9:46
21/5

Κάννες 2023: Το «Killers of the Flower Moon» του Μάρτιν Σκορσέζε διηγείται τη Μεγάλη Αμερικανική Τραγωδία

Η Αμερικανική Ιστορία είναι γεμάτη θαμμένους σκελετούς που περιμένουν κάποιον να τους ανακαλύψει. Μερικούς από τους σκελετούς αυτούς έφερε στην επιφάνεια πριν μερικά χρόνια το βιβλίο από το οποίο εμπνεύστηκε τον τίτλο και το περιεχόμενό της η νέα ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε. Κατόπιν δεκαετούς έρευνας ο συγγραφέας του, Ντέιβιντ Γκραν, ξεσκέπασε το συγκλονιστικό χρονικό μιας σειράς δολοφονιών οι οποίες συνέβησαν στην επαρχία Όσειτζ της Οκλαχόμα πριν περίπου έναν αιώνα και που, παρά τη στυγνότητά τους, με τον καιρό οι λεπτομέρειές τους σβήστηκαν από τη συλλογική μνήμη. 

Μια γκανγκστερικών προδιαγραφών και βιβλικών αποήχων αλληγορία της μισαλλόδοξης και βλοσυρής Αμερικής

Όλα συνέβησαν στο ξεκίνημα της δεκαετίας του '20, όταν οι φτωχοί Ινδιάνοι της περιοχής ανακάλυψαν κοιτάσματα πετρελαίου στα άγονα εδάφη που διάλεξαν να καλλιεργήσουν, απέκτησαν μεμιάς ζηλευτό πλούτο εκεί που μέχρι πρότινος ζούσαν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας και σύντομα άρχισαν ένας προς έναν να πέφτουν νεκροί κάτω από τα αδιάφορα βλέμματα της ντόπιας κοινωνίας και την εθελοτυφλία των τοπικών Αρχών. Το κίνητρο πίσω από τις δολοφονίες αυτές εντοπίζεται φυσικά σε δύο αρχέγονες ανθρώπινες αδυναμίες, τον φθόνο και την απληστία. Όμως, όπως απέδειξε στις σελίδες του βιβλίου του ο Γκραν, τα αιματηρά περιστατικά της επαρχίας Όσειτζ δεν ήταν καθόλου μεμονωμένα αλλά αποτέλεσαν κομμάτια μιας ευρύτερης συνωμοσίας με σκοπό την εξουδετέρωση των γηγενών και την καπηλεία των περιουσιών τους. 

Αυτή είναι η μία από τις ιστορίες που διηγείται στην ταινία του ο Σκορσέζε. Η άλλη αφορά στην κυριολεκτικά δηλητηριώδη ερωτική σχέση μιας νεαρής ιθαγενούς με τον καταστροφικά αφελή και εύκολα καθοδηγούμενο άντρα που διαλέγει ως σύζυγό της. Και γύρω από τις δύο αυτές αλληλοσυνδεόμενες ιστορίες, το «Killers of the Flower Moon» διηγείται την ακόμη μεγαλύτερη ιστορία που είναι εκείνη του βίαιου περάσματος της Αμερικής από την εποχή της Άγριας Δύσης και των αμείλικτων νόμων της στο μοντέρνο κόσμο που ανατέλλει με τον ερχομό του 20ού αιώνα. Ή, αλλιώς, η αιματηρή ενηλικίωση μιας νεαρής ακόμη χώρας η οποία αδυνατεί μέχρι σήμερα να αποτινάξει την αρπακτική και ρατσιστική φύση της. 

Η αιματηρή ενηλικίωση μιας νεαρής ακόμη χώρας η οποία αδυνατεί μέχρι σήμερα να αποτινάξει την αρπακτική και ρατσιστική φύση της

Με τη βοήθεια του Έρικ Ροθ στο σενάριο, και με τρεισήμισι πυκνές ώρες στη διάθεσή του, ο Σκορσέζε επικαλείται για άλλη μια φορά τη μυθολογία του γκανγκστερισμού προκειμένου να οδηγηθεί σε μια βιβλικών απόηχων αλληγορία της μισαλλόδοξης και βλοσυρής Αμερικής και της λευκής φυλής ως αγέλης λύκων έτοιμων να κατασπαράξουν ανά πάσα στιγμή όσους κρίνουν φυλετικά και ταξικά κατώτερους. Παρά την πληθώρα δευτερευόντων χαρακτήρων, το φιλμ μοιράζει το βάρος της αφήγησης σε δύο κεντρικά πρόσωπα: τον βετεράνο πολέμου του Λεονάρντο Ντι Κάπριο με τη δραματική ανοησία που τον κάνει έρμαιο σκοτεινών σχεδίων, τις συνέπειες των οποίων ουδέποτε κάνει τον κόπο να συλλογιστεί, και τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο, καταπληκτικό (και σε σημεία σαρδόνια αστείο) στο ρόλο του μακιαβελικού γαιοκτήμονα ο οποίος κινεί σατανικά και ολέθρια τα νήματα της περιοχής. 

Γύρω τους, ο Σκορσέζε χτίζει μεθοδικά το πικρό έπος του, ανταλλάσσοντας τις εντάσεις και τους τόνους αλλοτινών σκηνοθεσιών του για κάτι πιο βραδυφλεγές και πένθιμο και ζητώντας από το κοινό να τον ακολουθήσει υπομονετικά καθώς θα κλιμακώνει δραματικά την ταινία του, οδηγώντας την σε ένα από τα ωραιότερα φινάλε ολόκληρης της φιλμογραφίας του: εκεί όπου η Ιστορία μετατρέπεται σε θέαμα, η τραγωδία μεταμορφώνεται σε ψυχαγωγία και ο ίδιος ο σκηνοθέτης εμφανίζεται για να αποκαταστήσει μέσω του σινεμά την αλήθεια και να κλείσει τα στόματα όσων την παραχαράσσουν. Μπορεί η ταινία να μην δικαιώνει πλήρως τη μεγάλη διάρκειά της, όμως στα 80 του πλέον χρόνια και με αμείωτο πάθος, ο σημαντικότερος εν ζωή δημιουργός του αμερικανικού σινεμά έχει κάθε δικαίωμα να μακρηγορεί. 

Βρείτε συγκεντρωμένες όλες τις ανταποκρίσεις, κριτικές, νέα και αφιερώματα του φετινού Φεστιβάλ Καννών εδώ: www.cinemagazine.gr/cannes

Το ΣΙΝΕΜΑ / cinemagazine.gr ταξιδεύει στις Κάννες με την AEGEAN και σας προσφέρει καθημερινές ανταποκρίσεις. Το 76o Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών πραγματοποιείται 16 - 27 Μαΐου 2023.