Μαμά Γκλόρια

Γλυκόπικρο, βαθιά συναισθηματικό αλλά ποτέ εκβιαστικά δραματικό το «Μαμά Γκλόρια» της Μαρί Αματσουκελί, είναι ένα φιλμ για τα απότομα «μεγαλώματα», τα χάσκοντα παιδικά τραύματα, τους δεσμούς ζωής και τους επίπονους αποχαιρετισμούς, μια μικρή ταινία – μόλις 83 λεπτά – με μεγάλη καρδιά.

Η Κλεό (Λουίζ Μορόι-Πανζανί) είναι μια σπιρτόζα πιτσιρίκα με απίθανες μπούκλες και τα πιο αξιολάτρευτα γυαλιά μυωπίας που έχεις δει σε εξάχρονο. Έχοντας χάσει τη μητέρα της όσο ήταν ακόμη μωρό, η Κλεό βιώνει μια ανέμελη καθημερινότητα στο πλευρό του εργασιομανή πατέρα της (όποτε αυτός είναι σπίτι), αλλά κυρίως πλάι στη νταντά της Γκλόρια (Ίλσα Μορένο Ζέγκο), η οποία μεγαλώνει την μικρή σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα. Η ζωή της πρόκειται να αλλάξει σύντομα όταν η Γκλόρια λάβει ένα τηλεφώνημα που την ενημερώνει πως πρέπει να γυρίσει πίσω στο Πράσινο Ακρωτήριο προκειμένου να στηρίξει την κόρη της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της. Αρνούμενη να αποχωριστεί την πολυαγαπημένη της νταντά, η Κλεό θα ταξιδέψει από το Παρίσι στη γενέτειρα της Γκλόρια για να περάσουν μαζί ένα τελευταίο καλοκαίρι.

Υπάρχει μια ειλικρίνεια και μια αθωότητα που χαρακτηρίζει την ταινία της Αματσουκελί, η οποία σκηνοθετικά «φιλτράρει» τα πάντα μέσα από τα μάτια της μικρής της πρωταγωνίστριας. Η αρχή της ταινίας (βλέπουμε την Κλεό στον οφθαλμίατρο) είναι ενδεικτική της οπτικής που κυριαρχεί στο σύνολο του φιλμ, καθώς έχει σημασία εδώ να οριοθετηθεί το φιλμικό σύμπαν ως η αντανάκλαση ενός κόσμου όπως τον εισπράττει ένα μικρό παιδί. Για τον λόγο αυτό θεματικές όπως η ανέχεια και η κοινωνική διαστρωμάτωση παρουσιάζονται πιο «στρογγυλεμένες», πιο φτιαγμένες, δεν απουσιάζουν μεν, αποτελούν το παρασκήνιο μιας πραγματικότητας όπως αυτή σχετίζεται με την αντιληπτική ικανότητα ενός παιδιού δε.

Όλη η ατμόσφαιρα της ταινίας (εξαίσια η φωτογραφία της Ινές Ταμπαρίν) δίνει την εντύπωση πως πρόκειται για μια παράλληλη πραγματικότητα, έναν κόσμο μαγικό που υπάρχει ταυτόχρονα με εκείνον της πεζής, στριφνής καθημερινότητας και πράγματι, μάλλον κάπως έτσι πρέπει να εισπράττει ένα πιτσιρίκι τα πάντα γύρω του, με μάτια ορθάνοιχτα και εγωιστικά.

Η Αματσουκελί δεν επαναπαύεται στη στερεοτυπική απεικόνιση της παιδικότητας, αλλά καταγράφει τα διαφορετικά στάδια μιας εν δυνάμει, ξαφνικής ανάπτυξης της Κλεό η οποία βιώνει μια ετερόκλητη γκάμα συναισθημάτων – χαρά, λύπη, θυμό, απογοήτευση – μέσα σε ένα καλοκαίρι, αποκομίζοντας εμπειρίες ζωής που πρόκειται να την αλλάξουν βαθιά και να την καθορίσουν. Δεν είναι εύκολη υπόθεση, ιδιαίτερα όταν στο κέντρο της ιστορίας σου βρίσκεται ένα παιδί, όμως η Πανζανί υποδύεται εδώ την Κλεό με τέτοια σαρωτική δύναμη και ειλικρίνεια που πρακτικά σηκώνει στις τοσοδούλες πλάτες της όλη την ταινία, με χαρακτηριστική άνεση και με ένα ξεχωριστό, ενήλικο σχεδόν ταλέντο που σε κάνει να την χαζεύεις με δέος.

Η διερεύνηση του παιδικού ψυχισμού αποδίδεται άρτια, με την Αματσουκελί να θέτει μια σειρά από «δοκιμασίες» για την μικρούλα Κλεό, η οποία τεστάρει τα προσωπικά της όρια αλλά και αυτά των άλλων γύρω της. Άλλοτε είναι αντιδραστική και εγωίστρια, άλλοτε τρυφερή και γεμάτη αγάπη, πάντοτε όμως σε μια υποσυνείδητη αναζήτηση και προσπάθεια κατανόησης του ίδιου της του εαυτού.

Το «Μαμά Γκλόρια» είναι μια όμορφα καμωμένη ταινία, σε αυτό σίγουρα βοηθούν και οι ελλειπτικές, animation σεκάνς που προσφέρουν λίγο περισσότερο παρασκήνιο για τα βιώματα των πρωταγωνιστών. Πρόκειται για ένα τρυφερό φιλμ με μια γιγαντιαία ερμηνεία από την Πανζανί που αποτελεί μια πραγματική, ερμηνευτική αποκάλυψη.