Όρνιθες (Ή Πως να Γίνεις Πουλί)

Υπάρχουν πουλιά που μπορούν να πετάξουν πολύ ψηλά, άλλα πάλι που δεν μπορούν να πετάξουν καθόλου. Υπάρχουν κι εκείνα που είναι όμορφα με πολύχρωμα φτερά, προκαλώντας τον φθόνο των ανθρώπων. Υπάρχουν άλλα που αναζητούν κάθε εποχή και μια διαφορετική πατρίδα κι εκείνα που ονειρεύονται να φτιάξουν μια πόλη στα σύννεφα ανάμεσα σε θεούς και ανθρώπους. Η ονειρική διάσταση της αριστοφανικής κωμωδίας βρίσκει στους «Όρνιθες» έναν δρόμο που ο καθένας μπορεί να περπατήσει ή καλύτερα να «πετάξει», έναν δρόμο που στο τέλος θα έχει οδηγήσει σε κάτι διαφορετικό.

Οι «Όρνιθες (ή Πως να Γίνεις Πουλί)» είναι ένα ριψοκίνδυνο «κάτι». Βάζει κάτω από το φτερό του την επιδαύρεια ανάγνωση του Νίκου Καραθάνου από το 2016 και ακολουθεί τους συντελεστές της παράστασης στην παγκόσμια περιοδεία τους. Εκεί, όπου ακριβώς σαν τα πουλιά, αναζητούν πατρίδες σε άλλα μέρη, πιο κρύα ή πιο ζεστά.

Αυτός είναι ο ένας τρόπος ανάγνωσης. Ο άλλος, και πιο εποικοδομητικός, αποτελεί ένα ξεχωριστό εγχειρίδιο που αναζητά την καθαρή έννοια της λέξης «πουλί». Με την αρωγή των πρωταγωνιστών της παράστασης και κυρίως του Άρη Σερβετάλη, η ταινία σταδιακά δημιουργεί έναν χάρτη ποικιλλομορφίας: από τα λιβάδια ηφαιστειακής λάβας της Ισλανδίας μέχρι την Παταγονία ακι από την Times Square ως τις Πυραμίδες της Αιγύπτου.

Οι συζητήσεις με ανθρώπους που «συνομιλούν» με τα πουλιά κυκλώνει αυτή την αναζήτηση, είναι εκείνο το σημείο που ξεκλειδώνει τις ακατάληπτες συλλαβές των πτηνών. Είναι ένα πλησίασμα πολύ έξυπνο από τον Μακρίδη, ο οποίος στήνει ένα καταφύγιο φύσης σε έναν κόσμο ξένο, εκεί όπου κανείς δεν έχει πατρίδα. Ή εκεί όπου επιστρέφει για να φτιάξει μια.

Το όνειρο βρίσκεται στην βάση της ταινίας του Μπάμπη Μακρίδη, δύσκολα να ξεχωρίσεις τι είναι αυτό που βλέπεις. Είναι ένα ακολούθημα της παράστασης του Καραθάνου; Είναι ένα πρωτότυπο φιλμ για τα βήματα που θα χρειαστεί να ακολουθήσει όποιος «θελήσει» να γίνει πουλί; Ή μήπως είναι ένας πανέξυπνος πειραματισμός για έναν κόσμο που με άλλη αφορμή δεν θα μπορούσε να αποτυπωθεί;

Ό,τι κι αν ισχύει από τα τρία (ή και όλα μαζί) οι «Όρνιθες (ή Πως να Γίνεις Πουλί)» είναι μια καθαρή ταινία τεκμηρίωσης στο τέλος της οποίας οι ήρωες θα πάψουν να υπάρχουν. Κι αυτή η «προσγείωση» στην μυθοπλασία κρύβει την μαγεία της. Σαν να σου δίνει εναλλακτικές να ακολουθήσεις βήματα, αν κάπου στην ταινία νιώσεις πως θέλεις να πετάξεις.

Μπορεί με naive πρακτικές και αμήχανες προσεγγίσεις, μα απόλυτα ταιριαστές σε ένα περιβάλλον που δεν έχει χρόνο και κυρίως χώρο. Οι «Όρνιθες» είναι ένα δύσκολα προσεγγίσιμο φιλμ, μα έχει ορθάνοιχτη καρδιά.