Αστερίξ και Οβελίξ στο Δρόμο για την Κίνα

Ο Γκιγιόμ Κανέ, ευπρεπής ηθοποιός και σκηνοθέτης, που αναλαμβάνει εδώ και τον ρόλο του Αστερίξ, ανέθεσε σε δύο γραφιάδες λαοφιλών γαλλικών κωμωδιών (Ζιλιέν Έρβ, Φιλίπ Μεσλέν) την συγγραφή μιας νέας ιστορίας κινηματογραφικού Αστερίξ – κι ενεπλάκη και ο ίδιος, πιθανώς ως λάτρης, στο σενάριο. Πήρε δίπλα του και το φιλαράκι τον Ζιλ Λελούς (ο καλύτερος της ταινίας) για να υποδυθεί τον Οβελίξ (πρώτη φορά που δεν παίζει ο Ντεπαρντιέ τον ρόλο) και μάρσαρε για τον Δρόμο του Μεταξιού.

Προβλήματα υπάρχουν πολλά, με μια ιδιαιτερότητα: Αφού ο λάτρης του κόμικ ξέρει πολύ καλά ότι σε live action το πνεύμα και το γράμμα των Γκοσινί-Ουντερζό είναι αμετάφερτο, δεν υποφέρεις. Βλέπεις την προσπάθεια, την εκτιμάς όταν πιάνεις την τίμια μετάφραση των προθέσεων, ανοιγοκλείνεις νωχελικά τα μάτια σου όταν βλέπεις πράγματα που δεν έχουν καμμιά θέση στο σύμπαν του κόμικ, κατανοείς (αλλά δεν συγχωρείς) την προσπάθεια του εκμοντερνισμού. Ο Κανέ είχε να διαλέξει ανάμεσα στο κλασικό (κόμικ) και στο νεωτεριστικό και κατέληξε στο τρέχον. Ας είναι, δεν συνέβη με απελπιστικό τρόπο.

Βέβαια υπάρχουν στιγμές που διερωτάσαι αν βλέπεις Αστερίξ – τόση ώρα κάνει να εμφανιστεί. Υπάρχουν άλλες που περιμένεις την Μισέλ Γεό να κάνει cameo α λα «Τίγρης και Δράκος» και τρίτες που η δράση μετατοπίζεται τόσο στις απωανατολίτισσες πρωταγωνίστριες, ή τον καημένο τον Καίσαρα, ώστε να μελαγχολείς που τα φτερά στο κράνος και η άσπρη-μπλε παντελόνα έχασαν το franchise τους. Δεν έχει και αρκετό ξύλο, δεν έχει και φάτσες ή mise en scene που στο ελάχιστο να μπορούν να συλλάβουν την α(ει)κίνητη χιουμοριστική πανδαισία του σκίτσου του Ουντερζό. Το ντεκουπάζ κειμένου/σχεδίου που συνέλαβε το γαλλικό δίδυμο ήταν σε ένα επίπεδο διαστρικό για μια ταινία που δυστυχώς δεν έχει σε καμμιά της στιγμή αυτό που θα λέγαμε στυλ.

Οπότε πάμε στο «τι έχουμε». Μια έμφαση στο ρομάντζο σε όλα τα επίπεδα. Η ταινία στηρίζεται σε δύο ερωτικά τρίγωνα (το ένα γίνεται τετράγωνο προς το τέλος) και μια (σχεδόν) ανεκπλήρωτη Καισαρική φαντασίωση. Το χιούμορ εδώ έχει μια διείσδυση, ειδικά σε σχέση με την χρήση του μαγικού ζωμού, απέναντι στην οποία χρήση ο Αστερίξ αντιμετωπίζει υπαρξιακές κρίσεις που την ανυψώνουν συμβολικά σε ένα είδος Viagra – δυνητικό βοήθημα αρσενικής ολοκλήρωσης για τον σπιθαμιαίο μας Γαλάτη. Κι έχει και μερικά σκόρπια αστεία που δεν πέφτουν αμαχητί στον βωμό κάποιας ισοπεδωτικής ορθότητας.

Η συνολική επιλογή του Κανέ είναι ο μεταχειρισμένος μεταμοντερνισμός του μιούζικαλ, με τη χρήση ενός πλακαδόρικου σάουντρακ (από Κριστόφ και Μορικόνε, μέχρι Λάιονελ Ρίτσι και Θεοδωράκη!), που παίζει τον διπλό ρόλο της εύκολης εντύπωσης και της σχετικής κωμικής υπογράμμισης μιας δραματουργίας. Δεν είναι εκλεπτυσμένο, αλλά ο αναχρονισμός του τύπου αυτού είναι μια αποτελεσματική πεπατημένη. Ας πούμε ότι ταιριάζει σε έντιμες δουλειές που δεν επαφίενται τόσο στην έμπνευση, όσο στην κατανάλωση.

Το μεγαλύτερο καλό, ευτυχώς όχι σε ιχνοστοιχεία, είναι η καλή διάθεση. Οι ηθοποιοί είναι κεφάτοι, ιδίως ο Λελούς και ο Κασέλ στον ρόλο του Καίσαρα (με εύστοχη ειρωνεία το πάθος του για την Κλεοπάτρα της Μαριόν Κοτιγιάρ – ρόλο που πριν 21 χρόνια έπαιζε η Μόνικα Μπελούτσι στην 2^η ταινία), με τον Κασέλ να συμπληρώνει σεναριακά τον Αστερίξ του Κανέ στο ότι και οι δύο αισθάνονται ανδρείκελα δίχως την σεξουαλική τους επιβεβαίωση. (Ο Οβελίξ δεν έχει τέτοια προβήματα.) Δεν είναι άσχημες οι λεπτομέρειες αυτές, προδίδουν μια πρόθεση, προδίδονται όμως από την λειψή εκτέλεση. Το κέφι πάντως μεταδίδεται και θα πρέπει να είσαι πολύ σκληροπυρηνικός (άρα πληγωμένος από την ελευθεριάζουσα διασκευή) για να μην γελάσεις σε κάμποσες στιγμές.

Αυτά τα ολίγα, οι μεγάλοι δεν θα χάσετε, τα παιδιά σας πρέπει να σπουδάσουν πρώτα το κόμικ και μετά τα κουβαλάτε εδώ, αλλά ποιος μας ακούει εμάς, τα ειστήρια (στην Γαλλία τουλάχιστον) είναι εγγυημένα. Με (αφανή) προϋπολογισμό δεκάδων εκατομμυρίων, η παραγωγή θα τα χρειαστεί.