Αναμένοντας ακόμη ένα ξενύχτι γεμάτο από βραβεύσεις, ευχαριστήριους λόγους, επίσημες εμφανίσεις και, ελπίζουμε, και κάποια απρόοπτα, ανατρέχουμε σε αγαπημένες και χαρακτηριστικές στιγμές στην ιστορία του θεσμού - 86 τον αριθμό προς τιμήν των φετινών 86ων γενεθλίων του Όσκαρ.

Γιατί ο σεναριογράφος του «Milk», Ντάστιν Λανς Μπλακ, φανερά φορτισμένος αλλά ψύχραιμος και αξιοπρεπής, μιλά τόσο όμορφα και ουσιαστικά για την ελπίδα που του έδωσε ο πρωταγωνιστής της ταινίας που έγραψε, Χάρβεϊ Μιλκ, ότι μπορούσε να ζήσει την ζωή του χωρίς να αλλάξει αυτό που είναι, και στέλνει το ίδιο μήνυμα σε όσους γκέι νεαρούς και νεαρές ακούν από την Εκκλησία, την κυβέρνηση και την οικογένειά τους ότι είναι κατώτεροι, επειδή είναι αυτοί που είναι. (2009)

Γιατί μπορεί να το λέει για αστείο αλλά υπάρχει κάτι ειλικρινές στην εισαγωγική προσφώνηση του Σον Κόνερι «Κυρίες και κύριοι, φίλοι...και μερικοί εχθροί». (1988)

Γιατί η νίκη της Χάλι Μπέρι για το «Monster's Ball» είναι η πιο αρχετυπική στιγμή των Όσκαρ: μια πραγματικά ιστορική περίσταση (είναι το πρώτο Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου που κερδίζει μαύρη ηθοποιός), μία ηθοποιός χάνει εντελώς την ψυχραιμία της επί σκηνής και παραληρεί κλαίγοντας για αιώνια λεπτά (αν και η αρχή, που μιλά για όλες εκείνες τις γυναίκες που προήλθαν της ίδιας, είναι πράγματι συγκινητική), όλοι την παρακολουθούν με ένα μίγμα συμπάθειας και περιέργειας - γενικά σουμάρει τα Όσκαρ ιδανικά.

Και μέσα σε όλον τον χαμό, ακόμα γελάμε για το «enemy...enemy...emily...EMMY-award winning performance» σαρδάμ της εκφωνήτριας την ώρα που η Μπέρι έχει μόλις ακούσει το όνομά της και έχει αρχίσει να το χάνει. (2002)

Γιατί είναι μια αξιοπερίεργη βράβευση (ο Πολ Νιούμαν κερδίζει τιμητικό Όσκαρ και την επόμενη χρονιά κερδίζει ξανά, αυτή τη φορά για ερμηνεία του - στο «Χρώμα του Χρήματος») και ο απών από την τελετή Νιούμαν την χειρίζεται με χαρακτηριστική κουλ φινέτσα και ταπεινότητα, μακριά από υπερβολικούς συναισθηματισμούς και κορώνες. (1986)

Γιατί η Τζεραλντίν Πέιτζ συχνά αναφέρεται ως η πλέον σημαντικότερη θεατρική ηθοποιός στην ιστορία του αμερικανικού θεάτρου (κάτι που αναφέρει και ο παρουσιαστής Φ.Μάρεϊ Έιμπρααμ) και με αυτήν την βράβευση είδε και την κινηματογραφική της καριέρα να αναγνωρίζεται - και ας μην ήταν για ταινία που έχει επιβιώσει την δοκιμή του χρόνου - και τους συναδέλφους της να την καταχειροκροτούν.

Ούτε η ίδια δεν το περίμενε: ο λόγος που καθυστερεί κάπως να σηκωθεί για τη σκηνή, είναι ότι είχε βγάλει τα παπούτσια της, και τα έψαχνε κάτω από την μπροστινή της καρέκλα! (1985)

Γιατί είναι μακράν μία από τις πιο «επαναστατικές» πολιτικά στιγμές των Όσκαρ, αφού ο Μάικλ Μουρ (που κάλεσε επί σκηνής όλους τους συν-υποψηφίους του) επιτίθεται στα «πλασματικά» εκλογικά αποτελέσματα του 2000 (όταν ο Αλ Γκορ έχασε την προεδρία από τον Τζορτζ Μπους, παρόλο που κέρδισε περισσότερες ψήφους), τον «πλασματικό» πόλεμο στο Ιράκ, και τους «πλασματικούς» λόγους πίσω από αυτήν την κίνηση.

Για λίγα δευτερόλεπτα επικρατεί ένα μίνι-χάος: η ορχήστρα αρχίζει να παίζει, ακούγονται γιουχαΐσματα, καθώς και χειροκροτήματα, και η κάμερα απλώς κάνει πλάνα σε διάφορους σταρ που φαίνονται να αισθάνονται πολύ, πολύ άβολα. (2003)

Γιατί, μετά το παρατεταμένο χειροκρότημα, ο Λόρενς Ολίβιε, με την χαρακτηριστική του άρθρωση λόρδου και την σεξπιρική του περσόνα, παραδίδει μαθήματα υψηλών αγγλικών στον λογοτεχνικών τάσεων, λυρικό λόγο.

Η ξετρελαμένη αντίδραση του Γιον Βόιτ (δεν μπορεί να πιστέψει ότι άνθρωποι μπορούν να μιλήσουν έτσι!) στο 6:05 είναι απολαυστική. (1979)

Γιατί υπάρχει ταπεινοφροσύνη, και υπάρχει η ταπεινοφροσύνη του Άλεκ Γκίνες, ο οποίος δήλωσε ότι αισθάνεται απατεώνας παραλαμβάνοντας το τιμητικό βραβείο για το σύνολο της καριέρας του, αφού, όπως είπε, έμαθε νωρίς τη ζωή του ότι το καλύτερο για μια κινηματογραφική καριέρα είναι να μην κάνεις τίποτα (μπροστά στην κάμερα) και αυτό έχει κάνει από τότε. Επίσης, (παρουσιαστής) Ντάστιν Χόφμαν = εγγύηση. (1980)

Γιατί η συνάντηση του Pee Wee Herman, του Ρόμποκοπ και των κακών ρομπότ του «Star Wars» είναι ίσως ό,τι χειρότερο (και γι’ αυτό απολαυστικότατο) έχει γίνει ποτέ ως εισαγωγικό “σκετσάκι” πριν από βραβείο. Είναι τόσο απίστευτα κακό. (1988)

Γιατί ο Τζακ Μπλακ, ο Γουίλ Φέρελ και ο Τζον Σι Ράιλι σατιρίζουν ιδανικά την αλλεργία της Ακαδημίας στις κωμικές ερμηνείες και ταινίες (τις οποίες και σνομπάρει με την ίδια προθυμία που δείχνει σε ταινίες δράσης ή φαντασίας), με το «Comedian's Song», καυτηριάζοντας τις αδυναμίες των ψηφοφόρων: ο Γουίλ Φέρελ λέει ότι, για να κερδίσει Όσκαρ, θα παίξει το ρόλο ενός «άντρα χωρίς χέρια και πόδια που διδάσκει τον "Άμλετ" σε βιαστές!». (2007)

Γιατί μπορεί να μην είναι ακριβώς στιγμή από απονομή Όσκαρ αλλά είναι must: ο 30χρονος Στίβεν Σπίλμπεργκ παρακολουθεί ζωντανά την ανακοίνωση των υποψηφιοτήτων το 1976 - όμως δεν ακούει ποτέ το όνομά του στην κατηγορία Σκηνοθεσίας («Με νίκησε ο Φελίνι!») και κάνει ό,τι μπορεί για να μην δείξει την τεράστια απογοήτευσή του. Δεν τα καταφέρνει πολύ καλά. (1976)

Γιατί (πρέπει να) είναι ο συντομότερος ευχαριστήριος λόγος για τιμητικό Όσκαρ - ο Άλφρεντ Χίτσκοκ απλώς ευχαριστεί και αποχωρεί! (1968)

Γιατί όχι μόνο είναι ένα ξεκάθαρα δημοφιλέστατο βραβείο και ο λόγος ένα εύγλωττο μήνυμα ανοχής και ισότητας για την γκέι κοινότητα και την επιδημία του AIDS που την αποδεκάτισε, από τον νικητή Τομ Χανκς («Philadelphia»), αλλά και ο μόνος ευχαριστήριος λόγος που έχει εμπνεύσει την δική του ταινία: η αναφορά του στον γκέι καθηγητή του μετατράπηκε στην κεντρική ιδέα της εξαιρετικής κωμωδίας «In & Out» με τον Κέβιν Κλάιν. (1994)

Για την έκπληξη της Ίνγκριντ Μπέργκμαν λίγο πριν ανακοινώσει «Έχουμε ισοπαλία!» για το βραβείο Α' Γυναικείου Ρόλου ανάμεσα στην Κάθριν Χέμπορν («The Lion in the Winter») και την Μπάρμπρα Στρέιζαντ («Funny Girl») - ήταν μόλις η δεύτερη στην ιστορία του θεσμού. Για την ιστορία: αυτή η χρονιά ήταν η πρώτη που μεταδόθηκε ζωντανά σε παγκόσμιο επίπεδο. (1969)

Για την φράση του Ακίρα Κουροσάβα «δεν ξέρω αν αξίζω το βραβείο αυτό γιατί δεν έχω καταλάβει τον κινηματογράφο ακόμη» (!) αλλά και την ακόμη πιο σουρεαλιστική στιγμή που οι παρευρισκόμενοι τραγουδούν - χλιαρά - χρόνια πολλά στον Κουροσάβα, λίγο πριν εκείνος παραλάβει το τιμητικό του Όσκαρ. (1990)

Γιατί η ευγνώμων φράση «You like me right now, you like me!» της Σάλι Φιλντ (που κέρδισε για το «Places in the Heart») είναι πια εμβληματική, ακόμα και αν είναι για τους λάθος λόγους. (1985)

Για τον συγκινητικό φόρο τιμής του Κέβιν Σπέισι στον φίλο και προσωπικό ήρωά του, Τζακ Λέμον, τον οποίο και ονομάζει ως έμπνευση για την ερμηνεία του στο «American Beauty». (2000)

Γιατί είναι ακόμη μία θρυλικά αμφιλεγόμενη στιγμή: η Βανέσα Ρεντγκρέιβ έχει πριν λίγες στιγμές μιλήσει εναντίον των «σιωνιστών αλητών» που διαδήλωναν έξω από την αίθουσα εναντίον της, αλλά και εναντίον του Τζόζεφ ΜακΚάρθι και του Ρίτσαρντ Νίξον για τις αντι-κομμουνιστικές τους διώξεις (παραλαμβάνοντας το Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου για το «Julia»), και ο Πάντι Τσαγιέφσκι, σεναριογράφος του «Network» και παρουσιαστής των επόμενων βραβείων, σχολιάζει: «Έχω σιχαθεί να βλέπω μερικούς να εκμεταλλεύονται την περίσταση των Όσκαρ για να προωθήσουν την δική τους πολιτική προπαγάνδα. Θα έλεγα στην κυρία Ρεντγκρέι ότι η νίκη της δεν είναι κομβικό σημείο στην ιστορία, δεν χρειάζεται προκηρύξεις και ένα απλό ευχαριστώ θα αρκούσε.»

Όπως και με την βράβευση του Ελία Καζάν, η αίθουσα μοιράζεται σε όσους χειροκροτούν και επευφημούν και σε αυτούς που φαίνονται καθαρά ενοχλημένοι για τα λόγια του. Η Σίρλεϊ ΜακΛέιν και ο συνοδός της δεν ήταν στο ίδιο στρατόπεδο. (1978)

Γιατί ο Αυστραλός κωμικός Πολ Χόγκαν, στον πραγματικά ξεκαρδιστικό λόγο του, έδωσε την τέλεια συμβουλή σε όσους νικητές λένε ότι δεν αξίζουν το Όσκαρ («απλώς γνέψτε μας "όχι" από την θέση σας»), σατίρισε τις ατελείωτες απονομές, μίλησε ανοικτά για την ευχή του (όλων μας) οι τέσσερις χαμένοι να δείξουν ανοικτά την θλίψη/οργή/δυσαρέσκειά τους και προσπάθησε - οκ, όχι πραγματικά - να τους χαλαρώσει λίγο από το στρες της βραδιάς. (1986)

Διαβάστε το α' μέρος και το β' μέρος του αφιερώματος