Berlinale 2018: Ο Αλεξέι Γκέρμαν Τζ. επιστρέφει με τον «Ντοβλάτοφ» στα σοβιετικά του φαντάσματα - νεα , ειδησεις || cinemagazine.gr
9:51
18/2

Berlinale 2018: Ο Αλεξέι Γκέρμαν Τζ. επιστρέφει με τον «Ντοβλάτοφ» στα σοβιετικά του φαντάσματα

Τρία χρόνια μετά το «Under Electric Clouds», ο Ρώσος σκηνοθέτης μπαίνει και πάλι στην κούρσα για τη Χρυσή Άρκτο καθώς καταπιάνεται με τη λογοκρισία που υπέμενε ο συγγραφέας Σεργκέι Ντοβλάτοφ στα χρόνια του Μπρέζνιεφ.

Αποστολή στο Βερολίνο: Νεκτάριος Σάκκας

Υπάρχει μια χαρακτηριστική σκηνή στο «Dovlatov» όπου μία ηθοποιός εξηγεί στον πρωταγωνιστή τον ρόλο της σε μια ταινία: «είναι ασήμαντος, αλλά τουλάχιστον δουλεύω με έναν σπουδαίο σκηνοθέτη». Δεν υπάρχει ίσως καταλληλότερο στιγμιότυπο για να καταδείξει σε μόλις 10 δεύτερα από τα συνολικά 126 λεπτά που διαρκεί το νέο φιλμ του Αλεξέι Γκέρμαν Τζ. για το πώς ο Ρώσος σκηνοθέτης αντιλαμβάνεται το ρόλο του ατόμου στα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης. Σαν ένα γρανάζι μιας μηχανής, ενός γενικότερου σχεδίου που λίγη προσοχή δείχνει στην ατομική επιθυμία, όταν το ζητούμενο είναι η ευρύτερη εικόνα.

Το «Dovlatov» εξιστορεί μέσα από καλοδουλεμένα μονοπλάνα που συνήθως λειτουργούν ως κανονικές σεκάνς, έξι ημέρες από τη ζωή του συγγραφέα Σεργκέι Ντοβλάτοφ στο Λένινγκραντ της δεκαετίας του ’70. Τότε που, αυτός και αρκετοί ακόμα συνάδελφοι του, έβλεπαν τη δουλειά τους να μένει αδημοσίευτη ευρισκόμενοι επί της ουσίας υπό καθεστώς λογοκρισίας από το κράτος. Με την ταινία αυτή, ο Αλεξέι Γκέρμαν ο νεότερος αφήνει πίσω το «Under Electric Clouds» και επιστρέφει σε μια προσφιλή του θεματική η οποία αφορά στο σοβιετικό παρελθόν της χώρας του, όπως είχε κάνει και το 2008 στο βραβευμένο με Αργυρό Λέοντα Σκηνοθεσίας «Paper Solder».

Οι προσεκτικές, αργές κινήσεις της κάμερας δίνουν στο «Dovlatov» ένα flat τέμπο, σχεδόν μακάριο, τέτοιο που να βγάζει ειρωνεία αναφορικά με τις αδιέξοδες καταστάσεις που βιώνουν όσοι δεν τα έχουν καλά με τη γραμμή του Κόμματος. Μια ειρωνεία που περισσεύει καθώς βλέπουμε τους σωσίες κορυφαίων Ρώσων λογοτεχνών (Τολστόι, Ντοστογέφσκι κλπ) να περιφέρονται ως όργανα προπαγάνδας στο πλαίσιο των εορτασμών για την επέτειο της Οκτωβριανής επανάστασης, ή όταν αρμόδιοι κρατικοί λειτουργοί συμβουλεύουν τους συγγραφείς που είναι εκτός της εγκεκριμένης από το κράτος «Ένωσης Συγγραφέων» να γράψουν παιδικά βιβλία «που είναι άλλωστε και πιο δημοφιλή» προκειμένου να τους δοθεί το ελεύθερο να εκδοθούν.

Όλα αυτά όμως ο Γκέρμαν τα έχει καταστήσει σαφή στον μισό χρόνο απ’ αυτόν που κρατά τελικά η ταινία του, δίχως να προσθέτει κάτι το συγκλονιστικά αναγκαίο στο υπόλοιπο πέραν από πλάνα γεμάτα βλέμματα στοχαστικής απόγνωσης, τέτοια που (θέλουν να) αποπνέουν σκηνοθετική στιβαρότητα. Και η αλήθεια είναι πως, από κάποιο σημείο και μετά, η μονότονη εκφραστική παλέτα των χαρακτήρων αρχίζει να κουράζει. Ιδίως από τη στιγμή που ο ηθοποιός με τον περισσότερο χρόνο μπροστά στην κάμερα, ο Μίλαν Μάριτς, δείχνει τόσο ουδέτερος και παθητικός στις εκφράσεις του, περιφέροντας το Ντοβλάτοφ που ερμηνεύει σαν έναν μουδιασμένο, σιωπηλό μάρτυρα, εγκλωβισμένο στο παγερό, καφκικό σκηνικό που του έλαχε να ζει.

Το 68ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου θα διαρκέσει από τις 15-25 Φεβρουαρίου 2018 και το ΣΙΝΕΜΑ / cinemagazine.gr σας υπόσχεται καθημερινά τις πιο ζεστές ανταποκρίσεις!

Διαβάστε ακόμη:
Berlinale 2018: Αντέχει η αγάπη στο χρόνο, τα χρέη και τους πειρασμούς;

Berlinale 2018: Το Φεστιβάλ Βερολίνου άνοιξε αυλαία (κουνώντας την ουρά του)
Berlinale 2018: Who let the dogs out? Μα φυσικά ο Γουές Άντερσον!
Berlinale 2018: Το φεστιβάλ ξεκινά και αυτές είναι οι ταινίες που ανυπομονούμε να δούμε!