Οσκαρολογία: Πόσο έγκυρα είναι τελικά τα φθινοπωρινά φαβορί σε σχέση με τους τελικούς νικητές; - νεα || cinemagazine.gr
7:58
25/11

Οσκαρολογία: Πόσο έγκυρα είναι τελικά τα φθινοπωρινά φαβορί σε σχέση με τους τελικούς νικητές;

Από το «Fabelmans» μέχρι το «Tár» και από τα «Πνεύματα του Ινισέριν» μέχρι το «Top Gun: Maverick» και το «Babylon», τα «φαβορί» των πρώτων ημερών της οσκαρικής σεζόν, για ακόμα μια φορά, δίνουν και παίρνουν. Πόσο συχνά όμως, ιστορικά, τα φαβορί αυτά έφτασαν ως τις υποψηφιότητες και τα βραβεία;

Από τον Ηλία Δημόπουλο

Όπως συχνά λέγεται, άλλο ο μαραθώνιος, άλλο το σπριντ. Και η «υπόθεση Όσκαρ», εξασθενημένη όσο κι αν είναι τα τελευταία χρόνια, είναι το πρώτο. Ούσα η σπουδαιότερη επίσημη ένδειξη του καλού κινηματογράφου, τα Όσκαρ είναι ένα «ον» με δική του λογική, δικές του αρχές και βαρύτητα. Το Hollywood Reporter δημοσίευσε ένα άρθρο λοιπόν, στο οποίο εξετάζεται στατιστικά κατά πόσον η α(κατά)σχετη οσκαρολογία του φθινοπώρου - και του Δεκεμβρίου - σχετίζεται τελικά με τις ταινίες που μήνες αργότερα συναντάμε τιμημένες στην απονομή.

Για να μην υπάρχει τζάμπα αγωνία την απάντηση την καταλάβατε. Λίγο. Μία στις τρεις ταινίες, το πολύ, από αυτές που χρίζονται πρώιμα φαβορί, παίρνουν αγαλματίδιο στο τέλος. Γιατί; Μα είναι απλό. Όλη αυτή η οσκαρολογία, που καμμιά φορά ξεκινά λίγο μετά την τελευταία απονομή (...), είναι δημοσιογραφική επιπολαιότητα. Που συμπεραίνει από τις Κριτικές Ενώσεις τι θα κάνει η Ακαδημία. Δυο οργανισμοί που μικρότατη σχέση μεταξύ τους έχουν. Γιατί συμπεραίνει; Από την επίκτητη ανάγκη να γράψεις «ό,τι να 'ναι πρώτος», οπωσδήποτε σπρωγμένος και από ένα γενικό «σύνδρομο Πυθίας» πρόβλεψης του μέλλοντος, αλλά και γενικώς από μια διαδικασία που πατά πάνω στο ότι, ασθμαίνοντα ή όχι, τα Όσκαρ παραμένουν το μόνο βραβείο που κάνει γκελ στην απλουστευτική συζήτηση δημοσιογράφων-κοινού για το σινεμά.

Στο δια ταύτα, έχουμε και φέτος φαβορί, κυρίως τον Σπίλμπεργκ και το «Fabelmans», αλλά και τους τίτλους που αναφέραμε στον πρόλογο, συν το «Τα Πάντα Όλα» που ακούγεται (από δημοσιογράφους και μη, δηλαδή) αρκετά. Εκ των φαβορί αυτών το «Babylon» του Σαζέλ δεν έχει καν προβληθεί επίσημα...

Μετρώντας από το 1990, σύμφωνα με το άρθρο του HR, λογαριάστηκαν οι οκτώ Κριτικές Ενώσεις που δίνουν πρν την αλλαγή του χρόνου τα βραβεία τους (National Board of Review, National Society of Film Critics και Ενώσεις Νέας Υόρκης, Λονδίνου, Σικάγο, Βοστώνης, Λος Άντζελες και Κάνσας - τώρα πια είναι πολλές περισσότερες). Έλα όμως που δεν είμαστε στο Κάνσας πια.

Από τους 32 νικητές, οι 11 μόλις ήταν πρώιμο φαβορί, η ταινία δηλαδή που πήρε τις περισσότερες Ενώσεις. Εδώ έχουμε έργα όπως η Σιωπή των Αμνών, ο 3ος Άρχοντας των Δαχτυλιδιών, οι Ασυγχώρητοι, η Λίστα του Σίντλερ, η Αμερικάνικη Ομορφιά, το Καμιά Πατρίδα για τους Μελλοθάνατους, τα Παράσιτα, το Nomadland. 

Και μιλάμε μόνο για πλειοψηφία. Ομογνωμία, φυσικό αυτό, σπάνια υπάρχει. Κι όταν υπήρξε, στη Λίστα του Σίντλερ και το Social Network, ένα από τα δύο, ξέρετε ποιο, έχασε από τον Λόγο του Βασιλιά. Πιο αστεία, και πιο ενδεικτικά, το '96, το 2000 και το 2017 τα οκτώ βραβεία πήγαν σε έξι ταινίες και κανένα δεν βρήκε το 'Οσκαρ, αφού ο Άγγλος Ασθενής, ο Μονομάχος και η Μορφή του Νερού δεν πολυάρεσαν στην κριτική τόσο ώστε...Το ίδιο και ακόμα χειρότερα συνέβη σε έργα όπως το Braveheart, o Ερωτευμένος Σαίξπηρ, το Beautiful Mind, το Argo, το Chicago και πέρυσι το CODA, που απαξιώθηκαν από την κριτική και τιμήθηκαν από την Ακαδημία.

Με άλλα λόγια αυτά που μας αρέσουν, εμάς των κριτικών, τα βγάζουμε και φαβορί. Το Mulholland Drive (ιστορικό αγαπημένο πολλών κριτικών), το Σχετικά με τον Σμιντ και το United 93, θεωρήθηκαν στάνταρ, αλλά δεν συμπεριελήφθησαν καν στις πεντάδες (τότε) της Καλύτερης Ταινίας.

Με άλλα λόγια, μικρή η σχέση. Η πελώρια διαφορά ανάμεσα στις Ενώσεις και την Ακαδημία είναι ότι η πρώτες είναι ένα λιλιπούτειο υποσύνολο της δεύτερης. Όχι απαραίτητα ποιοτικά, αφού η Ιστορία του σινεμά συν-συγγράφεται και μπορεί κανείς να υποστηρίξει παράλληλα σύμπαντα κριτικής και ακαδημιών. Αλλά όταν μιλάμε για Όσκαρ καλό είναι να καταλαβαίνουμε την περίπλοκη ιστορικά λογική που τα διέπει και να μην την συγχέουμε με τα κριτικά φαβορί που ένας θεός ξέρει πόσο επηρεάζονται και αυτά από την επικαιρότητα, την θήρα της αναγνωσιμότητας και την τυπική μάστιγα της κάστας που συνομιλώντας μεταξύ της πιστεύει ότι συλλαμβάνει τον σφυγμό μιας Ακαδημίας ψηφοφόρων.

Ολόκληρο το άρθρο του HR, εδώ.