The Matrix - ταινιες || cinemagazine.gr

The Matrix

The Matrix

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Η.Π.Α, 1999
    ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ, ΣΕΝΑΡΙΟ: Λίλι και Λάνα Γουατσόφσκι
    ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κιάνου Ριβς, Λάρι Φίσμπερν, Κάρι – Αν Μος, Χιούγκο Γουίβινγκ, Τζο Παντολιάνο
    ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Μπιλ Πόουπ
    ΜΟΥΣΙΚΗ: Ντον Ντέιβις
    ΜΟΝΤΑΖ: Ζακ Στέμπεργκ
    ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 135’
    ΔΙΑΝΟΜΗ: Warner Roadshow
    The Matrix

Η εξυπνότερη και πιο εντυπωσιακή ταινία φαντασίας εδώ και πολλά, πολλά χρόνια; Αυτό και ακόμα περισσότερα. Όπως ακούγεται στο φιλμ: «Κανείς δεν μπορεί να σου περιγράψει το Matrix, θα πρέπει να το δεις ο ίδιος»

Από τον Γιώργο Κρασσακόπουλο

Τι είναι το «Matrix»; «Το Matrix είναι παντού, είναι ολόγυρά μας. Είναι ο κόσμος που έχουν χτίσει μπροστά στα μάτια στου για να καλύψουν την αλήθεια» Η αλήθεια έχει ως εξής: Η τεχνητή νοημοσύνη είναι γεγονός, οι μηχανές έχουν αποκτήσει ταυτότητα και στον πόλεμο εναντίον των ανθρώπων έχουν κερδίσει εκείνες. Ο κόσμος έχει καταστραφεί και η ανθρωπότητα ζει σ’ ένα ψηφιακό σύμπαν, ένα πολύπλοκο πρόγραμμα που κατασκευάστηκε και ελέγχεται από τις μηχανές.

Μια ομάδα επαναστατών, που με αρχηγό τον Μορφέα μάχεται για την απελευθέρωση, σώζει τον Νίο, έναν χάκερ που ίσως είναι ο μεσσίας και σωτήρας του ανθρώπινου γένους και του αποκαλύπτει την αλήθεια του Matrix. Ακολουθεί ένα ανακάτεμα από τα θεμελιώδη στοιχεία της επιστημονικής φαντασίας, της κυβερνοπάνκ λογοτεχνίας και της κουλτούρας των κόμικ, σ’ ένα μείγμα που μοιάζει, αν μη τι άλλο, «διαβασμένο». Η «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων» συναντά την Παλαιά Διαθήκη και το cyber grunge μεταλλάσσεται σε θρησκευτική εμπειρία.

Όπως οφείλει, η σκέψη εδώ προηγείται της δράσης. Οι αδελφές Γουατσόφσκι δείχνουν να έχουν μελετήσει καλά τις πηγές τους πριν επιδοθούν στον εντυπωσιακό καταιγισμό εικόνων εφέ και έντασης. Μπλέκοντας το Ζεν με την εικονική πραγματικότητα, και την καταιγίδα των πυροβολισμών με τα βίαια ιπτάμενα χορευτικά των ταινιών του Χονγκ Κονγκ, εφευρίσκουν το action movie από την αρχή. Επιδεικνύουν σκηνοθετική πληρότητα που κάνει τα μάτια να κοιτάνε την οθόνη με δυσπιστία και συμπληρώνουν τη μαγική εικόνα της ταινίας με αντισυμβατικά ψηφιακά βοηθήματα. Τα εφέ δεν χρησιμοποιούνται για να κάνουν τις εκρήξεις πιο εντυπωσιακές, χτίζουν έναν κόσμο από το μηδέν και διαστρέφουν την πραγματικότητα με τρόπο όχι αληθοφανή, αλλά εξαιρετικά πιστευτό.

Tο «Matrix» επαναπροσδιορίζει το συντακτικό όχι μόνο της επιστημονικής φαντασίας αλλά και του ίδιου του σινεμά λίγο πριν από το αύριο

Αν όμως οι σκηνές δράσης, ξεκινώντας από το φρενήρες κυνηγητό στις ταράτσες και καταλήγοντας στο shoot out του τέλους, κόβουν την ανάσα, το «Matrix» δεν υπάρχει μόνον ως αφορμή γι’ αυτές. Το στιλ θριαμβεύει, το θέαμα θυμίζει συχνά βιντεοπαιχνίδια σαν το Tekken, όμως το στόρι δεν γεμίζει μόνο τα κενά ανάμεσα στα διαλείμματα της αδρεναλίνης: Εγείρει έξυπνα ερωτήματα, προσφέρει υλικό για σκέψη και περιέχει έναν εντυπωσιακό όγκο ιδεών σπάνιο για ταινία «καλοκαιρινών προδιαγραφών».

Και αν για κάποιους η ιδεολογική βάση του «Matrix» μοιάζει με εκλαϊκευμένη φιλοσοφία για το κοινό των multiplex, στην πραγματικότητα η κάθε λεπτομέρειά του κρύβει όχι μόνο έρευνα και γνώση, αλλά κυρίως μια πλούσια φλέβα ευρηματικότητας και φαντασίας. Απόλυτα σίγουρο για τον εαυτό του και ατσαλάκωτο σαν τα μαύρα δερμάτινα ρούχα των ηρώων του, το «Matrix» επαναπροσδιορίζει το συντακτικό όχι μόνο της επιστημονικής φαντασίας αλλά και του ίδιου του σινεμά λίγο πριν από το… αύριο.

Στην ταινία των αδελφών Γουατσόφσκι η εικόνα είναι αυτοσκοπός, το μοντάζ η οδός προς τα καινούργιο και ο ρυθμός θριαμβεύει «εις βάρος» μιας κλασικής αφήγησης. Προορισμένο να γίνει το «Blade Runner» μιας καινούργια γενιάς, μπορεί κανείς να του προσάψει μια και μόνη «αδυναμία»: Δείχνοντας το μέλλον ενός «εμπορικού» σινεμά, το οποίο έχει να επιδείξει την εξυπνάδα και το ταλέντο σαν δύο από τα βασικά συστατικά του, ανεβάζει τον πήχη υπερβολικά ψηλά, κάνοντάς μας να περιμένουμε τουλάχιστον περισσότερα…

Η κριτική της ταινίας δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο τεύχος 104 του περιοδικού ΣΙΝΕΜΑ, τον Ιούλιο του 1999. Το κείμενο επικαιροποιήθηκε ως προς τα ονόματα και άρθρα των δημιουργών.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
  • The Matrix
  • The Matrix