Η Φυλή

Στη «Φυλή» ο ήχος είναι αισθητός, αλλά οι λέξεις απουσιάζουν. Για 130 λεπτά το εκούσια βωβό, αλλά εντυπωσιακά εύγλωττο ντεμπούτο του Ουκρανού Μίροσλαβ Σλαμποσπίτσκι επιστρέφει τον κινηματογράφο στις ρίζες του και χρησιμοποιεί την εικόνα ως θέσφατο, ικανό να αφηγηθεί μία ιστορία με τέτοια αμεσότητα που αποκαλύπτει την ανεπάρκεια των λέξεων.

Γυρισμένο αποκλειστικά στη νοηματική και με πρωταγωνιστές ερασιτέχνες κωφούς ηθοποιούς, η ταινία προκάλεσε αίσθηση στο περσινό Φεστιβάλ Καννών αποσπώντας τρία βραβεία, συμπεριλαμβανομένου του Μεγάλου βραβείου στην «Εβδομάδα Κριτικής». Δικαιολογημένα.

Ο Σλαμποσπίτσκι κινηματογραφεί με αυτοπεποίθηση τη σιωπηρή συμμετοχή (και συνενοχή) ενός νέου μέσα σε μία ομάδα που μπλέκεται με απάτες, πορνεία και λοιπές παράνομες δραστηριότητες.

Καταλύοντας άμεσα την αντίσταση του κοινού σε μία βωβή ταινία και υιοθετώντας έναν απίστευτο νατουραλισμό, διευρύνει τη θεματική του και σχολιάζει τη βία της ενηλικίωσης, το bullying των οργανωμένων συμμοριών, την καταχρηστική ιεραρχία μέσα σε έναν κόσμο που μιλά, αλλά κανείς δεν ακούει.

Η «Φυλή», τελικά, παύει να αφορά μία συγκεκριμένη κοινότητα κωφών και γίνεται το δειγματοληπτικό πλαίσιο που εξετάζει κάτι πολύ μεγαλύτερο.

Η προσήλωση στις παραδόσεις και ο προσποιητός σεβασμός που αποτελούν τα αναγνωρίσιμα στοιχεία της σχολικής κοινότητας στη «Φυλή», αποκαλύπτουν τους επιφανειακούς δεσμούς της.

Οι μαθητές του σχολείου έχουν απολέσει την αθωότητά τους: ο τραμπουκισμός της σχολικής συμμορίας αποτελεί επίφαση της κανονικότητας και η εκπόρνευση των μαθητριών είναι απλώς μία παιχνιδιάρικη και κερδοφόρα εξωσχολική δραστηριότητα.

Τα κάδρα της ταινίας εμποτίζονται συχνά με το μπλε και το κίτρινο το εθνικών χρωμάτων της Ουκρανίας και ο σκηνοθέτης προσφέρει αναπόδραστα αναλογίες σχετικές με την κατάρρευση ενός κόσμου σοσιαλιστικής αλληλεγγύης.

Η αμοραλιστική νοοτροπία των συμμοριτών ξαφνικά θα δοκιμαστεί, όταν το νεοφερμένο μέλος θα ερωτευθεί μία από τις κοπέλες.

Τότε η τραχύτητα των εικόνων θα στοιχειώσει το βλέμμα του θεατή. Η «Φυλή» θα μετατραπεί σε μία αθόρυβη κραυγή που θα καρφώσει τα μάτια σας στην οθόνη και θα δοκιμάσει την ευαισθησία σας σε δύο πραγματικά σοκαριστικές σκηνές, που αποτυπώνουν τα όρια της άλογης κι ανόσιας ανθρώπινης φύσης.

Το σκηνοθετικό βλέμμα του Σλαμποσπίτσκι θα επιμείνει με σαρκαστική επιμονή. Άλλωστε μία ταινία που βυθίζεται στη σιωπή, οφείλει να έχει ηχηρές εικόνες. Στη «Φυλή» οι εικόνες είναι εκκωφαντικές.