Αγελάδα

Πόσο περιγράψιμη είναι μια ταινία που με τον τρόπο του κινηματογράφου παρατήρησης παρακολουθεί σε απόσταση…χνώτου τη ζωή μιας αγελάδας; Και πόσο δύσκολο είναι να πείσεις κάποιον, αν θεωρηθεί ότι το έργο μιας κριτικής είναι αυτό της παραίνεσης, πώς μια ταινία με αυτό το αντικείμενο είναι από τις πιο συναρπαστικές και τις πιο συγκινητικές «ανθρώπινες» ιστορίες της χρονιάς που πέρασε;

Είναι όμως. Και ίσως αυτό να έγκειται στο πώς συλλαμβάνει η Άρνολντ την έννοια της «ανθρωπιάς», πώς, δίχως δευτερόλεπτο να εγκαταλειφθεί στον λαϊκισμό του ανθρωπομορφισμού, ενσωματώνει την ανθρώπινή μας ανάγνωση (αφού ό,τι βλέπουμε ανθρωποποιείται) στη ζωή της Λούμα – όνομα παρεμπιπτόντως μάλλον όχι τυχαίο, αφού παραπέμπει στο λατινικό lumen, που σημαίνει φωτεινός-φωτεινή πηγή. Και η αγελάδα της ταινίας της Άρνολντ, δίχως την παραμικρή διάθεση ρομαντικοποίησης (που άλλωστε η σκηνοθέτιδα θα μισούσε), ανταυγάζει στα ενσυναισθητικά μας μάτια κάτι οπωσδήποτε το φωτεινό.

...ένας σημαντικός δείκτης για τους θεατές του ότι εξακολουθούν να ζουν αρμονικά σε έναν κόσμο που δεν περιέχει μονάχα τους ίδιους

Η ενσυναίσθηση αυτή, όπως εύλογα θα θεωρούσε κάποιος, συνδέεται με την αγάπη για τα ζώα, ίσως ακόμα και με τις διαιτολογικές προτιμήσεις. Αν και είναι αλήθεια ότι κάποιοι θα «προσηλυτιστούν» στην χορτοφαγικότητα, ο υπογράφων διαβεβαιώνει (και ως μη χορτοφάγος) ότι το έργο δεν αποσκοπεί, όχι πρώτιστα τουλάχιστον, σε κάτι τέτοιο. Καταφέρνει όμως, εντυπωσιακά, να επαναδιατυπώσει και την σχέση μας με τα ζώα και να διαπιστώσει στο «δράμα» της ζωής μιας αγελάδας, ότι και τα εισαγωγικά δεν έχουν θέση και το ζώο αναλαμβάνει ακριβές συμβολικές διαστάσεις.

Τώρα το πώς μια ταινία χωρίς λόγια, με όπλο μια εντυπωσιακή κάμερα (Μάγκντα Κόβαλτσικ διευθύντρια φωτογραφίας και Μάρκο Αλόνσο Μονεντέρο βοηθός της), καταφέρνει μια ταινία που μιλά για την ανθρώπινη ασυδοσία, τους εξουσιαστικούς συσχετισμούς της τροφικής αλυσίδας και, πιο επίκαιρα απ’ όλα, την ανάδειξη του γυναικείου προβλήματος σήμερα, αυτό πρέπει να καταχωρηθεί στην έννοια του θαύματος της κινηματογραφικής τέχνης.

Μόνο ως προς το φεμινιστικό βλέμμα της ταινίας, μιας και οι τυχεροί θεατές θα γίνουν και αβοήθητα μάρτυρες της ακλόνητης δραματουργίας, παραμένει ειδικά αξιοσημείωτο το πώς η Άρνολντ απεικονίζει εύγλωττα (έστω και…άναρθρα) ιστορίες μητρότητας, αυτοδιάθεσης του σώματος, θυμού, πόνου και τελικά σοκαριστικής στωικότητας - που ειδικά στο φινάλε συλλαμβάνει διαστάσεις φιλοσοφικού δοκιμίου πάνω στη ζωή και τον θάνατο. Με όπλο την κάμερα, τους ήχους, την εναλλαγή της ασφυκτικής σκηνογραφίας του βουστασίου με το παστοράλ ρομάντζο του ανοιχτού λιβαδιού (ένα ηλιοβασίλεμα χωρά στις πιο μελαγχολικές σκηνές του κινηματογραφικού 2021) και ένα σάουντρακ γεμάτο ενδεικτική ποπ αποκλειστικά θηλυκών φωνών (υπάρχει ακόμα και το Milk των Garbage – που παραπέμπει και στο μικρομηκάδικο της Άρνολντ!), το «Cow» είναι μια μεγάλη σύγχρονη στγμή του Ντοκιμαντέρ, κι ένας σημαντικός δείκτης για τους θεατές του ότι εξακολουθούν να ζουν αρμονικά σε έναν κόσμο που δεν περιέχει μονάχα τους ίδιους.

Ειδική Μνεία στις 27ες Νύχτες Πρεμιέρας.