Vivarium

Ένα νεαρό ζευγάρι (Ίμοτζεν Πουτς, Τζέσε Άιζενμπεργκ - παραγωγοί αμφότεροι) αναζητά σπίτι να «ξεκινήσει τη ζωή του». Παρακινημένοι από έναν εμφανώς αλλόκοτο μεσίτη, καταφθάνουν σε μια προαστιακή περιοχή με πανομοιότυπα σπίτια βγαλμένα από την φαντασία ενός ψηφιακού Ρενέ Μαγκρίτ. Όμως ο μεσίτης εξαφανίζεται μυστηριωδώς και το ζευγάρι θα διαπιστώσει ότι έχει παγιδευτεί σε έναν λαβύρινθο από τον οποίον δεν θα είναι εύκολο να αποδράσει.

Ο κόσμος αλλάζει - και δεν φαίνεται να πηγαίνει προς το καλύτερο. Το οικολογικό αδιέξοδο, το εργασιακό άγχος κι η ανεργία (κορώνα-γράμματα χαμένος), τώρα και μια υγειονομική κρίση που βγάζει στην επιφάνεια, όπως δυστυχώς προβλεπόταν, όλα τα προϊόντα μιας παθογένειας που οι περισσότεροι πια κουράζονται ακόμα και να σκεφτούν από που πηγάζει. Είναι φυσικό το σινεμά, αυτή η συνισταμένη δημιουργικών, ευαίσθητων (και συχνά ναρκισσιστικών) ιδιοσυγκρασιών, να αποφαίνεται. Άλλος κάνει μια ταινία καταστροφής να βγάλει λεφτά και να φάει ότι προλαβαίνει. Άλλος το γυρνά στην κατεδαφιστική κωμωδία. Άλλος «σκέφτεται να τελειώνει πράγματα».

O Ιρλανδός Λόρκαν Φίνεγκαν σκέφτεται μια ιστορία που θα έβγαζε ένα καλό 20λεπτο επεισόδιο στην «Ζώνη του Λυκόφωτος» των τελών του '50. Όχι τυχαία μιας εποχής που οι πληγές ενός παγκόσμιου πολέμου και ο πυρηνικός της τρόμος την καθιστούσαν επίσης επιρρεπή σε ανάλογες ιστορίες. Μόνο που τότε, συνήθως, υπήρχε μια χαραμάδα αισιοδοξίας. Η απουσία της εδώ, σε ένα έργο που πανηγυρίζει κακομαθημένα το προδιαγεγραμμένο τέλος του, δεν είναι -κι όμως! -  το μεγαλύτερο πρόβλημα.

Προφανώς ελπίζεις να υπάρχει ένα μεγάλο κοινό που θα περιφρονήσει, αφού το δει ασφαλώς, ένα έργο που απολαμβάνει τον νιχιλισμό του. Όμως το πρόβλημα εδώ είναι...απλό. Δεν υπάρχει σενάριο επαρκές να στηρίξει την διάρκεια. Συλλαμβάνεις τον εαυτό σου να παρακολουθεί μια ιστορία που, πλην μιας δραστηριότητας του Άιζενμπεργκ, δεν εγκυμονεί, ως σασπένς (δηλαδή να περιμένεις κι εσύ κάτι), τίποτα. Μόλις εκπνεύσει η καλή εντύπωση της αρχικής, εφιαλτικής σύλληψης αρχίζεις να περιμένεις μια εξέλιξη που δεν έρχεται. Σε αντάλλαγμα παίζεται το wildcard μιας θεαματικής σκηνογραφίας και ενός στοιχηματισμού στην σκελετική αφήγηση μιας σατιρικής (κι έπειτα τραγικής και τελικά απλώς μαύρης) αλληγορίας. Περί τίνος; Περί της προαστιακής φενάκης, του καπιταλιστικώς διαφημισμένου οικογενειακού μέλλοντος και μιας...κριτικής παρατήρησης της μητρότητας και του γυναικείου σθένους. Όμως εκτός του ότι μια τέτοια παρατήρηση φαντάζει σαν προσπάθεια ανάλυσης ενός αξιώματος, το σενάριο δεν έχει τα δόντια για κάτι τόσο φιλόδοξο. Οπότε αρκείται, όπως κάνουν συνήθως οι ελλειμματικά γραμμένες ταινίες, στην (υπερ)στιλιζαρισμένη υπόνοια.

Μένουν οι καλές παρουσίες, η θεμελιώδης σκηνογραφία - που εύστοχα καταπίνει και τους ηθοποιούς, ποικιλοτρόπως... - μια-δυο εύχρηστες ιδέες μαύρου σατιρικού χιούμορ, μια οξυγόνωση του φεστιβαλικού κυκλώματος (η ταινία πρωτοπροβλήθηκε στις Κάννες του 2019), η arty αναφορικότητα και η πικρή (εξωκινηματογραφική) επίγευση ότι ένας ακόμα ικανός καλλιτέχνης αρκείται στην αυτοϊκανοποίηση μιας άσκησης στην ζοφερότητα.