The Gray Man

Αν υπάρχει κάτι κοινό ανάμεσα στο «Red Notice», στο «Adam Project» και στο «Gray Man», που εγκαινιάζει τη νέα εποχή στο κινηματογραφικό τμήμα της πλατφόρμας, το οποίο θα χρηματοδοτεί εφεξής τέτοιες παραγωγές, είναι ότι και οι τρεις τους μοιάζουν με τον τρόπο τους να προέκυψαν μέσα από τα στατιστικά στοιχεία του αλγορίθμου. Η πρώτη μοιάζει σαν παραγγελιά με γνώμονα τις ταινίες που δουλεύουν στην πλατφόρμα και τους ηθοποιούς που αρέσουν στη νεολαία, βάζοντας τον καθένα τους να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα και για το οποίο τον ξέρουμε καλύτερα. Η δεύτερη, αν και περιστασιακά συγκινητική, είναι αφηγηματικά ανερμάτιστη και φαντάζει σαν προϊόν της καμπύλης ενδιαφέροντος, απότοκος μιας ενδελεχούς μελέτης της συμπεριφοράς του κοινού σε σχέση με το περιεχόμενο της πλατφόρμας, του attention span και των σημείων εγκατάλειψης του εκάστοτε συνδρομητή. Όσο για την τρίτη, είναι σχεδόν σαν να βρίσκεσαι στο δωμάτιο της σύσκεψης και να ακούς τη συζήτηση. Παιδιά, ποιες ταινίες δράσης έκαναν χαλασμό μέσα στην τελευταία εικοσαετία; Η τριλογία του «Μπορν» (σ.σ. το τέταρτο κάνουμε ότι δεν υπάρχει), το franchise των «Επικίνδυνων Αποστολών», ο «Μποντ» το «Taken», τα «Fast and Furious» και το σινεμά του Νόλαν, απάντησαν τα παιδιά. Ε, ας κάνουμε μια ταινία που να τα συνδυάζει όλα.

Από τον «Μπορν» θα πάρουμε τον κυνηγημένο πράκτορα, τους εκτελεστές που τον κυνηγούν και το μοντάζ – σήμα κατατεθέν του Γκρίνγκρας. Από τις «Επικίνδυνες Αποστολές» τη λογική του set-piece. Από το «Taken» την απαχθείσα κόρη, που εδώ δεν είναι κόρη, είναι ανιψιά του μέντορα και υποκατάστατο κόρης. Από τον Μποντ τον κοσμοπολιτισμό. Από τον Νόλαν τη χρήση της μουσικής, που αντικαθιστά τη μελωδία με ρυθμό και επιβάλλει τον... ρυθμό. Κι από το «Fast and Furious» τον σαματά, τον απενοχοποιημένο machισμό και την εξωφρενική δράση.

Μόνο που στο μοντάζ του σινεμά του Γκρίνγκρας υπάρχει μια ιδιότυπη χορογραφία. Η κάμερα είναι νευρική, η γωνία λήψης αλλάζει αρκετά, τα πλάνα είναι κοφτά και διαρκούν ελάχιστα, αλλά το ένα οδηγεί στο άλλο, και είναι επιλεγμένα προσεκτικά, αν αφαιρέσεις ένα τους, θα χαλάσεις τη συνοχή, θα χαθεί η αφήγηση της δράσης. Εδώ αυτό κάποιες φορές επιτυγχάνεται, άλλες φορές θυμίζει περισσότερο το λεγόμενο «σινεμά του χάους» που προπαγανδίζει ο Μάικλ Μπέι και, ευτυχώς, μοιάζει να χάνει πιστούς μέσα στα χρόνια.

Μόνο που στις «Επικίνδυνες Αποστολές» το CGI είναι υποστηρικτικό. Στο προσκήνιο βρίσκεται η κασκάντα, η αναλογική δουλειά νικάει την ψηφιακή ευκολία, που έχει κι αυτή από πίσω πολλή δουλειά μεν, δίχως το στοιχείο της αυθεντικότητας δε. Επίσης, έχουν και τον Τομ Κρουζ στο πηδάλιο, άλλη μεγάλη κουβέντα αυτή. Eδώ η CGI έκρηξη δίνει και παίρνει, αφήστε δε που η θητεία τους στη  Marvel μάλλον έχει αφήσει κουσούρι στους αδερφούς Ρούσο – σε ένα άλμα της Ντε Άρμας νομίζεις ότι βλέπεις τη «Black Widow».

Μόνο που στον Μποντ δεν γεμίζει κάθε τρεις και λίγο η οθόνη με μια καρτέλα που υποδεικνύει την τοποθεσία, ώστε να σου πουλήσει κοσμοπολιτισμό της οκάς. Για να είμαστε δίκαιοι, έχουν γίνει γυρίσματα σε αρκετές εξωτ(ερ)ικές τοποθεσίες στο «Gray Man», δεν έχουμε να κάνουμε με περίπτωση απάτης, όπως στο «Red Notice». Κι εδώ, όμως, θα δεις κάποιες φορές μια καρτέλα, ένα γενικό πλάνο της αναφερόμενης τοποθεσίας και μετά τη δράση να μεταφέρεται σε ένα υπόγειο ή σε ένα διαμέρισμα, το οποίο κάλλιστα θα μπορούσε να βρίσκεται στα Σεπόλια. Αφήστε δε, που στα Μποντ υπάρχει και μια γνώση της γεωγραφίας. Οι μεταβατικές σκηνές μπορεί να παραλείπονται, αλλά δεν θα δεις πχ.  τη διαδρομή Βερολίνο – Βιέννη να μοιάζει με δυο τσιγάρα δρόμος, όπως συμβαίνει εδώ, βεβαιώνοντας το κλισέ της αμερικανικής γεωγραφικής άγνοιας γύρω από την Ευρώπη, το οποίο διακωμώδησε εύστοχα η φαρσοκωμωδία «Εurotrip».

Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε τις συγκρίσεις και με τα υπόλοιπα σημεία αναφοράς της ταινίας, αλλά μέχρι αυτές τις γραμμές υποθέτουμε ότι το έχετε πιάσει το νόημα. Πρόκειται για μια κατασκευή φρανκενσταϊνικού τύπου, για ένα κολάζ από θεαματικά καλύτερες ταινίες του είδους που πασχίζει  να έχει κάτι για να αρέσει σε όλους τους συνδρομητές, που θα εισάγει με το στανιό έναν ακόμα εκτελεστή ώστε να αποκτήσει ρόλο ο Ντανούς, ο δημοφιλέστατος στην νευραλγική για την πλατφόρμα αγορά της Ινδίας. Ο τελευταίος θα κλείσει την παρουσία του στην ταινία με μια δραματουργικά αυθαίρετη (και γι' αυτό άθελά της αστεία) κρίση συνείδησης, υποθέτουμε συμβατή με την κινηματογραφική του περσόνα.

Ναι, υπάρχει μια σπουδή στον σχεδιασμό του set-piece, που κάποτε χάνεται στη μετάφραση, είτε λόγω μοντάζ, είτε επειδή οι Ρούσο παθαίνουν Ρένι Χάρλιν. Ναι, ο Ράιαν  Γκόσλινγκ έχει αποκτήσει πλέον το εκτόπισμα για να σηκώσει στις πλάτες του μια ταινία δράσης και ναι, είναι μια ελαφρώς καλύτερη ταινία από το «Red Notice» και το «Adam Project», οπότε όταν φτάσει στην πλατφόρμα, αρκετοί συνδρομητές θα την παρακολουθήσουν και θα πουν «κοίτα να δεις, δεν είναι τόσο άσχημη, κύλησε νεράκι» και τα συναφή. Η ουσία είναι πως, ενώ στις σειρές πιο εμπορικού προσανατολισμού το σχετικό τμήμα του Netflix έχει παραδώσει κατά διαστήματα αξιόλογες δουλειές, το αντίστοιχο κινηματογραφικό του τμήμα συστηματικά τα κάνει μαντάρα. Ε, και όταν σκέφτεσαι ότι στο μέλλον θα στερηθούμε ταινίες σαν το «Roma», το «Mank» και το «Χέρι του Θεού», τα οποία δεν θα είχαν υπάρξει χωρίς το Netflix, απλά για να γυριστούν περισσότερα «Gray Man», είναι να μην σε πιάνει το παράπονο;

Τα δύο πρώτα βιβλία της σειράς «Gray Man» του Μαρκ Γκρέινι («Ο Γκρίζος Άνθρωπος» και «Ο Επόμενος Στόχος») κυκλοφορούν στα βιβλιοπωλεία από τις Εκδόσεις Anubis.