Μουντιάλ στο ΣΙΝΕΜΑ #9: Αγγλία 1966, παιδιά και ηγέτες - αφιερωματα , θεματα || cinemagazine.gr
9:18
2/12

Μουντιάλ στο ΣΙΝΕΜΑ #9: Αγγλία 1966, παιδιά και ηγέτες

Μικρές και μεγάλες ιστορίες που ενώνουν τον θρύλο με την πραγματικότητα, ντοκιμαντέρ που βλέπουν πέρα από τις γραμμές του γηπέδου, ποδοσφαιριστές-ηθοποιοί και η αθέατη σχέση του αθλήματος με την πολιτική. Η ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου μέσα από ένα κινηματογραφικό πρίσμα. 

Από τον Τάσο Μελεμενίδη

Δεκατρία χρόνια μετά την ήττα από την Ουγγαρία στο Γουέμπλεϊ που υπενθύμισε στους Άγγλους ότι το ποδόσφαιρο είχε προχωρήσει αρκετά και τους άφησε πίσω, η FIFA έδινε την ευκαιρία στους δημιουργούς του αθλήματος να αποδείξουν την πρόοδο τους. Οργανωτικά τα πήγαν περίφημα, αφού στα γήπεδα υπήρχε εξαιρετική ατμόσφαιρα παρά το γεγονός ότι το Μουντιάλ του 1966 δεν υπήρξε αξιομνημόνευτο λόγω θεάματος. Η καλή οργάνωση όμως ήταν κάπως αναμενόμενη. Αυτό που επιζητούσαν οι Άγγλοι ήταν να κερδίσουν αυτή τη μεγάλη διεθνή διοργάνωση ώστε για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια να μπορούν να αποκαλούν την ομάδα τους έτσι όπως κάποτε αποκαλούνταν εξ ορισμού. Παγκόσμιοι πρωταθλητές.

Ο προπονητής Αλφ Ράμσεϊ προετοίμαζε αρκετό καιρό την αγγλική ομάδα, άλλαξε το σύστημα της και προσπάθησε να κρύψει αυτές τις αλλαγές στα φιλικά της παιχνίδια ώστε να παρουσιαστεί πανέτοιμη και να αιφνιδιάσει τους αντιπάλους της στην τελική φάση. Αν και η Αγγλία ξεκίνησε με το φτωχό 0-0 κόντρα στην Ουρουγουάη, πέρασε εύκολα τον όμιλο και απέκλεισε διαδοχικά τις Αργεντινή και Πορτογαλία (με ελαφριά διαιτητικά σπρωξιματάκια), φτάνοντας στον τελικό με αντίπαλο τη Δ. Γερμανία. Εκεί βρέθηκε να χάνει νωρίς, γύρισε το ματς, όμως οι γερμανοί ισοφάρισαν σχεδόν με τη λήξη. Στην παράταση ο Χαρστ πέτυχε το διάσημο γκολ-φάντασμα και ολοκλήρωσε τον θρίαμβο της ομάδας του σχεδόν με τη λήξη, ενώ ήδη οι περισσότεροι Άγγλοι ήταν έτοιμοι να μπουν στο γήπεδο για πανηγύρι. Το 4-2 έκανε ευτυχισμένο ένα ολόκληρο έθνος. Ή σχεδόν όλο. 



Το «Sixty Six» γυρίστηκε 40 χρόνια μετά την κατάκτηση του παγκοσμίου κυπέλλου και περιγράφει πώς ο τελικός καταστρέφει τα όνειρα ενός μικρού παιδιού. Η ταινία του Πολ Γουέιλαντ, περιγράφει μια τετραμελή εβραϊκή οικογένεια στην οποία ο πατέρας (εξαιρετικός ως συνήθως ο Έντι Μάρσαν) και ο μικρός γιος φαίνεται να έχουν πολλά κοινά προβλήματα. Ο πρώτος φαίνεται πως δεν μεγάλωσε ποτέ και παραμένει ένα φοβισμένο παιδί, ο δεύτερος συνειδητοποιεί πως είναι ένα φοβισμένο παιδί και ελπίζει πως θα γίνει επιτέλους άντρας όταν έρχεται η ώρα για το Μπαρ Μιτσβά του -  η εβραϊκή τελετή θρησκευτική ενηλικίωσης. Κι ενώ η οργάνωση της τελετής του γίνεται εμμονή, μαθαίνει πως η ημερομηνία της συμπίπτει με τον τελικό του Μουντιάλ, και ενδεχόμενη πρόκριση της Αγγλίας σημαίνει αυτόματα πως δε θα εμφανιστεί σχεδόν κανείς από τους καλεσμένους του. Ο Γουέιλαντ χρησιμοποιεί μεν πολλά κλισέ για ταινία ενηλικίωσης, έχοντας όμως πολύ καλή υποστήριξη από τους ηθοποιούς του, κρατά ένα ελαφρύ κλίμα ενώ χρησιμοποιεί αρκετό αρχειακό υλικό από τη διοργάνωση, δείχνοντας φάσεις από τα ματς της Αγγλίας σε παράλληλη δράση με όσα συμβαίνουν στην ιστορία του. Αυτή μοιραία προς το τέλος συναντά το Γουέμπλεϊ, οι φόβοι ξεπερνιούνται και το ποδόσφαιρο μπαίνει αρμονικά στη ζωή του μικρού ήρωα.

Η επιτυχία πάντως της Αγγλίας ξεπέρασε πάρα πολύ γρήγορα τους κόλπους του ποδοσφαίρου και η κατάκτηση του τροπαίου θεωρείται μια από τις σημαντικότερες στιγμές της χώρας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αρκετά βιβλία ως σήμερα φεύγουν από το μύθο του γηπέδου και δίνουν παραδείγματα μυθιστορημάτων ή ταινιών που όταν διαδραματίζονται στην Αγγλία των 60ς, φροντίζουν να κάνουν κάποιες αναφορές στο Μουντιάλ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το «Till Death Us Do Part», σειρά του BBC που παίχτηκε για 10 χρόνια και απέκτησε ένα κινηματογραφικό αδερφάκι το 1969 - την τρίτη πιο πετυχημένη βρετανική ταινία εκείνης της χρονιάς. Οι ιστορίες μιας οικογένειας της εργατικής τάξης, από το 1939 και μετά, έχουν χρονικό πλαίσιο ένα κομβικό σημεία για τη χώρα και η επιτυχία του 1966 είναι εκεί, με αρκετές αυθεντικές σκηνές μάλιστα από εκείνες τις μέρες. Φυσικά, με τα χρόνια εμφανίστηκαν και αρκετά ντοκιμαντέρ με πιο πρόσφατο και ενδιαφέρον το «Bobby» του 2016, όπου μια σειρά ποδοσφαιριστών από όλο τον κόσμο, αλλά και προσωπικών φίλων, μιλούν για τον αρχηγό αυτής της ομάδας, τον Μπόμπι Μουρ.

Πέρα από τους Άγγλους και την εθνική τους, το Μουντιάλ αυτό θα το θυμόμαστε για την παρουσία και τη συνολική εμφάνιση της Β. Κορέας. Όχι μόνο κατάφερε να περάσει στην τελική φάση, αλλά εκεί κέρδισε την Ιταλία με 1-0, σε ένα ματς που θεωρείται από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις που έγιναν ποτέ σε Μουντιάλ, καταφέρνοντας να μπει στους προημιτελικούς. Κάπου εκεί το ταξίδι τέλειωσε, καθώς αν και οι βορειοκορεάτες προηγήθηκαν με 3-0 στα πρώτα 30 λεπτά, ξέμειναν από δυνάμεις και έχασαν τελικά με 5-3 από την Ποστογαλία. Το 2002 ο σκηνοθέτης Ντάνιελ Γκόρντον κατάφερε να πάρει άδεια εισόδου στη Β. Κορέα και να συναντήσει επτά εν ζωή μέλη εκείνης της ομάδας, φτιάχνοντας από τις μνήμες τους, αλλά και το αρχείο που είχε, το χρονικό της παρουσίας αυτής της ομάδας στα βρετανικά γήπεδο. Το The Game of their Lives, παρουσιάζει το πώς τελικά αυτή η ομάδα που αρχικά παρουσιάστηκε ως πρόβλημα (οι βρετανοί δεν αναγνώριζαν το καθεστώς της χώρας), τελικά κέρδισε τη συμπάθεια των φιλάθλων που την υποστήριξαν στα ματς με την Ιταλία και την Πορτογαλία. Την αποστολή συνόδευαν και γύρω στους 20 υποστηρικτές που έστειλε η κυβέρνηση, ενώ ο Κιμ Ιλ Σουνγκ τους ζήτησε προσωπικά να δοξάσουν τη χώρα τους. Ενδιαφέρον έχει η, μέχρι και την εποχή του γυρίσματος, λατρεία των παικτών για τον Μεγάλο Ηγέτη, όπως μονίμως τον αποκαλούν τον Κιμ Ιλ Σουνγκ, και η πίστη που είχαν πως εκείνο το διάστημα δεν ήταν απλά ποδοσφαιριστές αλλά τα παιδιά του, οι πρεσβευτές της μεγαλειότητάς του.  

Διαβάστε ακόμη:
Μουντιάλ στο ΣΙΝΕΜΑ #8: Χιλή 1962, η χαρά του κόσμου​

Μουντιάλ στο ΣΙΝΕΜΑ #7: Σουηδία 1958, η απόλυτη θεωρία συνωμοσίας
Μουντιάλ στο ΣΙΝΕΜΑ #6: Ελβετία 1954, το θαύμα της Βέρνης 
Μουντιάλ στο ΣΙΝΕΜΑ #5: Βραζιλία 1950, το έγκλημα του Μπαρμπόζα​
Μουντιάλ στο ΣΙΝΕΜΑ #4: Παταγονία 1942, το Μουντιάλ που δεν έγινε ποτέ. Ή μήπως έγινε; 

Μουντιάλ στο ΣΙΝΕΜΑ #3: Γαλλία 1938, το χαμένο φιλμ και η ντροπή της FIFA
Μουντιάλ στο ΣΙΝΕΜΑ #2: Ιταλία 1934, η ομάδα-θαύμα που αγάπησαν οι διανοούμενοι​
Μουντιάλ στο ΣΙΝΕΜΑ #1: Ουρουγουάη 1930, ταξίδι στο Νέο Κόσμο