Amy: Το Κορίτσι Πίσω Από Το Όνομα

Για αρχή, ας ξεκαθαρίσω πως πριν βρεθώ απέναντι στο νέο ντοκιμαντέρ του Ασίφ Καπάντια, δεν είχα περί πολλού το φαινόμενο Έιμι Γουαϊνχάουζ. Μόνο που το «Amy» ήρθε να μου θυμίσει πως καλή ταινία δεν είναι τόσο εκείνη που επαναπαύεται στα θέλγητρά της (εν προκειμένω εμφανή για τους φίλους της Έιμι) ούτε εκείνη που - ιδίως στην περίπτωση μιας βιογραφίας – λιβανίζει επιμελώς τον πρωταγωνιστή, αλλά αυτή που αναζητά τρόπο να εμπλέξει στα ενδότερά της και τον πλέον αποστασιοποιημένο θεατή. Όπως π.χ. ο ιδιοφυής Μπρεσόν μας έκανε να νοιαστούμε βαθιά για έναν γαϊδαράκο στο «Στην Τύχη ο Μπαλταζάρ» ή όπως σχετικά πρόσφατα ο Σορεντίνο αιχμαλώτισε κάθε ικμάδα προσοχής στο «Il Divo», ακόμα και από όσους δεν είχαν ιδέα ποιος είναι ο Τζούλιο Αντρεότι.

Το πολυαναμενόμενο follow-up του Ασίφ Καπάντια μετά το «Senna», προσφέρει τίποτα λιγότερο από ό,τι θα περίμενε κανείς από μια σπουδαία βιογραφία ενός χαρισματικού ντοκιμαντερίστα: ένα μεθοδικό, σκληρό, συναισθηματικά γενναιόδωρο και λεπτομερές πορτρέτο της Έιμι Γουαϊνχάουζ, υπό τη μορφή χρονικού που τραβάει το κοινό του «Back to Black», σε όσα δηλαδή ανέδειξαν τη Βρετανή τραγουδίστρια ως ένα σπάνιας κοπής ταλέντο της τζαζ, της σόουλ και ίνδαλμα της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, αλλά και όσα την οδήγησαν στο πρόωρο τέλος της στις 23 Ιουλίου του 2011, σε ηλικία μόλις 27 ετών.

Το «Amy» φροντίζει να καλύψει το φάσμα του φαινομένου-Έιμι στην ολότητά του, χωρίς καμία διάθεση να εξωραΐσει ή να παρακάμψει κάτι από την αυτοκαταστροφική πτυχή μιας νεαρής κοπέλας που πολύ πριν διαβεί, άλλωστε, την πύλη της διασημότητας δήλωνε σε φίλους της «δεν πιστεύω πως θα γίνω ποτέ διάσημη. Αν γίνω, θα τρελαθώ». Με τη φράση αυτή να αντηχεί στοιχειωτικά, ο Καπάντια εστιάζει στη συντριπτική πίεση που ασκεί η showbiz, χωρίς να εμφανίζει συστολές στο να παραθέσει μαρτυρίες επιβαρυντικές για άτομα του στενού της περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένου του πατέρα της, Μιτς Γουαϊνχάουζ.

Άφθονο οπτικό υλικό από τα εφηβικά της χρόνια, εκτενείς συνεντεύξεις με οικείους και συνεργάτες (ελάχιστοι εκ των οποίων εμφανίζονται on camera), υπομονετική περιπλάνηση στο μονοπάτι της καλλιτεχνικής της εξέλιξης με έμφαση στην επιμονή να γράφει η ίδια τα αυτοβιογραφικά τραγούδια της, καθώς επίσης αναμέτρηση με το κουβάρι μιας προσωπικής ζωής που έκρυβε έναν φαύλο κύκλο εθισμών, αποτυχημένων απεξαρτήσεων και διατροφικών διαταραχών, συναπαρτίζουν το εγχείρημα του ινδικής καταγωγής Βρετανού σκηνοθέτη.

Όλα τα παραπάνω φυσικά δε θα μπορούσαν να μην κατακλύζονται από την πραγματική κληρονομιά της Γουαϊνχάουζ, τη μουσική της. Παράλληλα, το «Amy» σοφά δεν σπεύδει με άτσαλη και μασκαρεμένη σεμνοτυφία να σιδερώσει τις όποιες τσακίσεις στην υστεροφημία ακόμα μιας «καταραμένης» περίπτωσης καλλιτέχνη. Αντιθέτως, δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να προσεγγίσει την ηρωίδα του με σεβασμό, ειλικρίνεια και αγάπη, ακολουθώντας τα χνάρια ενός κακοτράχαλου δρόμου που -ατυχώς για την ίδια και τη μουσική - τερμάτισε πολύ νωρίς.

Και είναι ακριβώς αυτός ο εξαιρετικά ισορροπημένος συνδυασμός ευθύτητας και ευρύτητας που χαρακτηρίζει την προσέγγιση του Καπάντια πάνω στο πρόσωπο της Γουαϊνχάουζ, ο οποίος αναμένεται αφενός να ταλαντώσει αποφασιστικά τα συναισθήματα του κοινού, αφετέρου να εκτιμηθεί τόσο από τους αναρίθμητους φίλους της, όσο και από εκείνους που αναζητούν επίμονα τα καλά ντοκιμαντέρ.