To Γεγονός

Το «Γεγονός» της Οντρέ Ντιγούαν έτυχε να συμπέσει με την επαναφορά του οπισθοδρομικού νόμου κατά των αμβλώσεων στην πολιτεία του Τέξας. Έξι δεκαετίες μετά την περίοδο που εκτυλίσσεται η δράση του και υπάρχουν ακόμα μέρη του δυτικού κόσμου, όπου η γυναικεία αυτοδιάθεση δεν είναι αυτονόητη, ούτε καν από τον νομοθέτη. Αν και μας μεταφέρει πάρα πολύ πειστικά στα ‘60s, καταλαβαίνετε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για ταινία εποχής. Είναι μια ταινία επίκαιρης κοινωνικής θεματολογίας που τυχαίνει να διαδραματίζεται στη Γαλλία των 60s. Το πρώτο που αναγνωρίζεις στη Ντιγουάν, η οποία μπαίνει με το σπαθί της στο κλαμπ των υποσχόμενων Ευρωπαίων δημιουργών, είναι ότι η ηρωίδα της δεν ανήκει σε εκείνες τις υποπεριπτώσεις που το μέτωπο του «ναι μεν αλλά» αποδέχεται ως θεμιτές. Το έμβρυο που κυοφορεί δεν είναι προϊόν μη συναινετικής συνουσίας, ούτε φέρει σοβαρά κι ανεπανόρθωτα προβλήματα υγείας. Πρόκειται απλά για την περίπτωση μιας νεαρής γυναίκας που αποφασίζει ότι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να φέρει ένα παιδί στον κόσμο. Γιατί είναι μικρή, γιατί θα σταθεί τροχοπέδη στα όνειρά της, γιατί δεν θα έχει βοήθεια από τον σύντροφό της, γιατί πολύ απλά δεν θέλει και δεν (θα έπρεπε να) μας πέφτει κανένας λόγος.

To πρόβλημα για την Ανν, τη νεαρή φοιτήτρια λογοτεχνίας που βρίσκεται ξαφνικά έγκυος, είναι ότι ζει στη Γαλλία των ‘60s, όταν ακόμα η άμβλωση ήταν μια πράξη ποινικά κολάσιμη. Η Ντιγουάν καταγράφει νταρντενικά, με την κάμερα στο χέρι, τις απρόσφορες απόπειρές της Aνν να βρει μια λύση. Ο κλοιός γύρω της στενεύει, ακόμα και  το κάδρο της ταινίας είναι 1.37:1, ενώ μια σειρά από κάρτες μας ενημερώνουν τακτικά για τις συμπληρωμένες εβδομάδες εγκυμοσύνης. Είναι φανερό ότι η Ντιγουάν θέλει να κάνει ένα θρίλερ γύρω από τον αγώνα μιας γυναίκας να κερδίσει το δικαίωμα της επιλογής πάνω στο σώμα της και στη ζωή της. Το διαρκές αίσθημα απειλής του «4 μήνες, 3 εβδομάδες, 2 ημέρες» δεν το προσεγγίζει, υπάρχουν όμως εκλεκτικές συγγένειες με εκείνη την ταινία, πέρα από την θεματική της άμβλωσης.

Η Ντιγουάν πετυχαίνει πολλά περισσότερα από μια ταινία ιδεών και παρατακτικών επιχειρημάτων

Όπως ο Μουνγκίου αναδείκνυε τον τρόμο και την καταστολή εντός ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος όχι μέσω σχηματικών καταστάσεων και μονολιθικών εκπροσώπων του, αλλά αποδίδοντας κινηματογραφικά την αίσθηση της διαρκούς αγωνίας και του φόβου που διέπει κάποιον που αναγκάζεται να ζήσει υπό αυτές τις συνθήκες, έτσι και η Ντιγουάν τοποθετεί τον θεατή στη θέση μιας γυναίκας που παλεύει για την προσωπική της ελευθερία απέναντι στον νόμο, στην άγνοια και την επιθετικότητα των γύρω της, ακόμα και στον εσωτερικευμένο μισογυνισμό των ομόφυλών της.

Αν και πρόκειται ασφαλώς για ταινία ατζέντας, δεν είναι μια ταινία «ντουντούκας». Απουσιάζει ο διδακτισμός που συνοδεύει μια τέτοια δημιουργία, ενώ και η ίδια η ηρωίδα δεν είναι μια αγωνίστρια, ένας χαρακτήρας συμβολικός, πάνω στον οποίο στηρίζονται οι διεκδικήσεις του φεμινιστικού κινήματος. Είναι μια απλή, νεαρή γυναίκα που έχει τους φόβους της, τις αμφιβολίες της και τις αγωνίες της και βρίσκει το σθένος να διεκδικήσει τα αυτονόητα. Και ίσως αυτή η φιλμική προσομοίωση, αν και λιγότερο νευρώδης από όσο φαίνεται να επιθυμούσε η Ντιγουάν -το στοιχείο του θρίλερ παίρνει μπροστά μόνο στο τελευταίο εικοσάλεπτο-, πετυχαίνει πολλά περισσότερα από μια ταινία ιδεών και παρατακτικών επιχειρημάτων.