H Kληρονόμος των Μυστικών

Με δεδομένο ότι 3-D έχουμε σε μαζική κυκλοφορία από τα ‘50s (κι ως τεχνική δεκαετίες νωρίτερα), αλλά και ότι οι streaming πλατφόρμες αφορούν κυρίως τον τρόπο διανομής μιας ταινίας, η τελευταία πραγματική μεγάλη καινοτομία που είδαμε στο σινεμά ήταν η έλευση του ψηφιακού μέσου, που σταδιακά αντικατέστησε το φιλμ και έδωσε τη δυνατότητα φτηνότερης πρόσβασης στο όνειρο σε χιλιάδες δημιουργούς εκεί έξω. Καθώς οι ψηφιακές κάμερες ενσωματώθηκαν στα κινητά μας, ήταν δεδομένο ότι κάποια στιγμή θα βλέπαμε και μεγαλύτερες παραγωγές γυρισμένες με τέτοια, σαν αυτή εδώ, για παράδειγμα, που γυρίστηκε με iPhone.

Εκεί που η εικόνα στο παραδοσιακό φιλμ έχει μια θερμότητα και μπορεί να κρύψει πράγματα, τίποτα δεν μπορείς να κρυφτεί από μια ψηφιακή λήψη υψηλής ανάλυσης, που θα αναδείξει πρόσωπα και αντικείμενα με ανατριχιαστική λεπτομέρεια και θα φέρει μια ψυχρότητα στην όψη εγγύτερη στα χρώματα του κόσμου μας, θεωρητικά και στον ρεαλισμό που αιτείται ολοένα και μεγαλύτερη μερίδα του κοινού. Παραμερίζοντας στην άκρη την φιλοσοφική συζήτηση περί ρεαλισμού, χονδρικά ο περισσότερος κόσμος όταν διατυπώνει αίτημα για τέτοιον στο σινεμά, αναφέρεται στην εφαρμογή του (επάρατου) ορθολογισμού κατά την ανάπτυξη της πλοκής. Την εικονογραφία της ταινίας την θέλει ακόμα τεχνητή, το πιστοποιεί η CGI κακοφωνία που κατακλύζει το ετήσιο top-10 του box-office εδώ και χρόνια, το επικυρώνουν και οι λιλιπούτειες εισπράξεις του παρόντος, του «Inheritance», καθώς και άλλων αντίστοιχων εγχειρημάτων που κυκλοφόρησαν εντός της τελευταίας δεκαετίας.

Σαν σκέψη λοιπόν, δεν είναι κακή ιδέα να γυρίσεις κατασκοπεία με iPhone και, ακόμα πιο συγκεκριμένα, να βάλεις τον οπερατέρ στη θέση ενός αόρατου ανθρώπου που ακολουθεί διαρκώς την ηρωίδα σου και καταγράφει με το κινητό του όσα της συμβαίνουν. Η κατασκοπεία είναι συνδεδεμένη με την παρακολούθηση άλλωστε και οι κινηματογραφιστές το γνωρίζουν – θυμάστε το «Ipcress File»,  όπου ο φακός συχνά τοποθετείται πίσω από αντικείμενα και καταγράφει μέρος της δράσης σαν κρυφή κάμερα; Ωστόσο, αυτή η δημιουργική απόφαση ενέχει κάποιους περιορισμούς στην κατάδειξη των action set-pieces – και η ταινία έχει τέτοια – αλλά και αντιφάσεις μεταξύ του στόχου και τρόπου επίτευξης του. Ο στόχος είναι μια ρεαλιστική κατασκοπεία δράσης, μα η δραματουργία έχει, μοιραία, την τεχνητότητα του είδους, η οποία δεν μπορεί να υπηρετηθεί και αρμοστά, όταν η υφή της εικόνας είναι τόσο κρυστάλλινα ψυχρή, όταν το frame rate είναι τόσο υψηλό, που παραπέμπει σε reality τηλεόραση.

Κι έπειτα, χρειάζεται και ίντριγκα η κατασκοπεία, να περιπλέκεται η υπόθεση όσο περνά η ώρα αντί να ξεδιαλύνει (ή, καλύτερα, προτού να ξεδιαλύνει), κι εδώ έχουμε ένα τετριμμένο σενάριο που αντλεί τη γοητεία του περισσότερο από τη δυναμική πατέρα-κόρης ανάμεσα στη Φίμπι Ντίβενορ και στον Ρις Ίφανς και λιγότερο από τους ελιγμούς της πλοκής.   

Εκτιμάς, φυσικά, τη δουλειά που έχει γίνει (ή που δεν έχει γίνει) ώστε ο ήχος των πόλεων να είναι εκείνος μιας καταγραφής από κινητό, έστω και υψηλής τεχνολογίας, εκτιμάς και την επιτυχία της μουσικής να δώσει μυστήριο και ένταση όποτε χρειάζεται – ευεργετημένος και ανανεωμένος βγήκε ο Πολ-Λέναρντ Μόργκαν από τη συνεργασία του με τον Φίλιπ Γκλας στο «Pigeon Tunnel» . Έχεις και πρωταγωνίστρια φωτογενή, αποπνέουσα μια αίσθηση coolness με τα γυαλιά ηλίου της, πάντα μέσα στο «ρεαλιστικό» πλαίσιο της ταινίας, έχεις κι έναν Ρις Ίφανς που συντονίζεται με αυτό το πλαίσιο, υποδυόμενος τη σκιώδη πατρική φιγούρα του λιτά και μειλίχια, όπως θα ήταν ένας άνθρωπος που κάνει αυτή τη δουλειά δηλαδή. Κι όσο κι αν αυτή η ερμηνευτική γραμμή πιστώνεται κατά ένα μέρος στη διεύθυνση των ηθοποιών, δεν μπορείς παρά να αναρωτιέσαι πού πήγαν οι υποσχέσεις που έδωσε κάποτε ο Νιλ Μπέργκερ με τον κομψότατο «Μάγο Αϊζενχάιμ» του, μια ταινία που στηρίζεται μεν υπερβολικά στο στήσιμο της ανατροπής και αποδυναμώνει το γοτθικό ρομάντζο της, αλλά σαν παραβολή για τις εμψυχωτικές ιδιότητες της εικόνας προκύπτει αποτελεσματικότατη.