Bacurau

«Μπακουράου» ονομάζουν στη Βραζιλία ένα είδος νυκτόβιου πτηνού, το οποίο έχει την ικανότητα να καμουφλάρεται για να μη γίνεται εύκολα αντιληπτό. «Μπακουράου» είναι και το όνομα ενός απομακρυσμένου χωριάτικου οικισμού στα βόρεια της χώρας, ξεχασμένου από τον έξω κόσμο και τον πολιτισμό. Οι κάτοικοί του ζουν ενωμένοι, αγκαλιάζουν τη μητριαρχία ως μοναδική εξουσία του τόπου και έχουν προ καιρού γυρίσει επιδεικτικά την πλάτη στα βρώμικα παιχνίδια του διεφθαρμένου δημάρχου της περιοχής. 

Όπως μας ενημερώνει στο ξεκίνημά της η ταινία, η δράση τοποθετείται «λίγα χρόνια από τώρα» παρ' όλο που μοιάζει να εκτυλίσσεται σε κάποιο μακρινό και αρκετά πρωτόγονο σε συνθήκες παρελθόν. Όπως γίνεται αντιληπτό από την αρχή, επίσης, ένας αδιόρατος κίνδυνος καραδοκεί όχι πολύ μακριά από το φιλήσυχο χωριό: μια δυσδιάκριτη απειλή η οποία αρχίζει και παίρνει σαφέστερο σχήμα όταν η περιοχή σβήνεται μυστηριωδώς από τους ηλεκτρονικούς χάρτες, το σήμα χάνεται αιφνίδια από τα κινητά τηλέφωνα, παράξενοι επισκέπτες κάνουν την εμφάνισή τους και ένα μυστηριώδες drone που μοιάζει με ιπτάμενο δίσκο περιπολεί τους ουρανούς. 

Εξόχως παρανοϊκός συνδυασμός κοινωνικής αλληγορίας, επιστημονικής φαντασίας, δυστοπικού δράματος και γουέστερν

Το «Bacurau» μοιάζει με τον πιο ατίθασο συγγενή των προηγούμενων μεγάλου μήκους ταινιών του έκδηλα ταλαντούχου Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιου. Όπως το «Neighboring Sounds» (2012) γινόταν το χρονικό μιας Βραζιλίας την οποία καταδυναστεύει το παρελθόν της και φοβίζει ακόμη περισσότερο το σκοτεινό μέλλον της, έτσι και το καινούργιο του φιλμ συλλαμβάνει τη βίαιη αναμέτρηση του παλιού με τον μοντέρνο κόσμο. Όπως η πεισματάρα 65χρονη ηρωίδα του «Aquarius» (2016) ύψωνε περήφανο ανάστημα ενάντια στα αρπακτικά σχέδια μιας κατασκευαστικής εταιρείας να γκρεμίσει το πατρικό της σπίτι, έτσι και οι κάτοικοι του «Bacurau» καλούνται να υπερασπιστούν τη δική τους ιδιοκτησία απέναντι σε ακόμη πιο αιμοδιψή αρπαχτικά.  

Αντίθετα με τα προηγούμενα φιλμ του, ωστόσο, ο Βραζιλιάνος σκηνοθέτης μετατρέπει το «Bacurau» σε ένα απρόβλεπτων διαθέσεων κινηματογραφικό πλάσμα, το οποίο δεν φοβάται να αναμείξει ετερόκλητα φιλμικά είδη, να ισορροπήσει ανάμεσα στο δράμα, το μακάβριο χιούμορ, την περιπέτεια και τον καθαρό τρόμο ή να φλερτάρει ξεδιάντροπα με το αλλόκοτο (καθόλου τυχαία η παρουσία του ύψιστου cult ειδώλου Ούντο Κιέρ σε βασικό ρόλο). 

Με μια απρόβλεπτη αλληλουχία σκηνών, εμπνευσμένη αναγωγή προσώπων και γεγονότων στις διαστάσεις του μυθικού, παραλληλισμούς με τη σημερινή κατάσταση μιας Βραζιλίας που τελεί υπό ακροδεξιά κυβέρνηση και την έξυπνη ιδέα να μην επικεντρωθεί σε έναν-δυο βασικούς χαρακτήρες αλλά να μετατρέψει μια ολόκληρη κοινότητα σε πρωταγωνιστή, η ταινία καταφέρνει τον διαρκή αιφνιδιασμό του θεατή, περιέχει εντυπωσιακή widescreen φωτογραφία και επιφυλάσσει πολλά αξιομνημόνευτα στιγμιότυπα. Αν κάπου στραβοπατά, αυτό είναι σίγουρα στον άτσαλο γελοιογραφικό τρόπο με τον οποίο  αναπαριστά τους δολοφονικούς «ξένους», κάτι το οποίο επηρεάζει μοιραία και τις ερμηνείες των ηθοποιών στους συγκεκριμένους ρόλους. Επί της ουσίας, όμως, εικονογραφεί μια άγρια φαντασίωση εκδίκησης κατά την οποία οι φτωχοί και καταπιεσμένοι οργανώνουν το επιθετικό αντάρτικό τους ενάντια σε όσους μηχανεύονται την εκμετάλλευση ή τον αφανισμό τους. 

Ανάμεσα στα γουέστερν αιματοκυλίσματα του Σαμ Πέκινπα και τους απεγνωσμένους ήρωες του cinema novo, το «Bacurau» είναι ένα θηριώδες παραμύθι που παίρνει την αντι-αποικιοκρατική του κριτική και την αέναη ιστορία των εξεγερθέντων αδύναμων της ανθρωπότητας και τις προσαρμόζει στις ριψοκίνδυνες ευαισθησίες των b movies.  Μέσα από τον πυρετικό φακό των δυο σκηνοθετών, το μέλλον αντανακλά ουσιαστικά το παρόν, η αναχρονιστική Βραζιλία αντικατοπτρίζει τη διχασμένη σημερινή χώρα του Ζαΐχ Μπολσονάρου και η τραγωδία μετατρέπεται σε απελευθερωτική ουτοπία, μέσα από την αναπόφευκτη επέμβαση των όπλων. Άντε και κάποιων ευεργετικών ψυχοτροπικών ουσιών.