10 essential θέματα του Βαγγέλη Παπαθανασίου για το σινεμά - αφιερωματα , θεματα || cinemagazine.gr
12:28
20/5

10 essential θέματα του Βαγγέλη Παπαθανασίου για το σινεμά

Ανυπολόγιστη η συνδρομή του Βαγγέλη Παπαθανασίου στην κινηματογραφική μουσική, επιλέγουμε δέκα χαρακτηριστικά κομμάτια από τη σχετική δισκογραφία του.

Από τον Γιάννη Βασιλείου

Aπώλεια μεγάλη για τον κόσμο της μουσικής και του σινεμά, περισσότερα για το μέγεθός της εδώ. Ως κινηματογραφική ιστοσελίδα θα επικεντρωθούμε στη συνδρομή του Βαγγέλη Παπαθανασίου στην κινηματογραφική μουσική, ξεχωρίζοντας δέκα κομμάτια από τα σάουντρακ του που στόλισαν εικόνες που ειδαμε στο πανί, κάποιες φορές κατώτερες των περιστάσεων σε σχέση με αυτά.

«5.000 Ψέματα»

Από τους ελάχιστους εγχώριους κωμικούς δημιουργούς που είχαν συλλάβει το γκαγκ στην κινηματογραφική του διάσταση o Γιώργος Κωνσταντίνου, παραγνωρισμένη ταινία το «5000 ψέματα», να την αναζητήσετε. Οι μελωδίες του Παπαθανασίου υποδεικνύουν και σιγοντάρουν τον τόνο, θα ορκιζόσουν πως προέρχονται από κομεντί της Τσινετσιτά, ανάμεσα τους θα βρεις κι αυτό το υπέροχο, χενριμαντσινικό μπλουζ - εκ του Χένρι Μαντσίνι.

«La fete sauvage» (1976)

Η ταινία είναι ντοκιμαντέρ για την άγρια ζωή, λέει, όποιος την έχει δει, να μας πει περισσότερα, 42 άνθρωποι έχουν ψηφίσει στο imdb,κάποιοι από αυτούς ίσως λένε ψέματα. Σημαντικά περισσότεροι έχουν ακούσει το σάουντρακ, από όπου και αυτό εδώ το νανούρισμα.

«Οι Δρόμοι της Φωτιάς» (Chariots of Fire, 1981)

Με τους «Δρόμους της Φωτιάς» έρχεται το Όσκαρ, η κινηματογραφική βιομηχανία ακούει και ο ως επί το πλείστον ηλεκτρονικός του ήχος θα κοσμεί πια μεγάλες παραγωγές. Εφεξής η μουσική των Ολυμπιακών Αγώνων είναι αυτή, αν και κάποιοι την έχουν συνδεδεμένη με το προεκλογικό σποτ του ΠΑΣΟΚ στις αρχές των ‘90s, που κατέληγε στο σλόγκαν «η Ελλάδα είναι αδιαπραγμάτευτη» και επανήλθε πριν λίγα χρόνια στην επικαιρότητα.

«Μπλέηντ Ράνερ: Ομάδες Εξόντωσης» (Blade Runner, 1982)

Fade in, με εστίες φωτιάς να ξεπηδούν μέσα από μια αστική θάλασσα από νέον. Σιγά, σιγά, σχεδόν σαν συνεδρία υπνωτισμού, ο Ρίντλεϊ Σκοτ μας εισάγει στο όραμά του, το οποίο θα ήταν λειψό δίχως τα synths του Βαγγέλη Παπαθανασίου, που συνδράμουν σε ένα μοναδικό οπτικοακουστικό αποτέλεσμα, από το πρώτο λεπτό μέχρι την επουράνια φουτουριστική μελωδία των τίτλων τέλους. Ο ήχος του μέλλοντος.

Ας μας επιτραπεί, διόλου καταχρηστικά, ακόμα μια επιλογή από το συγκεκριμένο score, αν έκανες μια λίστα με τα 50 καλύτερα κινηματογραφικά σάουντρακ άλλωστε, θα ήταν εγκληματική η απουσία του. Η ηχώ στο σαξόφωνο το κάνει να έρχεται από κάπου μακριά, από κάπου βαθύτερα, ώστε να δώσει λόγια σε εκείνο το μεγάλο που δυσκολεύονται να εκφράσουν οι δύο χαρακτήρες. «Έπαιξες όμορφα», λέει ο Χάρισον Φορντ και θα μπορούσε να απευθύνεται στον συνθέτη.

«Ο Αγνοούμενος» (Missing, 1982)

Ίσως το ωραιότερο μουσικό θέμα του συνθέτη, μελαγχολικό ώστε να συνοδεύσει και να απαλύνει τον θρήνο του πατέρα, διακριτικό, όπως δεν υπήρξε ποτέ το σινεμά του Γαβρά, θα έλεγες ότι είναι η μελωδία που παίζει το υγρό βλέμμα του Τζακ Λέμον.

«Η Ανταρσία του Μπάουντι» (The Bounty, 1984)

Άγνωστο γιατί αυτή η  εκδοχή της «Ανταρσίας του Μπάουντι» δεν δούλεψε στα ταμεία. Ίσως επειδή είχε Μελ Γκίμπσον πριν το «Φονικό Όπλο», Άντονι Χόπκινς πριν τη «Σιωπή», Λίαμ Νίσον πριν γίνει ο Τσαρλς Μπρόνσον των καιρών μας και Ντάνιελ Ντέι Λιούις πριν γίνει … Ντάνιελ Ντέι Λιούις. Το score του Βαγγέλη, πάντως, απέκτησε τη δική του ξεχωριστή ζωή μέσα στα χρόνια.

«1492: Χριστόφορος Κολόμβος» (1492: A Conquest of Paradise)

Δέκα χρόνια μετά το «Blade Runner» ο Ρίντλεϊ Σκοτ καλεί ξανά τον Βαγγέλη για να αφηγηθούν την ιστορία του Χριστόφορου Κολόμβου, μα αυτή τη φορά ο ένας από τους δυο δεν έκανε και τόσο καλά τη δουλειά του και αυτός δεν ήταν ο Έλληνας συνθέτης. Ακόμα μια φορά που το score θα αποκτήσει άλλη ζωή, μακριά από την ταινία, εκεί μέσα θα βρεις και το πιο αναγνωρίσιμο θέμα του Παπαθανασίου μετά τους «Δρομους της Φωτιάς».

«Τα Μαύρα Φεγγάρια του Έρωτα» (Bitter Moon, 1992)

Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου εντοπίζει και καταλαβαίνει τα «μαύρα φεγγάρια του έρωτα» μέσω της μουσικής του, μα ο Πολάνσκι κοιτάζει αφ’ υψηλού και γελά με τους ήρωες, αντί να συμπάσχει ως ένας από αυτούς – κυρίως αυτό ευθύνεται για το φιάσκο και όχι το άστοχο casting. Δυστυχώς ακυκλοφόρητο μέχρι σήμερα, ας ελπίσουμε να μην μείνει έτσι για πάντα, ιδού μια σουίτα από αυτό.

«Αλέξανδρος» (Alexander, 2004)

Τα τύμπανα του πολέμου ηχούν, η παλιομοδίτικη αίσθηση της επικότητας παραπέμπει σε peplum περιωπής και η ελληνικότητα ενσωματώνεται μοναδικά μέσω των ηπειρώτικων φωνητικών. Πρόκειται για σωστή «μυθωδία».