«Εκεί όπου η φαντασία παραμένει το μοναδικό σύνορο»: Σαν σήμερα προβλήθηκε το πρώτο επεισόδιο του «Twilight Zone»

«Υou are about to enter another dimension, a dimension not only of sight and sound but of mind...»

Η ιστορία της τηλεόρασης επιφυλάσσει τους πιο κολακευτικούς χαρακτηρισμούς για τον Ροντ Σέρλινγκ. Περιγράφει έναν από τους πιο εμπνευσμένους σεναριογράφους της εποχής, αλλά και ένα ακούραστα εφευρετικό μυαλό. Προτού ασχοληθεί με τις ευφάνταστες εξερευνητικές αποστολές του στη «Ζώνη», ο Σέρλινγκ δούλευε ως ανεξάρτητος επαγγελματίας, πουλώντας τις ιστορίες που σκαρφιζόταν σε τηλεοπτικά κανάλια και εκπομπές. Μια από αυτές τις ιστορίες προβλήθηκε το 1959 στα πλαίσια μιας σειράς αυτοτελών επεισοδίων ονόματι «Ρlayhouse 90» και έφερε τον τίτλο «Το Στοιχείο του Χρόνου». Η αγωνία ενός άντρα που βρίσκεται παγιδευμένος στο παρελθόν και πιο συγκεκριμένα στη μέρα της μοιραίας επίθεσης στο Περλ Χάρμπορ γνώρισε μεγάλη ανταπόκριση και έπεισε τον σταθμό CBS να εγκρίνει την επιθυμία του Σέρλινγκ για μια εβδομαδιαία ανθολογία αυτοτελών ιστοριών που θα αναλάμβανε να καλύψει παρόμοιες περιοχές του φανταστικού. Τίτλος της: «Τhe Twilight Ζone». Πρώτο της επεισόδιο: «Where is Εverybody?». 

Από ένα άρθρο του περιοδικού Time σχετικό με πειράματα απομόνωσης που γίνονταν σε εκπαιδευόμενους αστροναύτες, ο συγγραφέας επινόησε την περίπτωση ενός ήρωα που περιπλανιέται ολομόναχος σε μια άδεια κωμόπολη και προσπαθεί να καταλάβει την αιτία πίσω από τη μυστηριώδη ερήμωσή της. Στις 2 Οκτώβρη του 1959, στις δέκα το βράδυ, ο Ροντ Σέρλινγκ ύψωσε για τα εκατομμύρια των θεατών που παρακολουθούσαν ένα τείχος που χώριζε οτιδήποτε είχαν συνηθίσει μέχρι τότε να βλέπουν με μια αίσθηση του καινούργιου, του αναπάντεχου και του ολότελα απρόβλεπτου. Ηταν περισσότερο μια τακτική αιφνιδιασμού από έναν πανέξυπνο άνθρωπο που αντιδρούσε στη μαζική αποχαύνωση που έβλεπε γύρω του. Γιατί όσο κι αν ακούγεται περίεργο, η «Ζώνη του Λυκόφωτος» στάθηκε απόρροια και προϊόν της αποξένωσης στην οποία οδηγήθηκε μια ολόκληρη χώρα από τη συγκαταβατική διακυβέρνηση των ημερών του Αϊζενχάουερ και την επίφαση ευημερίας που επικρατούσε στις υπόγεια ύπουλες εκείνες μέρες.

Η μυθική σειρά του Ροντ Σέρλινγκ έζησε για πέντε χρόνια, από το 1959 μέχρι το 1964, γνώρισε 156 επεισόδια και επενέβη θαυματουργά σε μια ελάχιστα γοητευτική εποχή όπου στην αμερικανική μικρή οθόνη μεσουρανούσαν άκρως συμβατικές διασκεδάσεις. Φιλελεύθερος άνθρωπος και ένθερμος οπαδός του δόγματος της ζωηρής φαντασίας ως απάντηση σε μια δίχως έμπνευση πραγματικότητα, ο Ροντ Σέρλινγκ διοχέτευε με κάθε νέο επεισόδιο ένα μικρό ηλεκτροσόκ στο υποσυνείδητο, καλώντας τον μέσο θεατή να επαγρυπνεί, να μην πιστεύει όσα τα αισθητήρια όργανά του τον αφήνουν να εμπιστευτεί και, κυρίως, να αμφιβάλλει για την αλήθεια που τον έχουν μάθει να δέχεται αψήφιστα. Τίποτα δεν ήταν αφελές και αθώο. Υπήρχε εκεί έξω ένας ολόκληρος κόσμος του οποίου την ύπαρξη αγνοούμε, τους κανόνες δεν γνωρίζουμε και τους νόμους δεν τηρούμε. Παραβάτες αυτής της άγνοιας, οι ήρωες του σειράς του Σέρλινγκ εισέβαλαν άθελά τους σε μια «πέμπτη διάσταση άγνωστη στον άνθρωπο» για να έρθουν αντιμέτωποι με την ατέρμονη μοναξιά του να είσαι ένα μικρό και αβοήθητο πλάσμα σε ένα αχανές και ανελέητο σύμπαν. 

«Υou 're about to enter the Twilight Ζone»

Η επιτυχία για την άκρως ασυνήθιστη εκπομπή δεν υπήρξε άμεση, έγινε όμως σταδιακά εφικτή. Στη διάρκεια των πέντε ετών που θα ακολουθούσαν, ο Σέρλινγκ υπέγραψε και διατήρησε τον καλλιτεχνικό έλεγχο στα μισά επεισόδια, βοηθούμενος βασικά από δυο ακραιφνείς πένες του φανταστικού, όπως ήταν ο σεναρίστας Τσαρλς Μπόμοντ και ο μυθιστοριογράφος Ρίτσαρντ Μάθεσον. Μαζί τους, η θριαμβευτική πρώτη σεζόν μοιράστηκε ανάμεσα σε έξυπνες παραβολές επάνω στην ανθρώπινη κατάσταση και σε ιστορίες με κύριο γνώμονα το μυστήριο και το παράδοξο. Με το πέρασμα κάθε εβδομάδας, όμως, η σειρά μεταμορφωνόταν σταδιακά σε μια πιο σκοτεινή και πιο εξεζητημένη περίπτωση, ενώ είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ακόμη και τα πιο αδύναμα επεισόδιά της απείχαν έτη φωτός σε ενδιαφέρον απ οτιδήποτε άλλο προβαλλόταν εκείνο τον καιρό στην τηλεόραση.

Αντλώντας από τον τομέα του τρόμου και του φανταστικού, μιλώντας για χωροχρονικά χάσματα, παράλληλες πραγματικότητες, εξωγήινες και απόκοσμες επαφές, αρχέγονους φόβους, επίκαιρες ψυχώσεις, προμηνύματα θανάτου, άλυτα μυστήρια της ύπαρξης και εσχατολογικές εικασίες, ο Σέρλινγκ και οι συνεργάτες του χωρούσαν αλησμόνητους εφιάλτες σε μικρών διαστάσεων κομψοτεχνήματα. Το κυριότερο; Κατόρθωναν μέσα σε ελάχιστα λεπτά χρόνου να πετύχουν έξοχα φιλοσοφημένες ρήξεις με την πραγματικότητα και την καθησυχαστική ιδέα ότι τα πάντα σε μια ανθρώπινη ζωή βρίσκονται συνεχώς υπό έλεγχο. Περισσότερο από μαθήματα επαγρύπνησης, ωστόσο, τα ταξίδια στην «Ζώνη του Λυκόφωτος» φαντάζουν ακόμη και σήμερα ως ημίωρες ενέσεις ευφυϊας, χορταστική τροφή για τη σκέψη και θεσπέσιες ασκήσεις πάνω στην τέχνη του να διηγείσαι μια σπουδαία ιστορία. Η μαζική απήχηση της σειράς και η διαχρονική της δύναμη μοιάζουν παράγωγα του σφοδρού πολιτισμικού σοκ που προκάλεσε στην εποχή της και στις δεκαετίες που ακολούθησαν. Ο Σέρλινγκ άνοιξε την πόρτα σε αμέτρητες συναφείς σειρές της μικρής οθόνης και δώρισε στο σινεμά μια ανεξάντλητη δεξαμενή από ευρήματα που τροφοδότησε και εξακολουθεί να τροφοδοτεί ταινίες, σενάρια και κινηματογραφικά είδη. Αναπόσπαστο κομμάτι της μεταπολεμικής ποπ κουλτούρας και διαρκές σημείο αναφοράς, η «Ζώνη του Λυκόφωτος» θα προσφέρει πάντα το κλειδί σε μια θαυμαστή τοποθεσία «όπου η φαντασία παραμένει το μοναδικό σύνορο...»