Το πρωτότυπο τραγούδι του «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» κυκλοφορεί 50+ χρόνια μετά την πρεμιέρα της ταινίας

Περισσότερα από 50 χρόνια μετά την κυκλοφορία του στις αίθουσες το 1968, ο μαύρος, κινηματογραφικός μονόλιθος του Στάνλεϊ Κιούμπρικ προσθέτει ένα ακόμη στοιχείο στο αινιγματικό του παζλ, και μάλιστα μουσικό.

Οι περισσότεροι γνωρίζουν ήδη την ιστορία για το αποριφθέν score του «2001» με την υπογραφή του Άλεξ Νορθ, το οποίο αντικαταστάθηκε από τις ατμοσφαιρικές κλασικές συνθέσεις των Γιόχαν, Ρίτσαρντ Στράους και τους avant-garde πειραματισμούς του Λίγκετι. Αυτό που αγνοούσαμε, όμως, μέχρι τώρα ήταν το γεγονός πως ο Κιούμπρικ είχε ζητήσει ένα πρωτότυπο τραγούδι για την ταινία. Το τραγούδι με τίτλο «2001: A Garden of Personal Mirrors» δεν συμπεριλήφθηκε τελικά στην ταινία και έμεινε «χαμένο» για 53 χρόνια.

«Το τραγούδι είχε την πρώτη δημόσια μετάδοσή του πριν λίγες εβδομάδες στην ραδιοφωνική εκπομπή μου στο Scala Radio», δήλωσε ο κινηματογραφικός συντάκτης του Observer Μαρκ Κέρμοουντ. «Οι αντιδράσεις του κοινού δημιούργησαν πόλωση, αλλά έχω την υποψία πως θα το λατρέψουν σταδιακά.  Σου μένει στ' αυτί!». Σε ερμηνεία Ναόμι Γκάρντνερ, το πρωτάκουστο κομμάτι φέρει την υπογραφή του κινηματογραφικού παραγωγού («Στιγμιότυπα») και υπεύθυνου δημοσίων σχέσεων του Κιούμπρικ, Μάικ Κάπλαν, με τον ίδιο να παίζει πιάνο.

«Σκοπός του κομματιού ήταν να συλλάβει τις διαφορετικές απαντήσεις που δημιουργούσε το 2001 στο κοινό και στα Μ.Μ.Ε., τα πολλά επίπεδα ερμηνείας και εκτίμησης, από τα υπερβατικά εικαστικά ως το μεταφυσικό φως. Θέλαμε να ενσταλάξουμε την περιέργεια στο κοινό για κάτι που δεν είχε παρακολουθήσει ακόμα αλλά θα γινόταν πολιτιστικό φαινόμενο», σημειώνει ο Κάπλαν.

Ο Κιούμπρικ ζήτησε στον Κάπλαν να ασχοληθεί με το τραγούδι κατά την διάρκεια μιας συνάντησης με την MGM Records, στην οποία είχε μόλις ακούσει (και απογοητευτεί) από ένα άλλο demo που προοριζόταν για την ταινία. Ο σκηνοθέτης πίστευε πως ο Κάπλαν κατανοούσε καλύτερα τα νοήματα του «2001». 

Η ιδέα για ένα πρωτότυπο τραγούδι είχε προκύψει από την ανάγκη να επικοινωνηθεί η ταινία. «Είμασταν αντιμέτωποι με ένα μεταφυσικό δράμα που εμπεριέχει την εξέλιξη, την μετενσάρκωση, την ομορφιά του διαστήματος, τον τρόμο της επιστήμης, το μυστήριο της ανθρωπότητας που ζητούσε από κοινό και κριτικούς να παραδοθούν στον μοναδικό ρυθμό του», εξηγεί ο Κάπλαν στην Guardian. «Με μία οπτική αφήγηση που διατρέχει χιλιετίες, τα 161 λεπτά της ταινίας περιλάμβαναν μόλις 22 λεπτά διαλόγου».

Όταν ο Κάπλαν παρέδωσε το «2001: A Garden of Personal Mirrors» ο Κιούμπρικ δεν έμεινε ικανοποιημένος, παρότι σύμφωνα με τον συνθέτη/παραγωγό του άρεσε πολύ ο τίτλος, γιατί δεν μπορούσε να φανταστεί αν θα γινόταν επιτυχία. Παρόλα αυτά, οι δυο τους έγιναν φίλοι και μακροχρόνιοι συνεργάτες.

Εσείς δεν έχετε παρά να ακούσετε στην συνέχεια το «2001: A Garden of Personal Mirrors» και ελπίζουμε αυτό να σταθεί αφορμή για ένα ακόμη ταξίδι στην περίτεχνη «οδύσσεια» ενός ιδιοφυούς καλλιτέχνη.