Τιμώμενος Επισκέπτης - ταινιες || cinemagazine.gr

Τιμώμενος Επισκέπτης

Guest of Honour

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

2019
    ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Καναδάς
    ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ατόμ Εγκογιάν
    ΣΕΝΑΡΙΟ: Ατόμ Εγκογιάν
    ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ντέιβιντ Θιούλις, Λέισλα Ντε Ολιβέιρα, Λουκ Γουίλσον, Ρόσιφ Σάδερλαντ, Αρσινέ Χανιτζάν
    ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Πολ Σάροσι
    ΜΟΥΣΙΚΗ: Μάικλ Ντάνα
    ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 105'
    ΔΙΑΝΟΜΗ: Weird Wave
    Τιμώμενος Επισκέπτης

Αφηγηματικά δαιδαλώδες δράμα πάνω στην σχέση πατέρα-κόρης, την οικογένεια, τα ένοχα μυστικά και την διαφεύγουσα αλήθεια, από έναν δημιουργό που έχτισε μια εκλεκτή φήμη σε ένα ιδιαίτερο στιλ εγκεφαλικού σινεμά.

Από τον Ηλία Δημόπουλο

Επιστροφή στη φόρμα για έναν αγαπημένο δημιουργό. Ίσως όχι την (δυσπρόσιτη) φόρμα ταινιών όπως το «Family Viewing», το «Adjuster», ή των απαράμιλλων «Exotica» και το «Γλυκό Πεπρωμένο» - ήταν μαγική η δεκαετία του ’90 για τον Καναδο-Αρμένη δημιουργό. Όμως τουλάχιστον αυτήν που σημειώνει (όχι τυχαία με δικό του σενάριο) έναν συντονισμό με τον τρόπο κινηματογράφησης που ο ίδιος απογείωσε πολλά-πολλά χρόνια πριν.

Η λέξη «φόρμα» χρησιμοποιείται εδώ διπλά. Οπωσδήποτε εννοεί την καλή επίδοση- ελπίζεις και την έναρξη ενός σερί. Όμως εννοεί και την μορφή. Και η προσφυγή του Εγκογιάν σε ένα είδος κινηματογράφησης, που ο ίδιος δούλεψε με απαστράπτοντα αποτελέσματα στο απώτερο παρελθόν, με την ασφάλεια του δικού του σεναρίου (το προηγούμενο «Γράμμα από το Παρελθόν», παρότι το αγάπησε ο κόσμος, θα μπορούσε να είναι μεγάλη ταινία, το ότι δεν έγραψε ο ίδιος το σενάριο της στέρησε την λεπτότητα και τις εσωτερικές συνδέσεις), χαρίζει σε τούτο την ειδική του γοητεία.

...ο Εγκογιάν υφαίνει έναν ιστό ταινίας στον οποίον ο τρόπος της εξιστόρησης γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι του θέματός της

«Εσωτερικές συνδέσεις» και «ειδική γοητεία» είναι λέξεις-κλειδιά εδώ. Μέσα από την ιστορία μιας κόρης (η πανέμορφη, και κάπως άνιση, Λέισλα Ντε Ολιβέιρα), που συζητά με έναν κληρικό (Λουκ Γουίλσον) τις λεπτομέρειες της κηδείας του πατέρα της (ο θεαματικά άμεμπτος Ντέιβιντ Θιούλις, που θυμίζει λίγο Άλαν Ρίκμαν), ο Εγκογιάν υφαίνει έναν ιστό ταινίας στον οποίον ο τρόπος της εξιστόρησης γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι του θέματός της. Μαζί με την αγαπημένη του μοντέζ, Σούζαν Σίπτον («Exotica», «Το Γλυκό Πεπρωμένο», «Αραράτ», μεταξύ άλλων) και με την ασφάλεια της εργαστηριακής, διηγητικής μελωδικότητας του επίσης μόνιμου συνθέτη του, Μάικλ Ντάνα, ο Εγκογιάν αρχίζει να τοποθετεί την μια αφήγηση πάνω αλλά και μέσα στην άλλη, να βυθοσκοπεί ακόμα και τρεις (!) φορές μέσα στην αρχική αφήγηση, να παλινδρομεί στον χρόνο, να αποδεικνύει επαναλαμβανόμενα ότι «εκεί που κρύβεται η αλήθεια» (άλλη μια ωραία, λιγότερο γνωστή, ταινία του) η αφήγηση σαν μέθοδος μπορεί να φωτίζει αλλά μπορεί και να πλανάται οικτρά.

Βέβαια, το καλό εδώ είναι ότι υπάρχει η γνώση και η μέθοδος διήθησης της (αβάσιμης) αφήγησης των χαρακτήρων από την αποκαλυπτική αφήγηση του δημιουργού. Κι αν ο Εγκογιάν δεν βρίσκεται στο ζενίθ της αντιπαράθεσης πολυπλόκαμων, παράλληλων μα κι ομόκεντρων, ιστοριών και πάλι είναι δεόντως μετρ του να φτιάχνει ένα σημείο στον χωροχρόνο και να εξακτινώνει ιστορίες όχι λιγότερων από έξι (!) χαρακτήρων καταφέρνοντας μετά από τόσα χρόνια και το μυστήριο να διατηρήσει και την αποκάλυψη να αποθεώσει, αλλά και την λεπτότητά του να «θυμηθεί». Για τους λίγους και καλούς ενός σινεμά που δεν συναντάς πια, το δώρο είναι έτσι κι αλλιώς πολύτιμο.

Στον δρόμο του το έργο θα έχει χρησιμοποιήσει ένα…κουνέλι σε ρόλο-κλειδί (τεράστια συμβολική άνθιση γνωρίζουν τα αγαπημένα ζωάκια πρόσφατα – Λάνθιμος, Πιλ – αν και είναι συστηματική η…δραματουργική συνεισφορά τους στην ιστορία του σινεμά), το επάγγελμα του ελεγκτή ποιότητας τροφίμων κι εγκαταστάσεων, την ζωτική επιθυμία της…φυλάκισης και, φυσικά, το αγαπημένο μοτίβο του Εγκογιάν την μαγνητοσκοπημένη εικόνα σαν έκφανση μιας ακόμα αφήγησης, ενός ακόμα τρόπου να φτάσεις στην αλήθεια. Με τον τρόπο τους, ένα-ένα, όλα ξαναβρίσκονται εδώ (φυσικά και η Αρμενία, μέσω της συζύγου Αρσινέ), με αποκορύφωμα την καταπληκτική σκηνή το μεθυσμένου μονολόγου του Θιούλις (προσέξτε στο ταβάνι πίσω του το καθρέφτισμα του νερού), όπου «ξεκλειδώνεται» το αίνιγμα και αυτό που νόμιζες αρχικά αναποδογυρίζεται για να εκθέσει την βιαστική θέαση.

Βέβαια όλα αυτά μην τα φανταστείς σε μοντάζ-Νόλαν, ούτε να ποντάρεις στον εντυπωσιασμό της πλοκής ή της θεαματικής αποκάλυψης. Στο βασίλειο της εγκογιανικής υποδήλωσης - επιτέλους! – ανακτήθηκε η σημασία του να είναι κανείς υπομονετικός, να τιμά όλες τις οπτικές γωνίες και να απολαμβάνει το εγκεφαλικό αφηγηματικό παιχνίδι με τις συνέπειές του. Και, εν κατακλείδι, να αγαπά τόσο πολύ τους ανθρώπους που να περιμένει από το σινεμά τους να τιμηθούν για αυτό που υπήρξαν ακόμα και μετά θάνατον. 

ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
  • Τιμώμενος Επισκέπτης
  • Τιμώμενος Επισκέπτης