ΚΑΝΝΕΣ 2008 / ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΑΙΝΙΩΝ

Κάννες '08: Κράτα μια ταινία για το τέλος

2008-05-24 19:44:29

To «Entre Les Murs», η τελευταία ταινία του σπουδαίου γάλλου σκηνοθέτη Λοράν Καντέ




Η πόλη των Καννών μοιάζει ανήμπορη πλέον να αντέξει τις άγριες διαθέσεις του καιρού και παραδομένη ανεύ όρων σε μια καυτή συννεφιά αποχαιρετά τους περισσότερους δημοσιογράφους που εγκαταλείπουν την Κρουαζέτ κουβαλώντας στις αποσκευές τους, εκτός πολλών άλλων, όσα

Aποστολή: Ορέστης Ανδρεαδάκης, Λουκάς Κατσίκας, Μανώλης Κρανάκης, Γιώργος Κρασσακόπουλος, Πόλυ Λυκούργου, Λήδα Γαλανού, Φαίδρα Βόκαλη

Είναι Σάββατο μεσημέρι. Η πόλη των Καννών μοιάζει ανήμπορη πλέον να αντέξει τις άγριες διαθέσεις του καιρού και παραδομένη ανεύ όρων σε μια καυτή συννεφιά αποχαιρετά τους περισσότερους δημοσιογράφους που εγκαταλείπουν την Κρουαζέτ κουβαλώντας στις αποσκευές τους, εκτός πολλών άλλων, όσα (πολλά ή λίγα, αδιάφορα ή ενδιαφέροντα ...) είδαν τις προηγούμενες 11 ημέρες στο 61ο Φεστιβάλ των Καννών. Οι προβολές συνεχίζονται, ωστόσο, κανονικά σήμερα και θα ολοκληρωθούν με την βραδινή δημοσιογραφική προβολή της καινούριας ταινίας του Μπάρι Λέβινσον με τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο «What Just Happened» που θα κλείσει επίσημα και το φεστιβάλ λίγο μετά την ανακοίνωση των φετινών βραβείων το βράδι της Κυριακής.

Για τους περισσότερους, όμως, το φεστιβάλ έχει ήδη τελειώσει και ό,τι απέμεινε είναι μάλλον η γενική διαπίστωση για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα επίσημα προγράμματα των τελευταίων χρόνων, αλλά όχι και η ύπαρξη της μιας ταινίας που μπορούσε πραγματικά να απογειώσει την όλη διοργάνωση. Υπήρχαν, βέβαια, πολλές που άρεσαν από λίγο («Linha De Passe» του Βάλτερ Σάλερς) μέχρι περισσότερο («Η Σιωπή Της Λόρνα» των αδερφών Νταρντέν), άλλες που απογοήτευσαν οικτρά («Synecdoche, New York» του Τσάρλι Κάουφμαν) και άλλες που δίχασαν, με τον «Τσε» του Στίβεν Σόντερμπεργκ να παραμένει η πιο αμφιλεγόμενη, πολυσυζητημένη και η πιο μεγάλη σε διάρκεια (!) ταινία ολόκληρου του φεστιβάλ.

Διόλου παράξενο που τα τελευταία προγνωστικά την τοποθετούν ως ισχυρό outsider ανάμεσα στους αυριανούς βραβευμένους μαζί με το ιταλικό «Gomorra» του Ματέο Γκαρόνε, την «Ανταλλαγή» του Κλιντ Ιστγουντ (που ενθουσίασε αδικαιολόγητα τους Αμερικάνους κριτικούς) και φυσικά την ταινία που από την πρώτη ημέρα της προβολής της παραμένει η αγαπημένη των περισσότερων. Το Ισραηλινό «Waltz With Bashir» του Αρι Φόλμαν μοιάζει να είναι η μοναδική ταινία που ικανοποιεί σε μεγάλο ποσοστό όσα είχε δηλώσει ο Σον Πεν για την προεδρία του στο φετινό φεστιβάλ και την επιλογή του Χρυσού Φοίνικα με γνώμονα το σύγχρονο σινεμά του κόσμου και μοιάζει απίθανο να φύγει αύριο χωρίς κανένα βραβείο.

Στο ίδιο μήκος κύματος, αλλά με λιγότερο εντυπωσιακά αποτελέσματα σε σχέση με την ταινία του Φόλμαν, ισχυρές πιθανότητες έχουν να φύγουν με βραβείο οι περισσότερες ταινίες του διαγωνιστικού προγράμματος, εκτός ίσως από την αρκούντως αυτιστική «Γυναίκα Χωρίς Κεφάλι» της Λουκρισία Μαρτέλ και το «κάκιστο», κατά γενική ομολογία, «The Palermo Shooting» του Βιμ Βέντερς. Οσοι, ωστόσο, επιμένουν πως η ελπίδα πεθαίνει τελευταία γνωρίζουν καλύτερα, γιατί μια ταινία (που οι περισσότεροι είχαν ξεχάσει πως συμμετέχει καν στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα) κατάφερε «στο νήμα» να αλλάξει ολόκληρη την εικόνα του φεστιβάλ.

Με τίτλο «Entre Les Murs» η τελευταία ταινία του σπουδαίου γάλλου σκηνοθέτη Λοράν Καντέ («Ελεύθερος Ωραρίου») διεκδικεί αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές τον τίτλο της καλύτερης, πιο αφοπλιστικής και πιο σημαντικής ταινίας ολόκληρου του φεστιβάλ. Ξεκινώντας από ένα εκπαιδευτικό πρότζεκτ και χρησιμοποιώντας αληθινούς μαθητές και δασκάλους, ο Καντέ τοποθετεί την κάμερα του στο εσωτερικό μία τάξης γυμνασίου στο σημερινό Παρίσι και απλά μεγαλουργεί. Παρακολουθώντας, στην πραγματικότητα, στιγμιότυπα από τις ημέρες στο σχολείο και τις σχέσεις των μαθητών με τους καθηγητές, ο Καντέ στρέφει το βλέμμα του στην πολυσυλλεκτικότητα (φυλετική, διανοητική, ψυχολογική κ.α.) των μαθητών και στην από τη φύση τους επαναστατική τους διάθεση για να φτιάξει μια πολεμική ταινία. Με αντιπάλους τους μαθητές και τους καθηγητές, όπλα την γλώσσα και τη δύναμη της και απώλειες την διακρώς αυξανόμενη αγωνία ενός ανθρώπου (του νεαρού καθηγητή των γαλλικών στον οποίο επικεντρώνεται η ταινία) να βρει τον σωστό τρόπο για να διδάξει, να νουθετήσει και να επιβληθεί, το «Entre Les Murs» (μεταφράζεται ως «Μέσα Στους Τοίχους») είναι τελικά ο χάρτης μιας εμπόλεμης ζώνης. Ο χάρτης των σημερινών δυτικών κοινωνιών που με τόση ακρίβεια, τρυφερότητα, αξιοπρέπεια, καλώς εννοούμενη πολιτική ορθότητα και κριτική σκέψη ο Καντέ παραδίδει προς κάθε ενδιαφερόμενο. Αν μπορούσα να επηρεάσω την οποιαδήποτε επιτροπή, ο Χρυσός Φοίνικας θα ήταν δικός του. Αλλά, ξέρετε, τα βραβεία είναι λίγο σαν τον καιρό. Ξεκίνησα να γράφω αυτό το κείμενο με βροχή και τώρα έξω έχει ήλιο.

Μανώλης Κρανάκης

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ