7:00
5/8

Σεντρίκ Καν: «Για να κάνει κάποιος ενδιαφέρουσες ταινίες, πρέπει να έχει ζήσει μια ενδιαφέρουσα ζωή»

Ο Σεντρίκ Καν μίλησε στο ΣΙΝΕΜΑ στο πλαίσιο του 24ου Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Απρίλη, εκεί όπου η ταινία του «Το Γύρισμα» σήκωσε την αυλαία του φεστιβάλ.

Η ταινία σας είναι πρακτικά μια «ταινία μέσα σε ταινία». Πόσο εύκολη ή δύσκολη υπόθεση ήταν τόσο η παραγωγή, όσο και η σκηνοθεσία ενός τέτοιου concept;

Θα ξεκινήσω με το εξής. Η ταινία μου είναι αρκετά επικριτική ως προς τον κινηματογράφο. Την ίδια στιγμή ήθελα και εγώ να ζητήσω χρήματα από τους παραγωγούς, γιατί αυτός είναι ουσιαστικά ο κόσμος του κινηματογράφου. Συνεπώς, έπρεπε να απευθυνθώ σε ανθρώπους που είχαν και χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Επίσης ήθελα να δώσω και μια κοινωνική οπτική γι’ αυτό και είχαμε την ιστορία των εργατών. Οι μεν είναι εργάτες, αλλά και ο κόσμος του κινηματογράφου απαρτίζεται από εργαζόμενους, συνεπώς ήθελα να κάνω αυτόν τον παραλληλισμό των δυο κόσμων. Υπήρχε, λοιπόν, και μια δυσκολία στο επίπεδο του σεναρίου, ήταν κάπως σαν τις ρωσικές κούκλες, τις μπαμπούσκες, έπρεπε να βρω το πως θα εγκιβωτιστεί η μία ιστορία μέσα στην άλλη. Όταν όμως έχεις κάνει τόσες πολλές ταινίες, όσες έχω κάνει εγώ, η δυσκολία είναι αυτή που κάνει την όλη διαδικασία πιο ενδιαφέρουσα και συναρπαστική. Όλα αυτά στο μυαλό μου δεν τα έχω ως δυσκολίες, αλλά ως προκλήσεις για το πως θα μπορέσω να τις νικήσω.

Με οδηγείτε έτσι και στη δεύτερη ερώτησή μου. Στην πρεμιέρα της ταινίας είπατε πως βρισκόσασταν και εσείς σε μια σκοτεινή περίοδο, όπως δηλαδή και ο σκηνοθέτης στην ταινία σας. Αναφερόσασταν στην περίοδο που σκηνοθετούσατε «Το Γύρισμα» ή σε κάποια άλλη περίοδο από τις εμπειρίες που έχετε αποκομίσει όλα αυτά τα χρόνια ως δημιουργός;

Η ταινία ήταν το απότοκο της περιόδου που βίωσα. Είπα ότι ήμουν σε απόγνωση, κάτι που αναγνωρίζω τώρα πως ίσως ακούστηκε κάπως υπερβολικό, μάλλον ένιωθα μια αποθάρρυνση, μια απομάγευση ως επαγγελματίας. Βρισκόμουν κάπως ανάμεσα στο ιδανικό, αυτό που είχα οραματιστεί όταν ήθελα να γίνω σκηνοθέτης και την πραγματικότητα. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στο οικονομικό κομμάτι της πραγματικότητας, μου ήταν πολύ δύσκολο να το διαχειριστώ, όπως επίσης και το να διαχειριστώ κάπως και το προσωπικό μου όραμα. Έτσι λοιπόν θεώρησα πως είχε έρθει πλέον η στιγμή να γυρίσω μια ταινία που να αφορά τον κινηματογράφο, ουσιαστικά να είναι μια αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, ενός σκηνοθέτη, για το πως μπορεί να νιώθει κάποιος που κάνει σινεμά.

Ο Σεντρίκ Καν στην ελληνική πρεμιέρα της ταινίας «Το Γύρισμα» στο 24ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου της Ελλάδας

Αυτό που μου άρεσε πολύ στην ταινία σας, είναι πως διαθέτει πολλές δόσεις χιούμορ, «καθαρές», ατόφιες στιγμές κωμωδίας. Θέλατε εξαρχής να δώσετε στο φιλμ σας αυτόν τον εύθυμο τόνο;

Ναι, ήταν απόλυτα συνειδητό και ήθελα να μιλήσω μεν για την αποθάρρυνσή μου ως σκηνοθέτη, αλλά από την άλλη ήθελα και να γελάσει ο κόσμος με το πως αισθάνεται ένας δημιουργός. Κατά κάποιον τρόπο ήθελα να δείξω στον κόσμο ότι όταν κάνουμε σινεμά, θεωρούμε πως κάνουμε ό,τι πιο σπουδαίο στον κόσμο ολόκληρο, σαν να ξαναχτίζουμε τις πυραμίδες της Αιγύπτου και από την άλλη αυτή η πεποίθηση που έχουμε είναι πολύ αστεία, αν το σκεφτείς πιο σοβαρά. Αυτήν την αντίστιξη ήθελα να δείξω μέσα στο φιλμ. Εξάλλου εγώ ανέκαθεν θεωρούσα πως οι υπερβολές μέσα στο γύρισμα, όλα όσα συμβαίνουν κατά την διάρκεια των διαφορετικών ημερών γυρίσματος, είναι ακραία κωμικά πράγματα. Οπότε ακριβώς αυτό ήθελα να κάνω, να αναμίξω τη μαυρίλα με το χιούμορ. Προσωπικά εκτιμώ τρομερά τους σκηνοθέτες που κάνουν κωμωδία. Θα έλεγες πως ήταν και ένα παλιό μου όνειρο, να κάνω επιτέλους και εγώ μια κωμωδία και το ιδανικό για εμένα ήταν να βρίσκομαι εγώ ο ίδιος στο στόχαστρο των αστείων.

Οπότε η πλοκή με τους εργάτες και το εργοστάσιο προέκυψε διότι εξυπηρετούσε την εγκιβωτισμένη αφήγηση ή ήταν και μια ιστορία που σας ενέπνευσε, δεδομένης της ταύτισης των εργατών με το κινηματογραφικό συνεργείο;

Σωστά, αυτή ήταν η βάση της ιδέας μου. Ήθελα να αναμίξω από την μια τους εργάτες και από την άλλη τους βοηθητικούς ηθοποιούς, που είναι κατά κάποιον τρόπο και οι εργάτες και φυσικά τους τεχνικούς. Η ιδέα ήταν πολύ απλή. Είναι ένας σκηνοθέτης ο οποίος γυρίζει μια ταινία για μια ταξική πάλη, για μια κοινωνική διαμάχη και θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει εντός του συνεργείου του ακριβώς αυτό που ήθελε να δείξει στη μεγάλη οθόνη.

Η ταινία φλερτάρει πολύ και με την ιδέα της πραγματικής ζωής, όπως αναφέρατε και εσείς, και της ειλικρινούς πάλης ενός σκηνοθέτη, εν προκειμένου, να κάνει επιτέλους την ταινία που έχει ονειρευτεί. Εσείς έχετε φτάσει ποτέ στο σημείο να μετανιώσετε που γίνατε σκηνοθέτης;

Εξακολουθώ να δίνω αυτήν τη «μάχη» και νομίζω πάντα θα ισχύει αυτό. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι ο κινηματογράφος δεν είναι, ας πούμε, σαν τη συγγραφή ενός βιβλίου ή τη ζωγραφική. Ο καλλιτέχνης δεν είναι αυτόνομος, από τη στιγμή που εξαρτάται από το συνεργείο του και τους συνεργάτες του και πρέπει πάντα να ζητάει χρήματα για να κάνει την ταινία του, είναι μια διαρκής πάλη. Υπάρχουν συνέχεια απογοητεύσεις. Για παράδειγμα υπάρχουν δυσκολίες μέσα στα γυρίσματα, δυσκολίες μεταξύ των γυρισμάτων, υπό την έννοια ότι προσπαθείς να ετοιμάσεις την επόμενή σου ταινία, δεν βρίσκεις χρηματοδότες, γράφεις ένα σενάριο που δεν αρέσει και στο οποίο πρέπει να κάνεις συνέχεια αλλαγές, άλλες φορές όταν καταφέρεις να κάνεις την ταινία σου μπορεί να μην αρέσει, να δέχεται κακές κριτικές. Αυτή η δουλειά είναι ένα διαρκές «κύμα» απογοήτευσης. Είναι λες και βρισκόμαστε σε μια τραμπάλα, πηγαίνεις από την πλήρη αποθάρρυνση, στον ενθουσιασμό. Το θαύμα είναι ότι ο ενθουσιασμός αυτός επανέρχεται πάντα.

Τελικά ο κινηματογράφος αντιγράφει τη ζωή ή η ζωή τον κινηματογράφο;

Ο κινηματογράφος αντιγράφει τη ζωή. Εγώ τουλάχιστον πιστεύω πως για να μπορέσει κάποιος να σκηνοθετήσει ενδιαφέρουσες ταινίες, πρέπει να έχει ζήσει μια ενδιαφέρουσα ζωή.

INFO
Η ταινία «Το Γύρισμα» κυκλοφορεί 8 Αυγούστου στις αίθουσες από την One From the Heart.