Fight Club - ταινιες || cinemagazine.gr

Fight Club

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1999
    ΠΑΡΑΓΩΓΗ: ΗΠΑ, Γερμανία, Ιταλία
    ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντέιβιντ Φίντσερ
    ΣΕΝΑΡΙΟ: Τζιμ Ουλς
    ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Έντουαρντ Νόρτον, Μπραντ Πιτ, Έλενα Μπόναμ Κάρτερ
    ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Τζεφ Κρόνενγουερθ
    ΜΟΥΣΙΚΗ: The Dust Brothers
    ΜΟΝΤΑΖ: Τζέιμς Χέιγκουντ
    ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 139'
    ΔΙΑΝΟΜΗ: Odeon
    Fight Club

Πέρα από τα είδη, πέρα από τη λογική: η νέα ταινία τού πάντα απρόβλεπτου Ντέιβιντ Φίντσερ είναι πραγματικά ένα πολύ παράξενο πλάσμα…

Από τον Γιάννη Δεληολάνη

Το «Fight Club» είναι απρόοπτο και έξυπνο, πράγματι, σαν κάτι ζωντανό. Τα μυστικά του -αν υπάρχουν-κρύβονται σε μονοπάτια διαφορετικά από εκείνο στο οποίο παρασύρει το θεατή. Αν υπάρχουν. Βλέπετε, εκτός των άλλων, σε αυτό το «πλάσμα» είναι όλα…πλασματικά. Όλα πιθανότητες. Όλα ψέματα. Όταν όμως το συνειδητοποιείς, είναι πια αργά για να βγεις από το φιλμ-παγίδα. Σε μια μοιραία στιγμή (στην αρχή ή στο τέλος) τα πάντα αλλάζουν και καταστρέφονται -οι σκέψεις μαζί με τη«βιτρίνα» των ουρανοξυστών του φινάλε- και το «Fight Club» κάνει το αληθινό και αλλόκοτο δώρο του στο νου του κοινού…μια στιγμή κενού.

Ο Εντ Νόρτον, γιάπης σε κατάσταση οριακής κόπωσης, γνωρίζει έναν ιδιόρρυθμο αναρχικό συνομήλικό του, ο οποίος δημιουργεί μαζί του το Fight Club -σεσιόν άγριου ξύλου μεταξύ αντρών. Αρχικά εκτόνωση, μετά πάθος και μετά καταστροφική επανάσταση, το Fight Club απλώνεται σαν ιός σε ολόκληρη την Αμερική. Τελευταία στιγμή, ο ήρωάς μας προσπαθεί να σταματήσει τα πάντα…

Η λέξη καταστροφή επανέρχεται, και δίκαια. Αυτός είναι ο σκοπός του «Fight Club» -ένα βίαιο ξύπνημα, πέρα ή πίσω από τους μηχανισμούς της πλοκής. Όλα γκρεμίζονται μαζί και τα κινηματογραφικά είδη με τη χαριστική βολή να έρχεται στα τελευταία δεκαπέντε λεπτά του φιλμ. Τότε το Club ρισκάρει τα πάντα, πυροδοτώντας με ένα αξιοθαύμαστο θράσος τα εκρηκτικά που δεν παρέλειψε να «φυτέψει» και στα δικά του θεμέλια. Και οι ζημιές είναι πράγματι εντυπωσιακές…

Μια κραυγή ενθουσιώδους μηδενισμού στην καρδιά της συντηρητικής Αμερικής, από ένα σκηνοθέτη-σαμποτέρ στην καρδιά του σύγχρονου Χόλιγουντ

Θεατές και κριτικοί ενδέχεται να προβληματιστούν πολύ με το τι ακριβώς συμβαίνει μέσα στην ταινία. Κακώς, γιατί η ουσία δε βρίσκεται «μέσα» στο Club, αλλά στην ίδια την κατασκευή του. Αυτή είναι ο εκρηκτικός μηχανισμός, η πλοκή είναι μονάχα ο πυροκροτητής. Το «νόημά» της αναπαράγει τη χαοτική επιθυμία της μορφής, τίποτε παραπάνω -αυτό ξεκαθαρίζει στο φινάλε. Δεν υπάρχει κάποια έννοια συμβατικής πραγματικότητας, κάποιος «αληθινός χώρος» σε αυτή την ιστορία. Από μια άποψη, όλα συμβαίνουν στο κεφάλι του ήρωα, ή στο δικά μας -ένα περίεργο όνειρο που ταράζει τον ύπνο ώσπου να μας ξυπνήσει. Ο ήρωας και η ταινία στρέφονται κατά του εαυτού τους, για εκείνον το θέμα τυποποιείται και σεξουαλικά (ο ευνουχισμένος αποτελεί εμμονή για το σενάριο), συνηγορώντας σε μια πολλαπλή απώλεια ταυτότητας, που είναι και το κυρίαρχο point της όλης ιστορίας.

Τα υπόλοιπα -σεξ και βία- αποτελούν προπέτασμα καπνού (όλα μηδενίζονται ως το φινάλε) ή δολώματα για τα «δηματικά σχολεία» της συμβατικής ψυχανάλυσης και κοινωνιολογίας, οι Αμερικανοί τσίμπησαν δυνατά στη δεύτερη, οι «πονηροί» Ευρωπαίοι θα βιαστούν να κάνουν το ίδιο, αλλά με την πρώτη. Ευτυχώς το «Fight Club» είναι «όλα και τίποτα» -διαθέτει αρκετά κρυφό μα έντονα καυστικό χιούμορ για να χαμογελάσει ευγενικά σε όλες τις ερμηνείες -πριν τις προσπεράσει. Το «φιλικό-στην-ανάλυση» ύφος του φιλμ αποτελεί την τελική παγίδα του. Όλα πιθανότητες, όλα ψέματα…μαζί και οι ερμηνείες τους. Τόσο απλό, τόσο σοκαριστικό αυτο το Club καταγράφεται σαν ένα ανεπίλυτο στρυφνό αίνιγμα στη μνήμη της λογικής, πατώντας ακριβώς με αυτόν τον τρόπο όλα τα κατάλληλα κουμπιά και υπογράφοντας (τουλάχιστον στις ΗΠΑ) την εμπορική θανατική του καταδίκη.

Ο Φίντσερ εντυπωσιάζει σκηνοθετικά, ακόμη όμως περισσότερο με την ασίγαστη αντισυμβατικότητά του στην επιλογή των θεμάτων και του σεναρίου, όπου στηρίζονται όλες οι ως τώρα ταινίες του (οι οποίες με την εξαίρεση του οριακά σκοτεινού μα απρόσμενα επιτυχημένου «Seven», διχάζουν κοινό και κριτικούς). Η μουσική των Dust Brothers συμβάλλει κατάλληλα στην ατμόσφαιρα της βίας, ενώ ο Νόρτον, παρ’ όλο που έχει το «συγκρατημένο» ρόλο, κερδίζει εύκολα τις εντυπώσεις στις ερμηνείες από τον Μπραντ Πιτ.

Όλα στην παραγωγή είναι προσεγμένα, μα απομένουν σαν λεπτομέρειες δίπλα στον ακατέργαστο, ανεξέλεγκτο δυναμικό πυρήνα του «Fight Club» - μια κραυγή ενθουσιώδους μηδενισμού στην καρδιά της συντηρητικής Αμερικής, από ένα σκηνοθέτη-σαμποτέρ στην καρδιά του σύγχρονου Χόλιγουντ.

Η κριτική της ταινίας «Fight Club» δημοσιεύθηκε στο τεύχος 110 του Περιοδικού ΣΙΝΕΜΑ (Μάρτιος 2000).

ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
  • Fight Club
  • Fight Club