την υψηλή αντίληψη και σεβασμό που έτρεφε ο ένας για το έργο του άλλου. Η μουσική αναβαθμίζει την εικόνα και η συνθετική βραδύτητα αναδεικνύει σχολαστικά το μυστήριο. Παρατηρεί ατμοσφαιρικά τη σκηνοθετική μεθοδολογία, μέχρι τα αγνά αισθήματα να εκραγούν στο πανί και κατά συνέπεια στις παρτιτούρες.

Ο Σκότι, η Μαντλίν και η Τζούντι συνοδεύονται από παραισθησιογόνα έγχορδα και εφιαλτικές καστανιέτες. Το σαρωτικό ερωτικό θέμα δημιουργεί ένα καλειδοσκόπιο ανατρεπτικού σασπένς, συμπλεγματικής λαγνείας και μανιακής ιδεοληψίας και ως άλλη δίνη βυθίζει σε ίλιγγο το συναίσθημα. Ο Χέρμαν συνοδεύει με συμπάθεια και έλεγχο το μελόδραμα, θριαμβεύει μαεστρικά αντιπαραβάλλοντας φετιχισμό και ρομαντισμό, και αναδεικνύει το πάθος και τον έρωτα ως απόλυτο κυρίαρχο.

Στο χτισμένο σε αδυσώπητες κατηφόρες και αυστηρές ανηφόρες Σαν Φρανσίσκο, ο συνταξιούχος αστυνομικός που πάσχει από ακροφοβία δοκιμάζει να λύσει το αίνιγμα της αυτοκτονικής συζύγου ενός φίλου. Ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία, το αριστούργημα του Άλφρεντ Χίτσκοκ στέκει πανέμορφο και εμβριθές, διατηρεί αμείωτη την κινηματογραφική του αξία και τα μυστικά του, καθηλώνει τον θεατή με ανατροπές και στέκει ως μία ονειρική αλληγορία για την τέχνη της απάτης, άρα και του σινεμά.

Το 2019, είχαμε την χαρά να παρουσιάσουμε το «Vertigo» στο μικρό θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου στο πλαίσιο του 9ου Athens Open Air Film Festival. Μία προβολή-γεγονός που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ. Η ταινία, άλλωστε, αποτελεί μία από τις αγαπημένες μας, αφού στο ειδικό τεύχος των 200 καλύτερων ταινιών στην ιστορία του κινηματογράφου, ο «Δεσμώτης του Ιλίγγου» ανακηρύχθηκε από το περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ ως η κορυφαία όλων των εποχών.

Σ' εκείνο το ειδικό τεύχος, η Ιωάννα Παπαγεωργίου έγραφε:

Σε παλλόμενο με φαλλικά κτίρια και θηλυκές σπείρες technicolor, βουτώντας στις απύθμενες αβύσσους του συναισθήματος και σκαρφαλώνοντας στα ετοιμόρροπα σκαλοπάτια της λογικής, ο "Χιτς", στην ακμή του, επιχειρεί να ξεδιαλύνει το μυστήριο της ψυχής. Και κάνει ορατά τα άυλα κομμάτια της ανθρώπινης φύσης. Αυτής, που φτιάχνει και βλέπει σινεμά σε μια προσπάθεια να πλάσει έναν κόσμο απόλυτα ταιριαστό στις φαντασιώσεις του. Όπως ο Σκότι μεταμορφώνει την Τζούντι σε Μάντλιν: τη γυναίκα που επιθυμούσε όσο τίποτα, αλλά δε μπορούσε να έχει.

Ακούστε στη συνέχεια το soundtrack του Χέρμαν και προγραμματίστε άμεσα μία (επανα)προβολή του «Vertigo».