Κάννες 2023: Με το «The Pot-au-Feu» ο Τραν Αν Χουνγκ μας σερβίρει μια από τις πιο ξελιγωτικές κινηματογραφικές εμπειρίες των τελευταίων ετών
Όποια πικρή γεύση άφησαν στην παλέτα μας οι παραφωνίες του φετινού Φεστιβάλ Καννών ξεπλύθηκε από τις ντελικάτες γαστριμαργικές απολαύσεις που μας χάρισε σε αφθονία η νέα ταινία του Γαλλο-Βιετναμέζου δημιουργού.
Από το «Tanpopo» μέχρι το «Δείπνο της Μπαμπέτ» κι από ‘κει στο «Φαΐ Ποτό Αρσενικό Θηλυκό» του Ανγκ Λι, μετριούνται πραγματικά στα δάχτυλα του ενός χεριού οι ταινίες που έχουν καταφέρει να μετουσιώσουν την τέχνη της μαγειρικής, τη μαγεία της γαστρονομίας, αλλά και την κοινωνική πτυχή του φαγητού, σε μια ουσιαστική κινηματογραφική εμπειρία ικανή να ερεθίσει ταυτόχρονα το μυαλό και τις αισθήσεις.
Κάπως έτσι, παίρνοντας δυναμικά τη σκυτάλη από τους προκατόχους του, το «The Pot- au-Feu» του Τραν Αν Χουνγκ στάθηκε μια από τις ευχάριστες εκπλήξεις στο Διαγωνιστικό Τμήμα του φετινού Φεστιβάλ Καννών και, συνάμα, μια από τις πιο ξελιγωτικές ταινίες που έχουμε δει εδώ και πολλά χρόνια. Ο Γαλλο-Βιετναμέζος δημιουργός ταινιών όπως το υποψήφιο για Όσκαρ «Άρωμα της Πράσινης Παπάγιας», το «Cyclo» και το «Νορβηγικό Δάσος», μας μεταφέρει στη Γαλλία του 1885 και στο φιλόξενο αρχοντικό του διάσημου γκουρμέ αριστοκράτη Ντοντέν Μπουφάν (Μπενουά Μαζιμέλ), ο οποίος με την πολύτιμη συνδρομή της εδώ και 20 χρόνια πιστής μαγείρισσάς του, Εζενί (Ζιλιέτ Μπινός), μετατρέπει την ευρύχωρη κουζίνα του σε έναν τόπο μαγικών αλχημειών και περίτεχνων πιάτων.
Η δεξιοτεχνικά ενορχηστρωμένη εναρκτήρια σεκάνς της ταινίας μάς εισάγει απευθείας σε αυτό, το σημαντικότερο δωμάτιο του σπιτιού, και ταυτόχρονα στη σπάνια σύμπνοια που συνδέει δύο αληθινές αδελφές ψυχές, καθώς ο Ντοντέν και η Εζενί, δίχως πολλά λόγια, δίνουν ψυχή σε δεκάδες μαγειρικά σκεύη, μεταχειρίζονται με έκδηλη αγάπη τα εκλεκτά υλικά τους και μετατρέπουν την πυρετώδη διαδικασία του μαγειρέματος σε μια σειρά από περίπλοκες παρασκευές προορισμένες να προκαλέσουν έκρηξη στους σιελογόνους αδένες τόσο των καλεσμένων τους όσο και του θαμπωμένου κοινού. Για πάνω από είκοσι λεπτά, τους παρακολουθούμε, σχεδόν με κομμένη ανάσα, να σκύβουν πάνω από τηγάνια, σουρωτήρια και κατσαρόλες, πολύχρωμα λαχανικά, ζουμερά κρέατα και λαχταριστά θαλασσινά, ενεργώντας θαρρείς σαν ένα κοινό σώμα και μυαλό, αλληλοσυμπληρώνοντας ιδανικά ο ένας τον άλλον.
Διόλου τυχαία, η μοναδική αυτή συνέργεια ανάμεσα στον Ντοντέν και την Εζενί μεταφέρεται ενίοτε και στο κρεβάτι. Και εδώ είναι που ο Τραν Αν Χουνγκ (με ένα πρωτότυπο σενάριο που θυμίζει –με την καλή έννοια– λογοτεχνική διασκευή, χωρίς να είναι πραγματικά) μετατρέπει μια ταινία που κάλλιστα θα μπορούσε να εγκλωβιστεί σε μια πολυτελή αλλά στεγνή καλλιγραφία εποχής, σε κάτι βαθύτερο και πιο εκλεπτυσμένο, και την ερωτική ιστορία στην καρδιά της σε κάτι πολύ πιο ριξικέλευθο (για την περίοδο στην οποία εκτυλίσσεται το φιλμ) από ένα συμβατικά ρομαντικό κερασάκι στο απαράμιλλο μενού που παρατίθεται μπροστά στα μάτια μας.
Κι αυτό γιατί ο χαρακτήρας της Εζενί είναι μια ανεξάρτητη γυναίκα-αυθεντική καλλιτέχνης, έστω κι αν δεν το παραδέχεται, που αρνείται να περιορίσει τον εαυτό της στο καλούπι της καλής και υπάκουης συζύγου που επιτάσσουν οι κοινωνικές επιταγές της εποχής, κι ο Ντοντέν ένας άνδρας που σέβεται απόλυτα τις επιλογές της. Την ίδια στιγμή, η φροντίδα με την οποία οι δυο τους μαγειρεύουν ο ένας στον άλλον αποκαλύπτει τόσο τον απεριόριστο αλληλοσεβασμό τους όσο και την έλξη ανάμεσά τους (η σκηνή όπου ο Ντοντέν παρακολουθεί σιωπηλά την Εζενί να γεύεται τις εξαίσιες δημιουργίες του είναι απρόσμενα αισθησιακή) πολύ εντονότερα από τις (συχνά εκτός πλάνου) ερωτικές συνευρέσεις τους.
Κι αν κάποιες στιγμές το σενάριο του Τραν Αν Χουνγκ συγκρούεται με τις επιρροές της προαναφερθείσας κλασικίζουσας λογοτεχνίας, αυτό γίνεται φευγαλέα, μόνο και μόνο για να καταλήξει σε ένα φινάλε που εν τέλει ενισχύει ακόμα περισσότερο το όραμά του για ένα ήρεμα επαναστατικό ρομάντσο. Ένα ρομάντσο όπου και η παραμικρή προσθήκη στα υλικά αποδεικνύεται αναπόσπαστο μέρος της τελικής γευστικής ισορροπίας.
Βρείτε συγκεντρωμένες όλες τις ανταποκρίσεις, κριτικές, νέα και αφιερώματα του φετινού Φεστιβάλ Καννών εδώ: www.cinemagazine.gr/cannes
Το ΣΙΝΕΜΑ / cinemagazine.gr ταξιδεύει στις Κάννες με την AEGEAN και σας προσφέρει καθημερινές ανταποκρίσεις. Το 76o Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών πραγματοποιείται 16 - 27 Μαΐου 2023.