Η Πισίνα - ταινιες || cinemagazine.gr

Η Πισίνα

La Piscine

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1969
    ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Γαλλία, Ιταλία
    ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζακ Ντερέ
    ΣΕΝΑΡΙΟ: Ζαν-Κλοντ Καριέρ, Ζακ Ντερέ
    ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Αλέν Ντελόν, Ρόμι Σνάιντερ, Μορίς Ρονέ, Τζέιν Μπίρκιν, Πολ Κροσέ
    ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ζαν-Ζακ Ταρμπ
    ΜΟΥΣΙΚΗ: Μισέλ Λεγκράν
    ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 122'
    ΔΙΑΝΟΜΗ: Filmboy
    Η Πισίνα

50 χρόνια μετά, μια επίδειξη εμπορικού ευρωπαϊκού σινεμά που κουβαλά αγέρωχα τις ρυτίδες του με την βεβαιότητα πως το καθιστούν γοητευτικότερο από τα περισσότερα έργα που θα τολμούσαν να παίξουν στο γήπεδό του.

Από τον Ηλία Δημόπουλο

Το θέμα συνίσταται στο ποιο είναι το «γήπεδο» αυτό. Διότι αν είσαι εθισμένος στην ευκολία του σινεμά είδους με τους προδιαγεγραμμένους κανόνες, «Η Πισίνα» θα παραμείνει πεισματικά άδεια για σένα. Γραμμένη και σκηνοθετημένη από δύο μετρ του ‘60 και του ‘70 (τον σεναρίστα του Μπουνιουέλ, Ζαν-Κλοντ Καριέρ και τον Ζακ Ντερέ), η ταινία αντέχει σε πλήθος γραμμών ανάγνωσης. Οι μαρξιστές θα περάσουν άριστα με την κριτική του αυτοκανιβαλισμού και την υποκρισία της μπουρζουαζίας. Οι φεμινιστές με την πατριαρχική χρεοκοπία. Οι ψυχαναλυτές θα βρουν τα πλείστα όσα πάνω στον αρσενικό Εγώ και την συμβολική πισίνα. Και πάει λέγοντας.

Από την άλλη, σε ελαφρά αποδέσμευση από τις ιδεοληψίες και όλο το γκάζι στην αισθησιοκρατία του σινεμά, διαπιστώνεις αβίαστα πως «Η Πισίνα» χωρίζεται σε δύο μέρη. Όχι άκομψα, όχι άνισα. Το ένα το βλέπεις από το πρώτο πλάνο. Ντελόν-Σνάιντερ, ιδιόκτητη πόζα, καλοκαίρι, άπλετο φως, ραστώνη. Ευκρινέστερη και εκθαμβωτικότερη σπονδή στην φυσική ομορφιά δεν έχει ξαναδεί η κάμερα. Που απροκάλυπτα φετιχιστικά, απολαμβάνει πρόσωπα «φτιαγμένα για το σινεμά», κορμιά, φιλιά, βλέμματα. Σαν επαγγελματικό home movie στιγμών μιας σχέσης, με τον Ντελόν και τη Ρόμυ στις ανυπολόγιστες ομορφιές τους, «ματαιόδοξα», θα έλεγε ένα βιαστικός, να ξαναζούν έναν λήξαντα δεσμό που ακόμα όμως ανάδευε το κουτσομπολικό ‘60.

 Η αθέατη όψη της καλλονής, η σκοτεινή πλευρά του πόθου, η στιγμή που το σεξ γίνεται πολιτική, όπλο και αχίλλειος πτέρνα

Εκεί που λες τόσος αισθησιασμός θα σκοτώσει την δραματουργία εμφανίζεται και ο Μορίς Ρονέ με την δαιμονική, διαστροφική του γοητεία, οδηγώντας και μια Μαζεράτι Γκίμπλι για το κάλλος αλλά και το κοινωνικό κύρος – θα μας χρειαστεί στη συνέχεια αυτό. Με την Τζέιν Μπίρκιν από δίπλα, στα 22 της (στο έργο 18, χρεία πρόκλησης γαρ), λίγο μετά τον χωρισμό της από τον Τζον Μπάρι, ήδη εκκολαπτόμενη νύμφη του Σερζ Γκενζμπούρ και της europop της εποχής – είμαστε στη χρονιά του «Je t’aime…moi non plus» άλλωστε.

Καλοκαίρι, Σεν Τροπέ, αυτοί οι πρωταγωνιστές, ο Μισέλ Λεγκράν στο αρχετυπικό lounge της εποχής που το ίδρυσε. Κάπου εδώ η παραγωγή ήξερε ήδη πως η εμπορική επιτυχία ήταν διασφαλισμένη – όντως η ταινία έκοψε σχεδόν 2.5 εκατομμύρια εισιτήρια μόνο στη Γαλλία. «Ας την κάνουμε πιο ενδιαφέρουσα», θα σκέφτηκαν.

Και βαθμιαία το σκοτάδι εισβάλλει στο θερινό σκηνικό. Υπάρχει η αθέατη όψη όλης αυτής της καλλονής, η σκοτεινή πλευρά του πόθου, η στιγμή που το σεξ γίνεται πολιτική, όπλο και αχίλλειος πτέρνα. Εντυπωσιακά, Ντερέ, Καριέρ και πρωτίστως Ντελόν (που είναι η τολμηρή ερμηνεία του έργου) καταφέρνουν να «παίξουν» την παράσταση σε δύο ταμπλό: Ένα ευθέως δραματουργικό πάνω στη ζήλεια, την ανασφάλεια και την αδυναμία του Αρσενικού να αυτοπροσδιοριστεί κοινωνικά έξω από την σεξουαλική του κυριαρχία. Κι ένα δεύτερο, που με αξιοσημείωτο θάρρος υπονομεύει την ίδια την Εικόνα του σταρ, αποκαλύπτοντας πίσω από την πόζα της ματαιοδοξίας την κενότητα του χαρακτήρα.

Λίγο μετά τα μισά του έργου, σε ένα twist που θα εκπλήξει τους πρώτους θεατές της (οπότε ας προστατευθούν από spoilers και τρέιλερ), το σύντομο ταξίδι της μέρας μέσα στην βαθιά νύχτα της ανδρικής ελλειμματικότητας θα είναι χωρίς επιστροφή. Το 1969 θα αποδειχθεί μιας πολύ γονιμότερη εποχή κριτικής της πατριαρχίας, μια πολύ ετοιμότερη να αντέξει την διαπροσωπική περιπλοκότητα περίοδος (δες το εξαιρετικό τελευταίο πλάνο) και τελικά μια χρονιά που πάνω στο ζενίθ της σεξουαλικής επανάστασης φωτογράφισε την επερχόμενη παρακμή και τέλος ενός ονείρου που το συμβατικό είδος μας ουδόλως έτοιμο ήταν να πραγματοποιήσει.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
  • Η Πισίνα
  • Η Πισίνα