Σιωπηλή Αγάπη

Η Άνχελα (Μίριαμ Γκάρλο) είναι άτομο με προβλήματα ακοής από γεννησιμιού της. Όταν μένει έγκυος, έρχεται αντιμέτωπη με διπλή ανησυχία: αφενός, αν η πάθησή της θα περάσει κληρονομικά και στο παιδί που πρόκειται να φέρει στον κόσμο, αφετέρου, αν η ίδια θα μπορέσει να επικοινωνήσει με το παιδί της και να σταθεί δίπλα του σαν μητέρα παρά τις δυσκολίες που δημιουργεί η κατάστασή της. Στο διάστημα μετά τη γέννα, καθώς η ακοή του παιδιού είναι ακόμη αβέβαιη πριν περάσουν κάποιοι μήνες, ο σύντροφός της, Χέκτορ (Άλβαρο Θερβάντες), στέκεται δίπλα της υποστηρικτικά καθώς εκείνη μαθαίνει να είναι μητέρα σε μια κοινωνία χωρίς επαρκή μέριμνα για τα άτομα με προβλήματα ακοής.

Η ταινία της Ισπανίδας Εύα Λιμπερτάδ εύκολα θα μπορούσε να είχε κατρακυλήσει στην κοινωνική καταγγελία, στο φτηνό μελόδραμα, στο misery porn. Όμως η δημιουργός εξαρχής δεν έχει πρόθεση να εκβιάσει τη συγκίνηση, να κουνήσει το δάκτυλο στο κοινό της, να χρησιμοποιήσει τους χαρακτήρες της ως σχήματα για να διατυπώσει ένα οξύ κοινωνικό κατηγορώ. Την ενδιαφέρουν ειλικρινά οι άνθρωποι που βιώνουν στην πραγματικότητα αυτά που περιγράφει στη μυθοπλασία της, γι’ αυτό και επιλέγει, στο σενάριό της, κυρίως στιγμές της καθημερινότητας της ηρωίδας της, τις οποίες δένει σε μια μάλλον χαλαρή πλοκή, που συνολικά δίνει μια εικόνα των δυσκολιών που αντιμετωπίζει ένα άτομο σε αυτήν την κατάσταση. Με άλλα λόγια, το κοινωνικό μήνυμα απορρέει από τη δραματουργία και δεν την «καπελώνει», άρα κινηματογραφικά το αποτέλεσμα είναι ελκυστικό.

Από εκεί και πέρα, μεγάλη αρετή της ταινίας είναι οι ερμηνείες της, με πρώτη και καλύτερη την πρωταγωνίστρια, Μίριαμ Γκάρλο. Η ηθοποιός έχει διαρκώς μια καλοσύνη χαραγμένη στο πρόσωπό της, δεν κάνει τον έξωθεν επιβεβλημένο τσαμπουκά μανιέρα, αλλά κατορθώνει την ταύτιση του θεατή με το χαρακτήρα της ακριβώς χάρη στο ευγενικό παρουσιαστικό της και τη χαμηλών τόνων προσέγγιση του ρόλου. Εξίσου ενδιαφέροντες είναι και οι υποστηρικτικοί ρόλοι, από εκείνον του Άλβαρο Θερβάντες, του συντρόφου που έρχεται αντιμέτωπος με τα δικά του διλήμματα και τους δικούς του δαίμονες στην προσπάθειά του να κάνει το σωστό και να σταθεί στο πλευρό της γυναίκας του, μέχρι το φιλικό και οικογενειακό περιβάλλον του ζεύγους.

Εκεί που χάνει ελαφρώς η ταινία είναι στο κομμάτι της αφηγηματικής οικονομίας. Ορισμένες σκηνές τραβάνε περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε, ενώ μερικά από τα περιστατικά που έχει επιλέξει να εντάξει στη δραματουργία της η Λιμπερτάδ δεν προσφέρουν κάτι ουσιαστικό, πέρα από λίγο περισσότερο χρόνο με τους χαρακτήρες. Από τα 99 λεπτά που διαρκεί συνολικά το φιλμ, 10-15 θα μπορούσαν ίσως να λείπουν χωρίς να αλλάξει τίποτα σημαντικό και χωρίς οι χαρακτήρες να γίνουν λιγότερο προσιτοί και κατανοητοί στο κοινό.

Ακόμα κι έτσι, πάντως, το «Deaf» είναι μια από τις ευχάριστες φεστιβαλικές εκπλήξεις της χρονιάς. Μια ταινία που αναδεικνύει ένα θέμα το οποίο ο κινηματογράφος δεν έχει εξερευνήσει εκτενώς στο παρελθόν, και μάλιστα το κάνει χωρίς να καταφεύγει στο διδακτισμό, αλλά σκύβοντας πάνω στους χαρακτήρες και τα προβλήματά τους με αυθόρμητη τρυφερότητα και σεβασμό. Δεν είναι μια ταινία που θα σου αλλάξει τη ζωή, δεν είναι ένας τίτλος που θα πετύχετε σε πολλές λίστες με τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς όταν αυτή φτάσει στο τέλος της, σίγουρα όμως είναι μια ταινία που ζεσταίνει την καρδιά με απλά μέσα και ανεπιτήδευτο ρεαλισμό.