9:51
20/6

I Like (Motor)Bike: 15 ταινίες με δίτροχους πρωταγωνιστές

O Aτίθασος (The Wild One, 1953) του Λάσλο Μπένεντεκ 

Ταινία-σταθμός για την έννοια του ηθοποιού-σταρ και τον βαθμό επίδρασής του στην ποπ κουλτούρα, «Ο Ατίθασος» εγκαινιάζει τον προβληματικό, αλλά και λαοφιλή, πρωταγωνιστή, φέρνει το περιθώριο στο κέντρο, την υπό και αντί-κουλτούρα σαν θέμα συζήτησης μιας ταινίας του κυρίαρχου ρεύματος. Φυσικά η οπτική είναι και μοραλιστική, η «δεκαετία του ’50» είναι ορατή στο σημερινό μάτι πάνω της. Όμως μπροστά και στο κέντρο της είναι ο Μάρλον Μπράντο, καβάλα στην δική του Triumph Thunderbird XT του 1950, ουσιώδες όχημα ο ίδιος μιας νέας εποχής που μεμιάς (και) σ’ αυτή την ταινία αναθεωρεί την έννοια της κινηματογραφικής ερμηνείας και γίνεται για πάντα το εικόνισμα της εποχής του ροκ εν ρολ, της ανησυχίας, της αγωνίας, της αμφισβήτησης, του σεξ οπωσδήποτε, της κόντρας, όπως αυτή κι αν εννοείται.

Η Μεγάλη Απόδραση (The Great Escape, 1963) του Τζον Στάρτζες 

Ανθεμικό «δράμα» Β’ Παγκοσμίου, ιστορική ταινία μαγκιάς κι απόδρασης (από ναζιστικό στρατόπεδο – αληθινή ιστορία, βαρέως μυθοποιημένη), με καστ-όνειρο και παλιομοδίτικη στιβαρότητα στη σκηνοθετική καθοδήγηση από έναν μετρ. Ωστόσο, με όλες της τις αρετές, η φήμη δεν θα ήταν ίδια αν δεν βρισκόταν επικεφαλής ο Στιβ ΜακΚούιν στην ταινία που τον έκανε σταρ. Και η σκηνή της μοτοσικλέτας (Triumph Trophy TR6 του '61 πειραγμένη σε BMW εποχής) φιγουράρει ακόμα στις πιο αγαπημένες σκηνές όχι μόνο της γενιάς που την πρωτοείδε αλλά και των μεταγενέστερων που χρειάστηκαν cool δάνεια Eastman color Panavision καλοπέρασης.

To Κορίτσι με τη Μοτοσυκλέτα (The Girl on the Motorcycle, 1968) του Τζακ Κάρντιφ 

Ορισμός της ταινίας της εποχής της, η δουλειά του περίφημου διευθυντή φωτογραφίας των Πάουελ και Πρεσμπέργκερ (και όχι μόνο), είναι ένα αποτύπωμα του flower power, της γενιάς ενός live fast die young, της boomer νεότητας που εν μέσω Βιετνάμ και (διαφαινόμενα) χαμένων ελπίδων το γύριζε σιγά-σιγά στην αυτοκαταστροφή. Με πρωταγωνίστρια την ποπ ηγερία Μαριάν Φέιθφουλ ντυμένη σε leather black και καβάλα στη μηχανή της, κι από δίπλα τον Αλέν Ντελόν σε μια από τις τελικά ατυχείς του προσπάθειες για υπερατλαντικό γκελ, αυτή είναι η προφανής επιλογή σκληροπυρηνικών φανς, σινεφίλ και μελετητών του πνεύματος μιας εποχής.

Ξένοιαστος Καβαλάρης (Easy Rider, 1969) του Ντένις Χόπερ 

Αυτά που ξεκινούσαν με τον «Ατίθασο» και την πικρή τους υπόμνηση υπογράμμιζε το από πάνω, κορυφώθηκαν εδώ. Με τον «Ξένοιαστο Καβαλάρη» οι μεταπολεμικοί boomers, παρότι καλόψυχοι και ξεδοντιασμένοι, έκαναν κωλοδάχτυλο σ’ έναν κόσμο που τελικά δεν κατάφεραν να καλυτερέψουν, το αντίθετο, και ο κόσμος τούς απάντησε σε ένα από τα πιο βασανιστικά φινάλε του σινεμά. Εδώ η κουλτούρα των bikers πάντως βρήκε το σύμβολό της – και υπάρχουν ακόμα – εδώ γεννήθηκε η δεκαετία του ’70, της παρακμιακής υπερβολής, των ναρκωτικών, του πεσιμισμού, της συνειδητοποίησης και της ήττας.

Το Διπλό Πρόσωπο του Δολοφόνου (Psychomania, 1973) του Ντον Σαρπ 

Ένας νεαρός λατρεύει τον βατραχοθεό (κι όμως) και τελετουργεί ανελλιπώς την μαύρη του μαγεία, μέχρι που αυτοκτονεί και η προεξάρχουσα μάγισσα μάνα του (ίδιες, παντού) τον ανασταίνει. Εν συνεχεία βρίσκει διάφορους bikers τους οποίους κάνει απέθαντους και όλοι μαζί γίνονται bikers from hell. Πιο απολαυστικό δεν γίνεται, πιο κακό επίσης από μια άλλη πλευρά, εμείς απτόητοι το προτείνουμε, είναι και biker horror που δεν βρίσκονται πολλά. Κι όμως είναι η τελευταία ταινία του Τζορτζ Σάντερς που ακολούθως των γυρισμάτων σκυλοβαρέθηκε και αυτοκτόνησε, το έγραψε μάλιστα στο σημείωμα της αυτοκτονίας του, πράξη που άλλωστε λέγεται πώς είχε προαναγγείλει για όταν θα ηλικιωνόταν. Η παρουσία του είναι άλλωστε και ο λόγος που έχω δει την ταινία.

Ράμπο, Το Πρώτο Αίμα (First Blood, 1982) του Τεντ Κότσεφ 

Κεραυνός εν αιθρία στα νεοπαγή ριγκανικά ‘80ς, μια ταινία του ’70 που δραπέτευσε στα ‘80ς και αγριεμένη έφυγε για τα βουνά κηρύσσοντας τον εσωτερικό πόλεμο, ένας alpha male αναρχικός ύμνος ενάντια στο (alpha male) Κράτος, ποτισμένος κι αυτός από ένα πνεύμα ήττας και προδοσίας κάποιων ιδανικών. Ο Σταλόνε εφευρίσκει ουσιαστικά έναν αντίποδα του Ρόκι Μπαλμπόα, που στη συνέχεια θα εξελιχθεί στο δεύτερο μεγάλο franchise (από τα τρία) της καριέρας του, και στην δημιουργία αυτή ένα άλλο, λίαν διφορούμενο, πρόσωπο της αμερικανικής κουλτούρας παρουσιάζεται στο σινεμά. Στις άλλες ταινίες παρερμηνεύθηκε εξαιρετικά -στην εποχή τους- εδώ όμως όλοι, κοινό και κριτική, συμφώνησαν. Σπουδαία περιπέτεια, XT στις δόξες του στην σεκάνς που θυμίζουμε, κι ένα από τα πιο στενάχωρα φινάλε που έγιναν ποτέ. 

Ποτέ μην Ξαναπείς Ποτέ (Never Say Never Again, 1983) του Ίρβιν Κέρσνερ 

Πολλά Μποντ θα μπορούσαν να παίξουν – ήθελα «Για τα Μάτια σου Μόνο» στις χιονισμένες Άλπεις αλλά δεν είναι αναβάτης ο 007. Ο Σον Κόνερι ξαναφορά 12 χρόνια μετά το «ποτέ» του τα ρούχα και το στυλ του 007, οι ήχοι του Μισέλ Λεγκράν έχουν το δικό τους εκτόπισμα (έστω κι αν δεν μπορούν ποτέ να γίνουν Τζον Μπάρι) και στα αθλητικά 53 του φορά κράνος με tuxedo και κυνηγά την Φάτιμα Μπλας (Μπάρμπαρα Καρέρα) στην σκηνή που θα αποδειχθεί το εκρηκτικό φινάλε του χαρακτήρα της. Μια τζεϊμσμποντικά πειραγμένη Yamaha XJ 650 Turbo είναι πολύτιμος αρωγός του 007 στο θεάρεστο έργο του.

Akira (1988) του Κατσουχίρο Οτόμο 

Κάποτε ο Οτόμο έγραψε ένα ομότιτλο manga και η επιτυχία του, με ήρωα έναν ηγέτη μιας συμμορίας με μηχανές, τον οδήγησε να το κάνει anime. Σήμερα, εδώ και πολλά χρόνια δηλαδή, μένει ως κυβερνοπάνκ φάρος κι ας είναι το δυστοπικό του πια 2019 στο μεταπολεμικό Νέο-Τόκιο παρελθόν (αλλά όχι λιγότερο δυστοπικό) κι ας διαφέρει, λένε οι γνώστες, σοβαρά στην πλοκή του από την πρώτη ύλη. Η σπουδαία Μακίκο Φουτάκι, αργότερα σχεδιάστρια-κλειδί και για τον Μιγιαζάκι, ευθύνεται για μέρος της όψης, για μια ταινία θρυλικής φουτουριστικής φήμης και μεγάλης επίδρασης τόσο στην καθαυτή επιστημονική φαντασία δράσης, όσο και στο anime και την γνωστοποίησή του στην Δύση.

Καυτή Βροχή (Black Rain, 1989) του Ρίντλεϊ Σκοτ  

Έως και παραγνωρισμένο entry σε μια φιλμογραφία τόσο πολυάριθμη και τόσο αστόχαστη που να χαίρεσαι και να βαρυστομαχιάζεις ταυτόχρονα, τούτο ήρθε στα τέλη του ’80, κράτησε τον Ντάγκλας στην πρώτη λίστα, έδωσε χρόνο στον Άντι Γκαρσία και ήταν ένας σκηνογραφικός θρίαμβος - από μόνος του λόγος να το απολαμβάνεις ως σήμερα. Μαζί με το έξοχο σάουντρακ του πρώιμου (και προτιμότερου) Χανς Ζίμερ, η σκηνή της καταδίωξης με τις μοτοσικλέτες είναι μια γερή προσθήκη, αν και διάφορα ιαπωνικά κοσμήματα της εποχής (Suzuki, βασικά) πρωταγωνιστούν σε διάφορες σκηνές, με τον Ντάγκλας βέβαια, και λόγω σεναρίου, να προτιμά την δική του, κατάμαυρη Harley. (Διπλό bonus εδώ.)

Ο Ιντιάνα Τζόουνς και η Τελευταία Σταυροφορία (Indiana Jones and the Last Crusade, 1989) του Στίβεν Σπίλμπεργκ

Δεν μπορεί να λείπει ο Μάης από την Σαρακοστή. Και δεν γίνεται να μην έχουμε και μια custom μοτοσικλέτα με καλάθι (θέση συνοδηγού στο πλάι), όπως συνέβαινε στην εποχή της ταινίας (και κάμποσες δεκαετίες αργότερα, και σήμερα ακόμα). Φορντ στο τιμόνι, Κόνερι στο κάθισμα, ο Τζον Γουίλιαμς σε μεγάλες πιένες, ο Σπίλμπεργκ ιδανικός ενορχηστρωτής (εντυπωσιακό πόσο αδυνατούν ακόμα ως σήμερα να τον αντιγράψουν – Τζέιμς Μάνγκολντ εσένα λέμε) και μια σκηνή που μαζί με την ταινία που την περιέχει κινήθηκε εξαρχής στα ανώτερα στρώματα ατμόσφαιρας του κλασικού.  

Δυο Σκληροί Ατσίδες (Harley Davidson and the Marlboro Man, 1991) του Σάιμον Γουίνσερ 

Οι αδυναμίες δεν πρέπει να κρίνονται – αν δεν βλάπτουν κανέναν. Μίκι Ρουρκ και Ντον Τζόνσον στους επώνυμους ρόλους, πόζα ανελέητη κι απολαυστική σε μια εποχή που ήδη είχε φθάσει στο αλλού που είχε κινήσει πριν χρόνια, μια πολύ μέτρια ταινία όπως κι αν το παλέψεις – έστω και από θέσεως ισχύος αυτού που πρέπει να πλήρωσε σοβαρό μέρος των ελάχιστων εισιτηρίων της πρώτης προβολής της στη χώρα μας. Δεν ρωτάμε προφανώς τι μηχανές έχει το έργο, ο Ρουρκ οδηγεί εδώ την δική του, εντελώς φτιαγμένη, Harley FXR S, που αν δεν απατώμαι καβαλούσε και την αμέσως προηγούμενη χρονιά στην «Άγρια Ορχιδέα». Those were the days.

Εξολοθρευτής 2: Ημέρα κρίσης (Terminator 2: Judgment Day, 1991) του Τζέιμς Κάμερον 

Η κινηματογραφική περιπέτεια που άλλαξε το παιχνίδι και μάλλον ως σήμερα, παρά τα γερά χαρτιά που έχουν ακολουθήσει, στέκει ως ορόσημο περιπέτειας concept και συναισθήματος. Ένα από τα σίκουελ-καλύτερα-του-πρωτοτύπου, επίσης. Φυσικά δεν υπάρχει κάτι που δεν ξέρετε γι΄ αυτήν. Εκτός ίσως από το ότι για την μυθική σκηνή καταδίωξης ο (καλός) Εξολοθρευτής είναι πάνω σε μια Harley Fatboy (που ο Λιβανέζος παραγωγός Μάριο Κάσαρ, της μεγάλης Carolco – φανατισμός -  ακόμα πρέπει να την έχει στη συλλογή του) και φυσικά σώζει την παρτίδα.

Αγαπημένο μου Ημερολόγιο (Caro Diario, 1993) του Νάνι Μορέτι 

Δεν μπορεί να λείπει μια βέσπα, σωστά; Τσακώθηκαν αρκετά με τη σκηνή του «Roman Holiday», όμως ο Μορέτι και η βέσπα του εδώ είναι ολόκληρη η ταινία, η επιλογή ήταν προφανής.

The Matrix Reloaded (2003) των Λάνα και Λίλι Γουατσόφσκι 

Παρά το γεγονός ότι τα σίκουελ είναι βουτηγμένα σε μια θολογυαλάδα περίεργη, ένα στυλιζάρισμα και μια CGI παραίσθηση, μπορεί σχεδόν ανερυθρίαστα κανείς να ομολογήσει ότι σε αυτή τη σκηνή άνοιξαν οι πεταλούδες, μύρισε λάδι και λάστιχο και η βελόνα του ταχυμέτρου κατέγραψε επιληπτικές, προς τα δεξιά, κρίσεις. Παραμένει μια μέτρια ταινία, αλλά διόλου δεν πειράζει, Κάρι Αν Μος ζούμε σε Ducati να σε δούμε. Τριαδικά πράγματα.

Επικίνδυνη Αποστολή: Μυστικό Έθνος (Mission Impossible: Rogue Nation, 2015) του Κρίστοφερ ΜακΚούορι 

Καμμιά λίστα με κινηματογραφικές μηχανές μεγάλου κυβισμού (που τρέχουν) δεν μπορεί να είναι πλήρης χωρίς Τομ ‘the need for speed’ Κρουζ. Ο αριθμός των ταινιών με αυτόν καβάλα σε κάποιο δίτροχο αριστούργημα ξεκινά με το πρώτο «Top Gun», περνά από το δεύτερο «Mission Impossible» (που άλλοι θα προτιμούσαν στη λίστα τους), διαθέτει ένα «Knight and Day» (αλλά Μάνγκολντ, τι τα θες), προτού προσγειωθεί/απογειωθεί εδώ, στην ίσως πληρέστερη καθαρόαιμη περιπέτεια που έγινε ποτέ. Το κυνηγητό εδώ είναι ασύλληπτο (λογικό, την Ρεμπέκα Φέργκιουσον κυνηγάς), οι ταχύτητες ιλιγγιώδεις, η BMW S1000rr αμαρτωλή, ο Κρουζ είναι εντελώς όμως στο mojo οκτανίων του και η κατάληξη πλήρως ρομαντική (λογικό, την Ρεμπέκα Φέρκιουσον κυνηγάς). Κορυφαία σκηνή.

Λίγα λόγια για τους «Μηχανοβιους» του Τζεφ Νίκολς

«Οι Μηχανόβιοι» είναι μία ασυμβίβαστη προσέγγιση στην άνοδο και πτώση των διαβόητων συμμοριών μοτοσικλετιστών, εμπνευσμένη από το βιβλίο του φωτορεπόρτερ Ντάνι Λάιον του 1968. Η ταινία εξερευνά από πρώτο χέρι πώς μία ομάδα περιθωριακών τύπων μεταμορφώνεται σε μία τρομαχτική εγκληματική συμμορία την εποχή πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών αλλαγών στην Αμερική.

Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη Τζεφ Νίκολς:

«Πάντα προσπαθώ να βρω ένα οικουμενικό θέμα για τις ταινίες μου. Η ιδέα είναι ότι αν έχεις μία οικουμενική σκέψη στον πυρήνα της ιστορίας, τότε μπορείς να κάνεις μία πολύ προσωπική, τοπολογικά εντοπισμένη ταινία που έχει μία πολύ μοναδική αίσθηση σε σχέση με έναν συγκεκριμένο χώρο και χρόνο, αλλά ,παραμένοντας οικεία σε ένα ευρύτερο κοινό. Οι Μηχανόβιοι έχουν να κάνουν με την αναζήτηση της προσωπικής ταυτότητας. Έχει να κάνει πολύ με την αμερικανική αρσενική ταυτότητα, αλλά αν περιορίσουμε την ταινία αποκλειστικά σε αυτό το πλαίσιο, χάνουμε τη μεγαλύτερη εικόνα. Όλοι θέλουμε απεγνωσμένα να βρούμε και να χτίσουμε την προσωπική μας ταυτότητα. Πιστεύω ότι αυτή είναι μία από τις κινητήριες δυνάμεις της κοινωνίας μας σήμερα. Οι σύγχρονοι άνθρωποι δεν καθορίζονται από τη δουλειά τους ή τις σπουδές τους. Στρεφόμαστε στο φύλο, στη φυλή, στην κουλτούρα και στην ιστορία για να βρούμε μία πιο ουσιαστική και βαθιά ταύτιση με τον εαυτό μας. Αυτό που βρίσκω ενδιαφέρον, κι αυτό που θέτει σαν θέμα η ταινία, είναι ότι στην αναζήτηση μίας μοναδικής ταυτότητας στρεφόμαστε σε ομάδες που μας βοηθάνε να καθορίσουμε τον εαυτό μας. Είναι ανθρώπινο να θέλουμε να ανήκουμε κάπου, ειδικά όταν η ομάδα που επιλέγουμε να ανήκουμε είναι πολύ ξεχωριστή. Όσο πιο συγκεκριμένη είναι η ομάδα, τόσο πιο ξεκάθαρη είναι η ταυτότητα. Σε κάποιες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να είναι ένα υπέροχο, δυνατό πράγμα στις ζωές μας. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να είναι πολύ καταστροφικό. Οι Μηχανόβιοι δείχνουν και τις δύο περιπτώσεις.

Όταν συνδυάζεις αυτή την παγκόσμια ιδέα με μία υποκουλτούρα εξίσου σύνθετη, πολύχρωμη, επικίνδυνη και σαγηνευτική όσο η αμερικάνικη κουλτούρα των μηχανόβιων, τότε έχεις τη συνταγή για μία ταινία που μιλάει σε πολύ κόσμο. Βρήκα το βιβλίο του Ντάνι Λάιον πριν από 20 χρόνια και έπαθα εμμονή από τότε. Εκτός του ότι φώτισε όλες τις σκέψεις που προανέφερα, είναι το πιο φανταστικό βιβλίο που έχω διαβάσει. Η ελπίδα μου είναι να κάνω μία ταινία που αιχμαλωτίζει αυτό το αίσθημα μεταδίδοντας το σε ένα ευρύ κινηματογραφικό κοινό. Αυτό εύχομαι για τους Μηχανόβιους.»

Στην ταινία σε σενάριο και σκηνοθεσία του Τζεφ Νίκολς («Loving») πρωταγωνιστούν οι Τζόντι Κόμερ («Killing Eve») Όστιν Μπάτλερ («(Elvis»), Τομ Χάρντι («Η Επιστροφή»), Μάικλ Σάνον («Ο Δρόμος της Επανάστασης»), Μάικ Φάιστ («Αντίπαλοι» κ.α.

INFO
Η ταινία «Μηχανόβιοι» κυκλοφορούν στις αίθουσες από την Πέμπτη 20 Ιουνίου σε διανομή Tanweer.
Διαβάστε τη γνώμη μας για την ταινία και δείτε που προβάλλεται εδώ.