Τίνα Τέρνερ (1939-2023): Κι άλλη σαν αυτήν δεν θα υπάρξει - αφιερωματα , θεματα || cinemagazine.gr
10:06
25/5

Τίνα Τέρνερ (1939-2023): Κι άλλη σαν αυτήν δεν θα υπάρξει

Αποχαιρετισμός σε μια σπουδαία προσωπικότητα της ποπ μουσικής που έλαμψε περιστασιακά και στο ασημένιο πανί της αίθουσας.

Από τον Ηλία Δημόπουλο

Η γεννημένη πριν από σχεδόν 84 χρόνια στο Τενεσί Τίνα Τέρνερ (πραγματικό όνομα Άνα Μέι Μπούλοκ) έχει μια από εκείνες τις ζωές-χρονογέφυρες που μας συνέδεαν απ’ ευθείας με αμερικανικές εποχές που δεν πρέπει να ξεχαστούν. Έρχεται από δεκαετίες που θυμόταν τον εαυτό της να μαζεύει βαμβάκι στις φυτείες του Νότου, βρέθηκε και ποικιλοτρόπως στη μέση του κυκλώνα που σχηματίστηκε στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 στην ποπ μουσική.

Υπεύθυνος για το όνομά της ένας σχεδόν αφανής πια, αλλά μουσικά σπουδαίος της -όχι μόνο- μαύρης μουσικής, ο Άικ Τέρνερ. Βέβαια και με αυτόν τον τρόπο – εκτός των κατάπτυστων γνωστών – ήταν ο δρόμος του μαρκαρίσματος μιας περιουσίας του το όνομα αυτό. Έγινε trademark και αν ποτέ τον εγκατέλειπε μια άλλη «Τίνα Τέρνερ» θα έπαιρνε τη θέση της. Δεν συνέβη.

Μετά από ξυλοδαρμούς, κακομεταχείριση και απιστίες, υπάρχουν όλα στις αυτοβιογραφίες και το ντοκιμαντέρ «Tina» που ίσως είδατε πέρυσι, το τέλος της σχέσης ήρθε στα τέλη του ’70 και η Τίνα βρέθηκε να ξεκινά από την αρχή, σε πολλαπλές ατυχείς εκκινήσεις, προς μια νέα, σόλο καριέρα. Στην ακμή της το ντουέτο με τον Άικ ήταν κάτι το εντυπωσιακό, η φρενήρης κίνηση της Τέρνερ έφερνε κοτζάμ Έλβις, Τζάγκερ, Μπόουι, Έλτον Τζον και άλλους στα σόου του Λας Βέγκας να μαθαίνουν. Τώρα η ζωή έμοιαζε δύσκολη και η κοινωνία της ποπ την αντιμετώπιζε σαν χθεσινό γεγονός.

Στις αρχές του ’80 ένας δίσκος της όμως, το «Private Dancer», θα έπιανε σχεδόν κορυφή στα charts του Billboard και στους ακμάζοντες τότε εθνικούς καταλόγους του κόσμου, ανοίγοντας κάπου εκεί στα 1983 ένα σερί που μέχρι το τέλος της δεκαετίας θα την καθιστούσε για μια περίοδο ακόμα και κάτοχο ρεκόρ στο Βιβλίο Γκίνες για προσέλευση ανθρώπων σε σόλο καλλιτέχνη. 180.000 άνθρωποι πλήρωναν σε μια βραδιά για να δουν την «γιαγιά της ροκ», έτσι αποκαλούσαμε τότε την ούτε 50χρονη καλλιτέχνιδα, που γινόταν η πιο ηλικιωμένη των charts και συνάμα μια ηρωίδα της επανόδου από μια ζωή που δεν της επεφύλασσε τα ευοϊκότερα.

Εκεί ακριβώς φωλιάζει και η κινηματογραφική της πτυχή, αφού κράτησε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο 3ο Mad Max, υποδυόμενη την ανταγωνίστρια του Μελ Γκίμπσον, λίγο πριν κι εκείνος εκκινήσει την εκθαμβωτική 15ετία του στην κορυφή του stardom. Η ταινία έβγαλε, αναπόφευκτα, και δύο τραγούδια (We Don’t Need Another Hero και One of the Living), εκ των οποίων το πρώτο σημάδεψε την εποχή και τις λίστες. Για την ταινία η Τέρνερ χρειάστηκε να ξυρίσει την περιώνυμη κώμη της, προκειμένου η χαρακτηριστική περούκα της Aunty να ταιριάξει. Δεν διαμαρτυρήθηκε ποτέ, ούτε καν όταν το μεταλλικό της φόρεμα διπλασίαζε το σωματικό της βάρος. Ωστόσο, μπροστά από την κάμερα, και παρά τις θετικές κριτικές, δεν πέρασε ποτέ ξανά.

Τραγούδησε όμως – και μάλιστα βάζοντας το όνομά της σε μια λίστα απαράμιλλη. Τραγουδώντας το «Goldeneye» που της έγραψαν ο Bono και ο Edge (τι κρίμα που εκείνο το κόλπο των δύο δεν κράτησε πολύ), η Τέρνερ άνοιγε έξοχα το ομώνυμο reboot του Τζέιμς Μποντ το 1995 και γινόταν μια βασική στην αλυσίδα των 007 performers.

Δύο χρόνια πριν, το 1993, στα 54 της, είδε το biopic της στην μεγάλη οθόνη – και τότε υπήρχαν (λίγο καλύτερα). Το «What's Love Got to Do with It» (ε.τ. «Τίνα»), βασισμένο στην αυτοβιογραφία της, έφερνε την Άντζελα Μπάσετ ως τις οσκαρικές υποψηφιότητες (και τον Ike – Λάρι Φίσμπερν, επίσης).

Η μοναδική της άλλη εμφάνιση μπροστά από το βιζέρ, σε κάποιου τύπου μυθοπλασία πάντα, ήταν στα μέσα του ’70, στην θρυλική ροκ όπερα των Who, «Tommy», αξέχαστη ως Acid Queen, ενώ αν πιάσουμε και τις πιο nurdy στιγμές είναι ένα από τα πολυπληθή cameo στο μεταμοντέρνο «Last Action Hero» του ΜακΤίρναν με τον Σβαρτσενέγκερ, επίσης την χρονιά της «Τίνα».

H Tέρνερ την τελευταία δεκαετία αποποιήθηκε την αμερικανική υπηκοότητα, ούσα κανονική Ελβετή. Το γήρας της όμως δεν ήταν όμως εύκολο, με πλήθος βαριών ασθενειών να την χτυπούν. Αντιστάθηκε, όχι μόνο σωματικά μα και πνευματικά (η ίδια πίστωνε και την θρησκεία για τις πνευματικές αντοχές της), όμως τελικά η δύσκολη ανακοίνωση χθες βράδυ έβαλε τελεία στην ιστορική της φυσική παρουσία. 12 Γκράμι και πλήθος τιμών αποτυπώνουν τυπικά το πέρασμά της, το ίδιο και τα πάνω από 100 εκατομμύρια των πωλήσεων των δίσκων της.

Μέσα στα εκατομμύρια των πωλήσεων αυτών υπάρχει η δική μας, όλων μας, συναίνεση ότι αυτή η ακατάπαυστη παρουσία ενέργειας, ζωηρότητας, αμίμητου ήχου, ρυθμού και μελωδιών αποκάλυπτε μια μεγάλη κυρία που ψυχαγώγησε και σφράγισε μια εποχή της ζωής μας. Και, αναλόγως που κάθεται κανείς, αυτό δεν είναι μικρό πράγμα.

Καληνύχτα κ. Τέρνερ, υπήρξατε μοναδική.