11:27
3/11

58ο ΦΚΘ: Υποκύπτοντας στη γοητεία του «Η Ψυχή και το Σώμα»

Με την Χρυσή Άρκτο του Βερολίνου άνοιξε τις πύλες του το 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, παρουσία της σκηνοθέτιδας Ίλντιγκο Ενιέντι, που στα λίγα που είπε προλογίζοντας την ταινία της θυμήθηκε την πρώτη της παρουσία στο φεστιβάλ, πριν 17 χρόνια με τον «Σίμων ο Μάγος». Το «Η Ψυχή και το Σώμα» που προβλήθηκε χθες, το διακρίνει ένας ανεπιτήδευτος συνδυασμός τρυφερότητας και τραχύτητας, μια ιστορία με την οποία εμπλέκεσαι πολύπλοκα και μια αλήθεια που δε φωνάζει αλλά είναι εκεί, περίπου σίγουρη για τις καλές πιθανότητες να την αναγνωρίσεις. 

Το σκηνικό από μόνο του αντιθετικό, απ’ αυτά που φτιάχνουν ωραίες ερωτικές ιστορίες παραδομένες στο γοητευτικό μυστήριο μιας απιθανότητας. Σ’ ένα σφαγείο στη Βουδαπέστη, μια νεοφερμένη υπεύθυνη ελέγχου ποιότητας και ο αρκετά μεγαλύτερός της οικονομικός διευθυντής ανακαλύπτουν πως κάθε βράδυ βλέπουν τα ίδια όνειρα. Η αλαφροΐσκιωτη Μαρία ζει σε έναν κόσμο όπου οι κανόνες αποτελούν ευαγγέλιο και η επαφή με τον περίγυρο είναι πρακτικά ανύπαρκτη.

Ο Έντρε απ’ την άλλη, έχει τα δικά του θέματα εγγύτητας, δείχνει όμως ένα συγκρατημένο ενδιαφέρον για την κοπέλα. Εμβόλιμα της ιστορίας τους, παρακολουθούμε το σχεδόν μακάριο σμίξιμο δύο ελαφιών στο χιονισμένο δάσος. Αργότερα καταλαβαίνουμε πως τα δύο ζώα δεν είναι άλλο από την κοινή ονειρική εκδοχή του Έντρε και της Μαρίας, όποτε εκείνοι αφήνονται στην αγκαλιά της άχρονης φύσης ή, αν προτιμάτε, του ασυνειδήτου.

Ανάμεσα στις σύντομες σκηνές από τη διαδικασία παραγωγής, τέτοιες που θυμίζουν εκείνο το αφηγηματικά λιτό και σοκαριστικό ντοκιμαντέρ του 2005 «Ο Άρτος Ημών ο Επιούσιος», καθώς και τις μαγκωμένες συναντήσεις των δύο πρωταγωνιστών, η Ενιέντι φτιάχνει ένα ωμό και συνάμα αιθέριο ρομαντικό παραμύθι. Τα αναπάντεχα ραντεβού που αρχίζουν να δίνουν η Μαρία και ο Έντρε στον κόσμο των ονείρων, γίνονται γέφυρα που υπερβαίνει πληγές και φόβους, και την ίδια στιγμή βάλσαμο για δυο ιδιοσυγκρασίες που μέχρι πρότινος είχαν βολευτεί στην απουσία συναισθήματος και σώματα που αδυνατούν να βρεθούν.

Δύο άνθρωποι τρομαγμένοι να ζήσουν, σε ένα βιομηχανικό πλαίσιο που θα (τους) τρόμαζε αν δεν έθετε σαν προϋπόθεση το να αποστειρώνει μέχρι και την ίδια τη φυσική αποστροφή μας μπροστά στο αίμα και τη θανάτωση, συνθέτουν έναν μικρόκοσμο συναισθηματικά απρόσφορο αν τον δούμε με βάση τη λογική, ικανό ωστόσο να ανοίξει το δρόμο για την πλέον ελπιδοφόρα διέξοδο που λέγεται έρωτας.

Τον μικρόκοσμο αυτό η Ενιέντι τον αντιμετωπίζει με βαθύ νοιάξιμο για τους ήρωές της, χωρίς διάθεση να τους χαϊδέψει και - το βασικότερο - με ακομπλεξάριστο, υπόγειο χιούμορ. Τέτοιο που να μπορεί ακόμα και την πλέον οριακή συναισθηματική κατάσταση να τη μεταστρέψει το αμέσως επόμενο λεπτό σ’ ένα ακόμα καπρίτσιο ενός δυσλειτουργικού ερωτικού παιχνιδιού, σε ένα πλαίσιο όπου οι σχέσεις μοιάζουν νομοτελειακά περίπλοκες, η πηγαία έκφραση σαμποτάρεται εκ των έσω και η ψυχοθεραπεία καμώνεται το λυσάρι που έχει απαντήσεις για όλα (ενδεικτικό το πώς διαχειρίζεται την όλη υποπλοκή με την ψυχολόγο που περνά από αξιολόγηση τους υπαλλήλους της επιχείρησης).

Το «Η Ψυχή και το Σώμα» πιθανότατα δε θα λειτουργούσε το ίδιο απολαυστικά αν έλειπαν από το καστ η Αλεξάντρα Μπορμπέλι και ο Μορκσάνι Γκέζα. Είναι παραπάνω από εμφανές πως η Ενιέντι βασίζει πολλά στα φορτωμένα με ανείπωτες σκέψεις βλέμματα των πρωταγωνιστών της, προκειμένου να χτίσει πάνω στο καδράρισμά τους ένα φιλμ που να γιορτάζει την παραδοξότητα και το απίθανο. Και τελικά, το ενήλικο παραμύθι που μας προσφέρει είναι απ’ αυτά που όχι απλώς καλοδέχεσαι τη σύμβασή τους, αλλά βρίσκεσαι χωρίς να το πολυκαταλάβεις γοητευμένος απ’ τα ερωτήματα και τη διαύγεια της οπτικής τους.

Η ταινία θα προβληθεί αργότερα στους ελληνικούς κινηματογράφους από τη Strada Films. 

Διαβάστε ακόμη:
58ο ΦΚΘ: «Love me Not», όχι αγάπη για την καινούργια ταινία του Αλέξανδρου Αβρανά
58ο ΦΚΘ: «Του Θεού Η Χώρα» του Φράνσις Λι ιχνηλατεί τη γεωγραφία της καρδιάς
58ο ΦΚΘ: Η Νταϊάν Κρούγκερ βυθίζεται στην ρεβανσιστική δίνη του «In the Fade»
58ο ΦΚΘ: Το «Ana, Mon Amour» είναι μια σπουδαία, μπεργκμανική ενδοσκόπηση στα ψυχοσυναισθηματικά αδιέξοδα
58ο ΦΚΘ: Ο Βασίλης Ραΐσης διηγείται «Ιστορίες Χωρίς Χρόνο»
58ο ΦΚΘ: Υποκύπτοντας στη γοητεία του «Η Ψυχή και το Σώμα»
58ο ΦΚΘ: Αλεξάντερ Πέιν, Ζαν Μαρκ Μπαρ και Virtual Reality στη Θεσσαλονίκη
58o ΦΚΘ: Πρεμιέρα για το «Τελευταίο Σημείωμα» του Παντελή Βούλγαρη
58ο ΦΚΘ: Οι αφίσες του φετινού φεστιβάλ και οι ταινίες του Διεθνούς Διαγωνιστικού προγράμματος
58ο ΦΚΘ: Οι ελληνικές ταινίες στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
58o ΦΚΘ: Carte Blanche στον Ευθύμη Φιλίππου με 10 αγαπημένες ταινίες του
58ο ΦΚΘ: Ο Ρούμπεν Έστλουντ έρχεται στη Θεσσαλονίκη