Ρόμα - ταινιες , παιζονται τωρα || cinemagazine.gr

Ρόμα

Roma

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

2018
    ΠΑΡΑΓΩΓΗ: ΗΠΑ/Μεξικό
    ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ:Αλφόνσο Κουαρόν
    ΣΕΝΑΡΙΟ:Αλφόνσο Κουαρόν
    ΗΘΟΠΟΙΟΙ:Γιαλίτζα Απαρίτσιο, Μαρίνα ντε Ταβίρα, Ντιέγκο Κορτίνα Ότρι
    ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ:Αλφόνσο Κουαρόν
    ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 135'
    ΔΙΑΝΟΜΗ:Seven Films/Netflix
    Ρόμα

Ο Χρυσός Λέοντας του φετινού Φεστιβάλ Βενετίας είναι μία αναγκαία υπενθύμιση πως η ιστορία μας και η Ιστορία συμβαδίζουν. Μαζί και μία από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς. Απολαύστε τη στην αίθουσα, εκεί που της αξίζει.

Από τον Πάνο Γκένα

Οι τίτλοι αρχής της ταινίας πέφτουν σε ένα σταθερό πλάνο που καδράρει τα πλακάκια στο πάτωμα μιας αυλής. Ακούγεται ήχος νερού. Αν κλείσεις τα μάτια μπορείς να φανταστείς πως είναι κύματα της θάλασσας, αλλά όχι. Πρόκειται για βρώμικα απόνερα, αποτέλεσμα καθημερινής ρουτίνας της Κλεό καθώς καθαρίζει τον ακάλυπτο χώρο του σπιτιού στο οποίο εργάζεται ως οικονόμος. Σε λίγο ένα αεροπλάνο θα διασχίσει τον ουρανό και θα καθρεφτιστεί στα στάσιμα νερά. Και κάπως έτσι ο Αλφόνσο Κουαρόν ξεκινά το ταξίδι του «ROMA», ένα ταξίδι μνήμης και ιστορίας, την πιο προσωπική και φιλόδοξη ταινία του. Ίσως και την καλύτερη.

Δημιουργός που φανερώνει εγκάρδια με κάθε του ταινία πως κέντρο βάρους του κινηματογραφικού του σύμπαντος είναι ο άνθρωπος, ο Κουαρόν μετά τα «Παιδιά των Ανθρώπων» και τον οσκαρικό θρίαμβο του «Gravity», επιστρέφει στην πατρίδα του (17 χρόνια μετά το «Θέλω και τη Μαμά σου») με ένα δικό του σενάριο και θέμα μία μικροαστική οικογένεια στα μέσα της δεκαετίας του '70. Σ’ αυτό το τόσο προσωπικό ταξίδι αναλαμβάνει πλήρη έλεγχο: σκηνοθεσία, σενάριο, φωτογραφία και μοντάζ. Το κινηματογραφικό λεύκωμα του «ROMA» χωρά τις ασπρόμαυρες μνήμες του Κουαρόν με έναν τίτλο που παραπέμπει στην ομώνυμη γειτονιά που μεγάλωσε και ταυτόχρονα επισφραγίζει με το προσωνύμιο της «αιώνιας πόλης» κι ένα χρονογράφημα αναταραχών της Πόλης του Μεξικού, μιας πόλης «ρωμαϊκών» διαστάσεων στα μάτια του σκηνοθέτη. Σίγουρα και μιας πόλης επικών τραγωδιών.

Το σημαντικό με την φιλμογραφία του Κουαρόν είναι πως κάνει ταινίες που μας καθορίζουν και ως θεατές.

Ο Κουαρόν παρατηρεί στο «ROMA» τις προσωπικές, καθημερινές, ασήμαντες ή σημαίνουσες πράξεις μιας οικογένειας, αλλά και μιας κοινωνίας, στο μεταίχμιο αλλαγών. Στήνει ένα προσωπικό ημερολόγιο (αυτο)αναφορών (για παράδειγμα η προβολή του διαστημικού «Marooned» με τον Γκρέγκορι Πεκ στον κινηματογράφο, ταινία που του έδωσε έμπνευση για το «Gravity») και όπως ο κολλητός του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο στη «Μορφή του Νερού», αποτίει παράλληλα έναν φόρο τιμής στην έβδομη τέχνη στοχεύοντας σε μία αισθητική συγγένεια με τον ιταλικό νεορεαλισμό. Με το «ROMA» να θυμίζει στον τίτλο τη «Ρώμη, Ανοχύρωτη Πόλη» του Ροσελίνι ή το «Mamma Roma» του Παζολίνι, ο Κουαρόν βρίσκει την κατάλληλη κινηματογραφική υφολογία για να διηγηθεί λιτά την ιστορία του και μαζί να συμπαρασύρει το θεατή. 

Η πλοκή της ταινίας αφορά μία οικογένεια σε κρίση: τα ενεργητικά παιδιά, η δυσαρεστημένη μητέρα, ο απών πατέρας, η κουρασμένη γιαγιά. Μαζί τους η Αντέλα και η Κλεό, οι δυο οικονόμοι που φροντίζουν το σπίτι. Η Κλεό (θαυμάσια η πρωτοεμφανιζόμενη Γιαλίτζα Απαρίσιο), ο βασικός χαρακτήρας της ταινίας, θα αποδειχθεί και το συναισθηματικό κέντρο της, μία γυναίκα που θα ζήσει άμεσα/έμμεσα προσωπικές αλλαγές σε πλήρη αναλογία με τις κοινωνικές ανακατατάξεις της ιστορίας της πατρίδας της. Ο φακός καταγράφει με απέριττη ειλικρίνεια τα επεισόδια και καδράρει τις λεπτομέρειες με χιούμορ (για παράδειγμα η πρώτη σκηνή του πατέρα και η είσοδος του αυτοκινήτου του) ή με ανεπιτήδευτο δράμα (σε μία σκηνή συναισθηματικού σοκ, που καλύτερα να βιώσετε στην αίθουσα χωρίς spoilers).

Ταυτόχρονα ο καινοτόμος ηχητικός σχεδιασμός της ταινίας αντιπαραβάλλει το ομόρρυθμο ιστορικό πλαίσιο σε ένα βιωματικό, ηχητικό περιβάλλον μιας πόλης εν βρασμώ. Η μουσική μιας στρατιωτικής μουσικής μπάντας που παρελαύνει καθημερινά, οι πολύβουοι δρόμοι του κέντρου της πόλης, το «Jesus Christ Superstar» του Άντριου Λόιντ Γουέμπερ στο πικ-απ την παραμονή Χριστουγέννων και μαζί μια μανιασμένη πυρκαγιά, οι ήχοι των όπλων (και των κραυγών) στη Σφαγή του Corpus Christi τον Ιούνιο του 1971 ή τα μανιασμένα κύματα της θάλασσας, έτοιμα για μία ακόμη τραγωδία.

Το προσωπικά σημαντικό και το ιστορικό γεγονός συμβαδίζουν και το «ROMA» τοποθετεί τον θεατή στα βήματα της μάρτυρας Κλεό. Φωτιά, γη, νερό και αέρας, τα στοιχεία της φύσης που ο Κουαρόν χρησιμοποιεί συχνά στην ολότητά τους για να υποδείξει την αναγέννηση (η «βαρύτητά» τους είναι προφανής ειδικά στο «Gravity») θα δημιουργήσουν νέα ζωή, θα διαμορφώσουν μία νέα περιπέτεια, κι ένα ακόμη αεροπλάνο-σύμβολο διαφυγής θα πετάξει στον ουρανό.

Σκηνοθέτης μεγάλων προσδοκιών, μαγικός παραμυθάς που ξορκίζει τους δαίμονες της ενηλικίωσης, τεχνικά πρωτοπόρος, αισθητικά αψεγάδιαστος και ουμανιστής με βαρύτητα, ο Αλφόνσο Κουαρόν κέρδισε με το «ROMA» τον Χρυσό Λέοντα του φετινού φεστιβάλ Βενετίας. «Υπάρχουν ιστορικές περίοδοι που σημαδεύουν κοινωνίες και στιγμές στη ζωή που μας μεταμορφώνουν ως άτομα» είχε δηλώσει λίγο πριν την πρεμιέρα. Το σημαντικό με την φιλμογραφία του Κουαρόν είναι πως κάνει ταινίες που μας καθορίζουν και ως θεατές. 

ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
  • Ρόμα
  • Ρόμα