Δωμάτιο 108 - ταινιες , παιζονται τωρα || cinemagazine.gr

Δωμάτιο 108

L' Ennemi

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

2020
    ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Βέλγιο, Γαλλία, Λουξεμβούργο
    ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στεφάν Στρέκερ
    ΣΕΝΑΡΙΟ: Στεφάν Στρέκερ
    ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζερεμί Ρενιέ, Άλμα Χοδορόφσκι, Εμανουέλ Μπερκό
    ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Λεό Λεφέβρ
    ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 105'
    ΔΙΑΝΟΜΗ: Filmtrade
    Δωμάτιο 108

Ένας φωτογενής πολιτικός νυμφεύεται την γυναίκα της ζωής του, όμως σύντομα η σχέση τους γίνεται ηφαιστειώδης και εκείνη βρίσκεται νεκρή στο δωμάτιο του ξενοδοχείου τους. Ο πολιτικός προφυλακίζεται και η υπόθεση παίρνει, αναπόφευκτα, διαστάσεις στον Τύπο και την κοινή γνώμη. Βασισμένο ελεύθερα σε πραγματικά περιστατικά που συντάραξαν το Βέλγιο πριν από 9 χρόνια.

Από τον Ηλία Δημόπουλο

Από την υπόθεση της 4ης ταινίας του 58χρονου Στεφάν Στρέκερ συμπεραίνει κανείς μια πολύ διαφορετική ταινία από αυτήν που έχει στο μυαλό του, και παραδίδει τελικά, ο Βέλγος δημιουργός. Αν περιμένει κανείς ένα θρίλερ πάνω στο τι πραγματικά συνέβη στο «Δωμάτιο 108» δεν θα ικανοποιηθεί. Αν όμως τον απασχολεί ένα σκόπιμα ατελέσφορο υπαρξιακό δοκίμιο πάνω στο ότι είναι αδύνατον να μάθουμε τι πραγματικά συνέβη, τότε αυτή, ενδέχεται, να είναι η ταινία του.

Και έτσι πάντως, για να είναι ξεκαθαρισμένο, υπάρχει (για τον υπογράφοντα) μια ουσιώδης απόσταση ανάμεσα στο πόσο ενδιαφέρουσα είναι η ταινία στην εγκεφαλική της ενατένιση επί ενός βαρυσήμαντου και ιδιαίτερα επίκαιρου ζητήματος και στο πόσο κινηματογραφικά γοητευτική διατηρείται. Το ότι μια υπογραφή επιτυγχάνει να διεκπεραιώσει ένα περίπλοκο σετ νοημάτων δεν είναι ούτε ικανή, ούτε αναγκαία συνθήκη για ένα καλλιτεχνικό έργο. Αυτό χρειάζεται μια σαγήνη, που ασφαλώς δεν είναι ίδια για τον κάθε θεατή, αλλά σύντομα (σε λίγους μήνες, σε έναν χρόνο) θα ξέρουμε πόσοι θα θυμούνται μαγεμένοι την διαμονή τους στο «Δωμάτιο 108», πόσοι θα την ανακαλούν νοσταλγικά. Δεν θα είναι πολλοί.

Ο Στρέκερ, βοηθούμενος και από μια ερμηνεία θερμοκρασιών του Ζερεμί Ρενιέ, παραδίδει μια σκεπτική πρόταση πάνω στο τι σημαίνει να ελέγχεις ως άνθρωπος την τάση σου για ηθικά συμπεράσματα

Πέραν αυτού όμως, είναι μια στέρεη ταινία αυτή του Στρέκερ, καλοφτιαγμένη, μελετημένη, εν τέλει σαφής, που πραγματεύεται ένα κεφαλαιώδες ζήτημα: Όλοι αυτοί που εκφέρουν ηθικές πεποιθήσεις, στην πραγματικότητα αποκαλύπτουν γεγονότα του εαυτού τους, παρά ρίχνουν φως σε μια υπόθεση για την οποία δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται. Καθώς στην χώρα μας έχουμε την θλιβερή τιμή ενός τρομερού αστυνομικού δελτίου το τελευταίο 18μηνο (υποθέσεις ενδεχόμενης παιδοφιλίας, αποδεδειγμένων γυναικοκτονιών και, ίσως, παιδοκτονιών), έχουμε και το αμφίβολο προνόμιο να είμαστε περιστοιχισμένοι, σε βαθμό ασφυξίας, από την «ειδική», την δημοσιογραφική και την κοινή γνώμη, σχεδόν όλες τους μεγαλύτερη σχέση έχουσες με την άγρα της δημοτικότητας ή/και την ικανοποίηση κατώτατων ενστίκτων, παρά με την αλήθεια. Κάπως έτσι είχε συμβεί πριν 8-9 χρόνια στο Βέλγιο, όταν ο οικολόγος πολιτικός Μπερνάρ Βεσφάλ βρέθηκε στο επίκεντρο του σκανδάλου της δολοφονίας της συζύγου του, υπόθεση για την οποία αθωώθηκε τελικά λόγω αμφιβολιών, υπόθεση που ουσιαστικά αποτελεί το έναυσμα της ταινίας του Στρέκερ.

Με όχημα την έννοια της μάσκας, κυριολεκτική και συμβολική, ο Στρέκερ φτιάχνει ένα έργο λιγότερο πάνω στην διαφεύγουσα φύση της αλήθειας και περισσότερο πάνω στην ευθύνη του θεατή. Του θεατή ενός κινηματογραφικού έργου, που σχεδόν πάντα μπορεί να κοκορεύεται ότι το σινεμά φτιάχνεται για να του εκμυστηρευθεί μιαν αλήθεια, του θεατή όμως τελικά, όλων ημών δηλαδή, του κινηματογράφου της πραγματικής ζωής. Μιας ζωής που είναι πια γεμάτη μεσολαβητές κραδαίνοντες, αν όχι τους πυρσούς της αλήθειας, τουλάχιστον την (αμφίβολα;) ειλικρινή επιθυμία εξόρυξής της. Ενδιάμεσα, για να αισθανθούμε κι εμείς ενεργοί - ενώ στην πράξη είμαστε κάθε άλλο παρά έτσι όπως αναμασάμε (στην καλύτερη περίπτωση) την γνώμη ενός άλλου που αισθανόμαστε ότι μας ταιριάζει περισσότερο - εκφέρουμε ακατάπαυστα ηθικές πεποιθήσεις (ούτε καν σκέψεις) που τελικά δεν είναι τίποτε άλλο από παράθυρα στην δική μας άγρια ανάγκη να ρυθμίσουμε τις ζωές των άλλων, να βαρύνουμε λίγο περισσότερο.

Ο Στρέκερ, με τρόπο σοβαρό και σεναριογραφικά θεμελιωμένο (το φανερώνει και η συνομιλία του με τον «Κόκκινο Κύκλο» του Μελβίλ), βοηθούμενος και από μια ερμηνεία θερμοκρασιών του Ζερεμί Ρενιέ, παραδίδει όντως μια σκεπτική πρόταση πάνω στο τι σημαίνει να ελέγχεις ως άνθρωπος την τάση σου για ηθικά συμπεράσματα, για κρίσεις επί πραγμάτων που δεν μπορείς να γνωρίζεις - όλα τους βαθιά εχθρικά στο τεκμήριο της αθωότητας που ακόμα (;) περηφανευόμαστε ως κοινωνία. Δυστυχώς το έργο είναι ελεύθερο από κινηματογραφικά χυμώδη στιγμιότυπα (έναν καλύτερο διάλογο, μια δραματική κλιμάκωση, ένα σασπένς, έναν ρυθμό), σε βαθμό που πολλοί θεατές δεν θα ενδιαφερθούν για το τι πραγματικά το διακατέχει, ποιος είναι ο πραγματικός, καταστροφικός, εχθρός («L' Ennemi», ο πρωτότυπος τίτλος) που αποκωδικοποιεί. Κι όταν, θεωρητικά τουλάχιστον, κάνεις ένα έργο που μας αφορά όλους και χάνεσαι σε περικοκλάδες που αποστραγγίζουν, τότε το δοκίμιο που έπρεπε να γίνει θρίλερ για να εννοηθεί στο βάθος του, απομένει ερμητική, ημιτελής καλή πρόθεση που ακόμα και στα φεστιβάλ, που ίσως στόχευσε, δύσκολα θα στεριώσει.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
  • Δωμάτιο 108
  • Δωμάτιο 108